Σχέδιο περικοπής δαπανών για να καλυφθούν οι αστοχίες του προϋπολογισμού τόσο στο σκέλος των δαπανών όσο και των εσόδων και να παραμείνει το έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ θα βρει στο συρτάρι του ο υπουργός Οικονομίας της κυβέρνησης που θα προκύψει από τις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου.
Αν οι δημοσκοπήσεις που προβλέπουν επικράτηση της Ν.Δ. επιβεβαιωθούν και ο πρωθυπουργός ικανοποιήσει την επιθυμία του Γ. Αλογοσκούφη να παραμείνει στην οδό Νίκης, ο υπουργός Οικονομίας θα θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο που προβλέπει σε πρώτη φάση τη μείωση των δημοσίων δαπανών κατά 500 εκατ. ευρώ περίπου, ή κατά 0,25% του ΑΕΠ. Το μεγάλο ψαλίδι θα πέσει στις αμυντικές δαπάνες, αλλά και στις δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Από τις δύο αυτές κατηγορίες δαπανών θα περικοπούν τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ. Το ψαλίδισμα των δημοσίων επενδύσεων διευκολύνεται πλέον από τη συγκατάθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επιτρέψει την παράταση στην εκτέλεση του Γ’ ΚΠΣ.
Σημειώνεται ότι αυτές οι περικοπές πραγματοποιούνται για να καλυφθεί μόνο η υπέρβαση στις δαπάνες που δεν σχετίζεται με τις πυρκαγιές και η υστέρηση των εσόδων που ενδεχομένως θα προκύψει κυρίως λόγω της προεκλογικής χαλάρωσης του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.
Οι έκτακτες δαπάνες που συνδέονται με τις πυρκαγιές και οι οποίες θα επιβαρύνουν τον φετινό προϋπολογισμό με 350 – 500 εκατ. ευρώ περίπου θα καλυφθούν μερικώς από το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ το υπόλοιπο δεν θα επηρεάσει το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης που παρακολουθεί η Κομισιόν, αφού η Ελλάδα θα επικαλεστεί σχετικές προβλέψεις του Συμφώνου Σταθερότητας, που εξαιρεί από το έλλειμμα δαπάνες που οφείλονται σε έκτακτες ανάγκες.
Δαπάνες
Σύμφωνα με πηγές της Κοινότητας, δεν θα υπάρξει πρόβλημα με τις δαπάνες, αλλά θα είναι δύσκολο για την Ελλάδα να αποδείξει την απώλεια εσόδων από τα φορολογικά μέτρα που ελήφθησαν για την ανακούφιση των πυροπαθών. Πάντως, οι ίδιοι κύκλοι δεν «βλέπουν» -για φέτος τουλάχιστον- σοβαρές επιπτώσεις εξαιτίας των πυρκαγιών. Αυτό που τους προβληματίζει είναι η παραδοσιακή χαλάρωση που παρατηρείται κατά την προεκλογική περίοδο, όταν το Δημόσιο γίνεται πιο «γενναιόδωρο» σε παροχές και ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός πέφτει σε λήθαργο.
Ακόμη μεγαλύτερος είναι ο προβληματισμός των Βρυξελλών για τα επόμενα χρόνια, όταν εκτός από τη δημοσιονομική προσαρμογή θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν οι παροχές που εξαγγέλθηκαν και ταυτόχρονα το κόστος του προγράμματος ανασυγκρότησης και ανάπτυξης των πληγεισών περιοχών. Μόνο το κόστος των παροχών που ανακοίνωσε η κυβέρνηση θα επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό του 2008 με 1,3 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται ρυθμίσεις για το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, συσσωρευμένες υποχρεώσεις για εξοπλιστικά προγράμματα κ.λπ.
Σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η κυβέρνηση αφενός μεν θα επιβεβαιώνει σε όλους τους τόνους την προσήλωσή της στο στόχο για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό έως το τέλος του 2010, αφετέρου δε αφήνει να εννοηθεί ότι προκειμένου να τον πετύχει δεν θα διστάσει να πάρει αντιδημοφιλή μέτρα όπως η αύξηση του ΦΠΑ. Δεν είναι τυχαίο ότι στο σχετικό ερώτημα τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο κ. Αλογοσκούφης απαντούν ότι δεν υπάρχει στον σχεδιασμό τους η αύξηση του ΦΠΑ, αφήνοντας ανοικτό έτσι το ενδεχόμενο να το κάνουν εάν χρειαστεί.
Πάντως, η αναθεώρηση του ΑΕΠ προσφέρει μια σχετική ευελιξία στο οικονομικό επιτελείο καθώς το έλλειμμα ως ποσοστό του ΑΕΠ θα μειωθεί, ενώ εξακολουθεί ακόμη να είναι ανοικτό το θέμα του τρόπου καταβολής των αναδρομικών εισφορών στα κοινοτικά ταμεία. Η Ελλάδα διαπραγματεύεται με την Ε.Ε. να καταβληθούν σε δόσεις ή/και να εγγραφεί η σχετική δαπάνη στα προηγούμενα χρόνια ώστε να μην επιβαρυνθεί το φετινό έλλειμμα με 2 δισ. ευρώ.