Η λέξη σκουπίδι παραπέμπει κατευθείαν στην απαξίωση. Και όμως τα σκουπίδια είναι χρυσός, η διαχείρισή τους είναι ένας από τους πιο αναπτυσσόμενους οικονομικούς κλάδους σε επίπεδο Ε.Ε. και παγκοσμίως, ενώ τα ίδια κρύβουν πραγματικά θησαυρούς. Μόνο που στην Ελλάδα μένουν αναξιοποίητοι…
Η παραγωγή σκουπιδιών στη χώρα μας διαρκώς αυξάνεται και μάλιστα με τους πιο γρήγορους ρυθμούς στην Ε.Ε., σαν αποτέλεσμα του καταναλωτισμού αλλά και των απαράδεκτων εμπορικών πρακτικών, που φορτώνουν τα προϊόντα με συσκευασία. Το 2004 τα σκουπίδια ξεπέρασαν τα πέντε εκατομμύρια τόνους, καταγράφοντας τάσεις αύξησης κατά 16% τον χρόνο. Το κόστος αποκομιδής αγγίζει το αστρονομικό ποσό του ενός δισ. ευρώ! Τα μισά απ’ αυτά δαπανώνται στην Αττική. Κάθε τόνος σκουπιδιών απαιτεί για τη διαχείρισή του 70 – 110 ευρώ, ανάλογα με τον δήμο του Λεκανοπεδίου.
Ο πρώτος στόχος στο μέτωπο των απορριμμάτων είναι η ανακοπή της τάσης μεγέθυνσης και η μείωση του όγκου τους. Εάν από τους δύο εκατομμύρια τόνους σκουπιδιών, που παράγονται σήμερα στην Αττική, «κόψουμε» 400.000 τόνους, αυτό αυτόματα θα σημαίνει κέρδος 28 – 44 εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο.
Ο δεύτερος στόχος είναι η ανακύκλωση όσων υλικών μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Η ανακύκλωση δεν είναι φθηνή διαδικασία. Απαιτεί δίκτυο και μονάδες και πάνω από όλα βέβαια υψηλή περιβαλλοντική συνείδηση από τους πολίτες. Παρόλα αυτά τα οφέλη είναι μεγάλα και πολύ περισσότερο μακροπρόθεσμα. Μερικά παραδείγματα:
– Για να παραχθεί ένα ολοκαίνουργιο κουτάκι αλουμινίου από ανακύκλωση απαιτείται μόλις το 5% της ενέργειας της κανονικής παραγωγής. Αποφεύγουμε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σχεδόν ίσες με το βάρος του. Για κάθε τόνο ανακυκλώσιμου αλουμινίου κερδίζουμε 4 τόνους βωξίτη, 37 βαρέλια πετρέλαιο, 500 κιλά σόδα και 100 κιλά ασβεστολίθου.
– Για κάθε τόνο χαρτιού που ανακυκλώνουμε σώζουμε 17 δέντρα, 32.000 λίτρα νερού, δύο βαρέλια πετρελαίου και 4.100 κιλοβατώρες ηλεκτρικού ρεύματος, ικανού να καλύψει τις ανάγκες ενός σπιτιού για πέντε μήνες.
– Για την κατασκευή ενός γυάλινου μπουκαλιού καταναλώνεται ενέργεια ίση με αυτή που καίει ένας λαμπτήρας 100 W σε οκτώ ώρες. Με την ανακύκλωση παίρνουμε το ίδιο προϊόν με 50% λιγότερη ενέργεια. Επιπλέον, αποσοβούμε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ίσες με το ένα τρίτο του βάρους του μπουκαλιού.
– Πάνω από 60.000 τόνοι πλαστικού μιας χρήσης καταναλώνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Η παραγωγή τους υπολογίζεται ότι στοιχίζει περίπου 300 εκατ. ευρώ, δηλαδή 5 ευρώ το κιλό. Πολλαπλάσιο είναι το κόστος τους από τη στιγμή που θα πεταχτούν. Μια πλαστική σακούλα χρειάζεται από 100 έως 400 χρόνια για να διαλυθεί, αφού ταφεί. Δηλαδή, το πλαστικό το πληρώνουμε διπλά. Και για να το κατασκευάσουμε και για να το θάψουμε. Με αποτελέσματα βλαπτικά για το περιβάλλον.
Ταυτόχρονα, η ανακύκλωση και η φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση των απορριμμάτων δημιουργεί χώρο για επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας. Ηδη στην Ελλάδα έχουν επενδυθεί τα τελευταία χρόνια για υποδομές που έλειπαν τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν δημιουργηθεί αρκετές χιλιάδες θέσεις εργασίας.