Αργεί η ηλεκτρονική διακυβέρνηση στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι η χώρα έχει καταστεί, σύμφωνα με την κυβέρνηση, ένα «απέραντο εργοτάξιο… πληροφορικής». Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η μελέτη του Παρατηρητηρίου για την Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ) που βασίστηκε σε δύο ξεχωριστές έρευνες, μια στην κεντρική και μια στην περιφερειακή διοίκηση.
Κεντρική διοίκηση
Στην κεντρική διοίκηση, σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, περίπου το 92% των υπαλλήλων διαθέτει Η/Υ, αλλά όπως αναφέρουν στελέχη του Παρατηρητηρίου, ο δείκτης αυτός καταδεικνύει -παραφρασμένη τη ρήση του Γ. Παπανδρέου- ότι «οι αριθμοί ευημερούν, αλλά ο εκσυγχρονισμός πάσχει».
«Το γεγονός ότι το 92% των υπαλλήλων διαθέτει Η/Υ και ταυτόχρονα μόλις το 35% εξ αυτών διαθέτει e-mail (υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου) καταδεικνύει είτε ότι οι χρησιμοποιούμενοι Η/Υ είναι απαρχαιωμένοι, είτε ότι χρησιμοποιούνται σε πολύ συγκεκριμένα καθήκοντα», λέει ο πρόεδρος του Παρατηρητηρίου για την ΚτΠ, κ. Νίκος Χριστοδούλου.
Και η κατάσταση, σύμφωνα με την μελέτη, είναι ακόμη χειρότερη στην περιφερειακή δημόσια διοίκηση και Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ). Πάντως, οι περισσότεροι δημόσιοι υπάλληλοι, δηλώνουν αυτοδίδακτοι στην πληροφορική, ενώ παράλληλα δείχνουν μεγάλη αδιαφορία στην επιμόρφωσή τους, σε θέματα πληροφορικής.
Συμβάσεις συντήρησης
Αξιοσημείωτο τέλος είναι ότι μόλις το 23% των φορέων δημόσιας διοίκησης έχει συμβάσεις συντήρησης του μηχανογραφικού εξοπλισμού του και μόλις το 1,68% έχει Συμβάσεις Επιπέδου Υπηρεσίας (Service Level Agreement) που αποτελούν το σύγχρονο τρόπο υποστήριξης των κρίσιμων υποδομών ενός οργανισμού.
Από την άλλη πλευρά, οι παρεχόμενες ηλεκτρονικά υπηρεσίες προς επιχειρήσεις και πολίτες είναι λίγες έως σπάνιες, ανάλογα με το είδος της διοίκησης. Σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης, παρέχονται 8 υπηρεσίες πλήρως ηλεκτρονικά από ένα σετ 20 υπηρεσιών που έχει ορίσει η Ε.Ε., επιτυγχάνοντας έτσι το 40% που είναι ο μέσος όρος στην Ευρώπη. Οι περισσότερες από τις συγκεκριμένες υπηρεσίες αφορούν το υπουργείο Οικονομίας (Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων).
Περιφέρεια
Αντίθετα όμως με την κεντρική δημόσια διοίκηση, το ποσοστό των περιφερειών που παρέχει ηλεκτρονικά υπηρεσίες προς πολίτες/επιχειρήσεις ανέρχεται στο μεγαλειώδες 0%(!), ενώ περίπου μία στις τέσσερις νομαρχίες και ένας στους πέντε δήμους παρέχει έστω και μια υπηρεσία ηλεκτρονικά.
Τέλος η έρευνα, καταδεικνύει την υποτυπώδη παρουσία της δημόσιας διοίκησης στο Διαδίκτυο (χρήση αγγλικών, χρήσιμων πληροφοριών κ.ο.κ.).
Μεγάλα έργα
Στη μελέτη επισημαίνεται ότι «καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης αναμένεται να διαδραματίσουν τα μεγάλα έργα πληροφορικής τα οποία είναι σε εξέλιξη, π.χ. Εθνική Πύλη της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΡΜΗΣ), το Εθνικό Δίκτυο Δημόσιας Διοίκησης «ΣΥΖΕΥΞΙΣ», το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημόσιων Προμηθειών, το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Περιφερειών καθώς και η ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας.
Η μελέτη
Πάντως με δεδομένο ότι μέχρι σήμερα, μόνον το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας» έχει διαθέσει 870 εκατ. ευρώ στην «Εξυπηρέτηση του Πολίτη», εκ των οποίων τα 550 εκατ. ευρώ αφορούν τη δημόσια διοίκηση και τους ΟΤΑ, η κυβέρνηση θα πρέπει να προσπαθήσει περισσότερο.
Η μελέτη του Παρατηρητηρίου διεξήχθη μεταξύ Νοεμβρίου 2006 και Απριλίου 2007 και βασίστηκε στην έρευνα που έγινε σε όλα τα υπουργεία, 45 γενικές γραμματείες υπουργείων, και πανελλαδικό δείγμα από 60 ΔΟΥ και 55 πολεοδομίες. Παράλληλα, σε επίπεδο ΟΤΑ, η έρευνα απευθύνθηκε απογραφικά στις 13 περιφέρειες, στις 57 Νομαρχίες καθώς και σε πανελλαδικό δείγμα ΟΤΑ α΄ βαθμού.
Πρ. Παυλόπουλος: Υπερτριπλασιάστηκαν τα έργα της ΚτΠ
Ο υπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης Καθηγητής κ. Προκόπης Παυλόπουλος, αναφερόμενος στο τμήμα της έρευνας του Παρατηρητηρίου για την «Κοινωνία της Πληροφορίας» που αφορά το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. και ειδικότερα την «Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε.», επισήμανε τα ακόλουθα: Το Μάρτιο του 2004, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας» βρίσκονταν ακόμα σε φάση σχεδιασμού – παρά το γεγονός ότι άρχισε να λειτουργεί ήδη από τον Μάιο του 2002 – και μας παραδόθηκε, στην ουσία, μόνο ένας προγραμματισμός έργων. Ειδικότερα, μέχρι το Μάρτιο του 2004, είχε απλώς προκηρύξει 58 έργα, ενώ οι υπογεγραμμένες συμβάσεις ανέρχονταν μόλις στα 1,53 εκατ. ευρώ. Σήμερα η ΚτΠ Α.Ε. εκτελεί έργα πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών σε όλη την Ελληνική Επικράτεια. Πλέον, συνολικά έχουν προκηρυχθεί 187 έργα, ύψους άνω των 890 εκατ. ευρώ και εκτελούνται 165 έργα, ύψους άνω των 696 εκατ. ευρώ μεγάλης κλίμακας και πολυπλοκότητας, καλύπτοντας όλους τους τομείς της Δημόσιας Διοίκησης. Δηλαδή, οι συμβάσεις αυξήθηκαν κατά πάνω από 450 φορές, ενώ το πλήθος των έργων υπέρ- τριπλασιάστηκε (187 σήμερα από 58 που ήταν το 2004).
Μεταξύ των έργων που εκτελούνται από την Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε. είναι και τα Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων. Επίσης, το «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Περιφερειών» καλύπτει τις δραστηριότητες των 13 Περιφερειών της Χώρας, επιτρέποντάς τους να αποκτήσουν σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή και προωθώντας τη σταδιακή μετάβαση στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση (e-government) καθώς και τις ηλεκτρονικές συναλλαγές με τους πολίτες.