Η συστημική προσέγγιση εστιάζεται στην αιτιότητα των σχέσεων, των ιδιοτήτων και των αναδυόμενων ιδιοτήτων που χαρακτηρίζουν τη δομή και τη λειτουργία του συστήματος.
Συνεπώς, εστιάζοντας την προσοχή μας σε μια όψη ή πλευρά του συστήματος για την να αναλύσουμε, να προβούμε σε διαπιστώσεις και να κάνουμε προτάσεις για άρση των παθογόνων της σημείων θα πρέπει πρώτα να μελετήσουμε τις ιδιότητες και τη συμπεριφορά του συστήματος ως ολότητα, μέσα στο οποίο υπάγεται η υπό ανάλυση κατάσταση. Στο πλαίσιο της συστημικής προσέγγισης χρησιμοποιείται η ολιστική μεθοδολογία, όπου η σύνθεση προηγείται της ανάλυσης.
Βασιζόμενοι στις αρχές της συστημικής θεωρίας, σχεδιάστηκε μια προσέγγιση για την επίλυση διοικητικών προβλημάτων. Στη συνέχεια παρουσιάζονται προτάσεις και εναλλακτικές που προέκυψαν μέσω μιας συναινετικής μεθοδολογίας (consensus methodology) για την άρση των παθογόνων καταστάσεων του συστήματος.
Η μεθοδολογία αυτή μπορεί να αποτελέσει το πρότυπο «οιονεί» αυτοκριτικής της διοίκησης στην αποτελεσματική επίλυση των ενδημικών της προβλημάτων. H ανάπτυξη του προτύπου μας δομείται στις ακόλουθες φάσεις και στάδια:
Φάση 1: Προσδιορισμός του προβλήματος. Η φάση αυτή περιλαμβάνει τέσσερα στάδια. Πρώτον, η παραγωγή και αποσαφήνιση απόψεων και θέσεων που επηρεάζουν αρνητικό το υπό έρευνα θέμα.
Δεύτερον, κατηγοριοποίηση και ένταξη εμποδίων σε ομάδες. Τρίτον, προσδιορισμός των σημαντικότερων από πλευράς επίλυσης εμποδίων. Τέταρτον, προσδιορισμός σχέσεων εξάρτησης μεταξύ των εμποδίων.
Φάση 2: Σχεδιασμός εναλλακτικών προτάσεων. Η φάση αυτή περιλαμβάνει τα εξής στάδια: Πρώτον, παραγωγή και διαλογική διευκρίνιση προτάσεων για άρση εμποδίων. Δεύτερον, κατηγοριοποίηση και ένταξη προτάσεων σε ομάδες. Τρίτον, προσδιορισμός σχέσεων εξάρτησης μεταξύ προτάσεων και εμποδίων. Τέταρτον, εναλλακτικά σενάρια δράσης και σύνθεση εφαρμόσιμων προτάσεων.
Φάση 3: Επιλογή σεναρίου δράσης. Στο στάδιο αυτό οι κοινωνικοί εταίροι μέσω διαλογικής συζήτησης επιλέγουν το σενάριο δράσης, με βάση τα εξής κριτήρια:
Συμμετοχή, διαφάνεια, συναίνεση, ανταπόκριση, ισονομία, αποτελεσματικότητα – αποδοτικότητα, ποιότητα ρυθμίσεων, εφαρμογή νομιμότητας, έλεγχος διαφθοράς, συμμετοχή και λογοδοσία, ικανοποίηση των εμπλεκομένων, κοινωνικές επιπτώσεις, ωφέλειες στην παραγωγικότητα, οικονομίες κλίματος, εξοικονόμηση κόστους, προϋπολογισμός, χρόνος υλοποίησης και μακροχρόνια ανάπτυξη.
Φάση 4: Σενάριο δράσης. Η φάση αυτή περιλαμβάνει τα εξής στάδια: Πρώτον, ανάπτυξη προγράμματος για την υλοποίηση του σεναρίου. Δηλαδή, κατανομή πόρων και ανάθεση φόρτου εργασίας σε εμπλεκόμενους φορείς. Δεύτερον, ανάπτυξη χρονοδιαγράμματος δράσης (Gant).