Δυσμενέστερες γίνονται οι συνθήκες δανεισμού των ελληνικών τραπεζών και φυσικά και των πελατών τους, μετά την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας. «Οι τράπεζες δεν μπορούν να δανείζονται φθηνότερα από την ίδια τη χώρα και το κόστος αυτό δεν μπορεί παρά να μετακυλιστεί και στους πελάτες των τραπεζών», σχολιάζει χαρακτηριστικά Ελληνας τραπεζίτης. «Ακόμη και αν η επίπτωση της υποβάθμισης ήταν χθες περιορισμένη στο ταμπλό, η άνοδος του spread των ελληνικών ομολόγων το τελευταίο διάστημα δεν ήταν παρά προάγγελος της χθεσινής υποβάθμισης, τις επιπτώσεις της οποίας ζούμε ήδη», καταλήγει ο ίδιος, διευκρινίζοντας ότι η χθεσινή εξέλιξη δεν σηματοδοτεί κατ’ ανάγκην νέες αυξήσεις στα επιτόκια.
Δανεισμός
Η υποβάθμιση αποτελεί μια αρνητική εξέλιξη στη γενικότερη προσπάθεια περιορισμού των επιπτώσεων της κρίσης, μέσα και από το πακέτο των 28 δισεκατομμυρίων ευρώ που αποσκοπούν και στην αποκατάσταση της χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα. Καθώς, πάντως, ο κίνδυνος χώρας αποτελεί στοιχείο κόστους που επηρεάζει με τη σειρά του και το κόστος άντλησης χρημάτων για τις ίδιες τις τράπεζες, η θέση των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων αναμένεται να επιδεινωθεί περαιτέρω, καθιστώντας τον δανεισμό τους ακόμη πιο δύσκολο.
Τραπεζικός κλάδος
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ήδη η Standard & Poor’s είχε προχωρήσει στο τέλος Δεκεμβρίου στην υποβάθμιση του ελληνικού τραπεζικού κλάδου, όπως επίσης και στην υποβάθμιση του ΟΤΕ και της ΔΕΗ. Συγκεκριμένα, ο διεθνής οίκος αξιολόγησης είχε υποβαθμίσει την μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Alpha Bank σε ΒΒΒ+ (από Α-), της Εμπορικής Τράπεζας σε Α (από A+, θεωρώντας ότι ο βαθμός στήριξης από τον μητρικό όμιλο Credit Agricole βαίνει μειούμενος) και της Marfin Popular Bank (όπως και της ελληνικής θυγατρικής της Marfin Egnatia Bank) σε ΒΒΒ (από ΒΒΒ+).
Για Εμπορική και MPB, μάλιστα, η Standard & Poor’s έκανε τότε λόγο και για αρνητική προοπτική της μελλοντικής αξιολόγησης, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω υποβάθμισης τους επόμενους 12-18 μήνες, απειλή την οποία πραγματοποίησε χθες, υποβαθμίζοντας περαιτέρω την πιστοληπτική ικανότητα της Εμπορικής Τράπεζας. Συγκεκριμένα, ο διεθνής οίκος υποβάθμισε σε Α-/Α-2 από Α/Α- τόσο τη βραχυπρόθεσμη όσο και την μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Εμπορικής Τράπεζας.
Στην ανακοίνωσή της η Standard & Poor’s υπογραμμίζει ότι η δυσμενής οικονομική συγκυρία καθιστά την επίτευξη των οικονομικών στόχων της Εμπορικής μάλλον απίθανη, ενώ προσθέτει μια ενδεχόμενη νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέα υποβάθμιση της Εμπορικής, συνδέοντας την πορεία της τράπεζας με τη βαθμολογία του Δημοσίου.
Πιστωτική επέκταση
Σε πρόσφατη άλλωστε ανακοίνωση-προαναγγελία της υποβάθμισης, ο διεθνής οίκος είχε επισημάνει την υψηλή εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από τον εξωτερικό δανεισμό, μεταξύ των οποίων και των δυνατοτήτων που δίνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την επιδείνωση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού τους, που θα σήμανε η μείωση του ρυθμού της πιστωτικής επέκτασης.