«Για να μπούμε στο νόημα της πάλης των κομμάτων, δεν πρέπει να πιστεύουμε τα λόγια, αλλά να μελετάμε την πραγματική ιστορία των κομμάτων, να εξετάζουμε όχι τόσο εκείνα που λένε τα κόμματα για τον εαυτό τους, αλλά εκείνο που κάνουν, να εξετάζουμε πώς ενεργούν κατά τη λύση των διάφορων πολιτικών ζητημάτων που θίγουν τα ζωτικά συμφέροντα των διάφορων τάξεων της κοινωνίας».
Β. Ι. Λενιν
Εφόσον η σημερινή αντιπολίτευση κερδίσει, τελικά, τις εκλογές θα πρέπει να κάνει, αμέσως, τρία πράγματα. Να δανειστεί επειγόντως ώστε να μπορέσει το κράτος να συνεχίσει τις πληρωμές του, έχοντας απέναντί του εξαιρετικά επιφυλακτικούς επενδυτές στο ελληνικό δημόσιο χρέος. Να συντάξει ένα νέο πρόγραμμα μείωσης του ελλείμματος και ελέγχου του δημόσιου χρέους το οποίο θα διαθέτει ένα σενάριο επέκτασης κατά δύο έτη (και όχι τρία) για την επιστροφή κάτω από το περίφημο 3%. Να απαντήσει σε επείγοντα ζητήματα για τη διαχείριση σημαντικών τομέων της οικονομικής δραστηριότητας, όπως είναι η εγκατάσταση της κινεζικής Cosco στο Λιμάνι του Πειραιά, η άρση της απειλής κρατικής παρέμβασης στον ΟΤΕ, την Ολυμπιακή, την Εθνική Τράπεζα, τα Ελληνικά Πετρέλαια και αλλού. Η χρονική διορία για όλα αυτά δεν είναι μεγαλύτερη από ένα εικοσαήμερο και οι απαντήσεις πρέπει να είναι ευκρινείς και αξιόπιστες. Δυστυχώς, κανείς στην Ιπποκράτους δεν κοπιάζει προσπαθώντας να συντάξει τις απαντήσεις αυτές. Τα μηνύματα που έρχονται από διαφορετικές και συναρμόδιες κατευθύνσεις δείχνουν ότι στο ΠΑΣΟΚ έχουν συλλογικά αναβάλει όλα τα δυσάρεστα για μετά την εκλογική… νίκη!
Στην κατεύθυνση αυτή, την εβδομάδα που πέρασε, το επιτελείο του ΠΑΣΟΚ επιστράτευσε δύο επιχειρήματα. Το ένα λεει: «Θα πρέπει πρώτα να καθήσουν τα στελέχη μας στις υπουργικές καρέκλες, να ανοίξουν τα συρτάρια και το ταμείο και μόνον τότε θα μπορούν να μας πουν ποια μέτρα απαιτούνται». Πρόκειται για υπεκφυγές. Οπως υποστηρίζουν τα ίδια τα στελέχη του, η παρούσα κυβέρνηση «δεν θα αφήσει τίποτε πίσω της»! Επιπλέον, η αξιωματική αντιπολίτευση διαθέτει αξιολογότατα στελέχη στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και σε άλλους κρίσιμους τομείς του κρατικού μηχανισμού, που έχουν ήδη συνομιλήσει και διεκτραγωδήσει την κατάσταση σε «πασοκικούς» αρμοδίους για να χρησιμοποιήσω την προεδρική διάλεκτο.
Το δεύτερο επιχείρημα που λανσάρεται λεει: «Ο Παπανδρέου έχει γνωστούς στην Επιτροπή και στις μεγάλες κυβερνήσεις και θα τους ζητήσει να μας αφήσουν να προσαρμόσουμε τα οικονομικά του Δημοσίου σε περισσότερα χρόνια». Δυστυχώς για όσους πιστεύουν όσα λένε, οι καιροί έχουν αλλάξει και κανείς δεν εμπιστεύεται τους «ελληνικούς» πολιτικούς και λιγότερο από όλους οι αγορές. Οι οποίες δεν είναι καθόλου απρόσωπες. Οι προσεκτικοί παρατηρητές σημειώνουν ότι στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου η απόδοση στη λήξη του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου έχει πάρει την ανηφόρα και έκλεισε την εβδομάδα στο 4,5%. Αρκεί μια μικρή αποστροφή στις δηλώσεις που κάνουν διάφοροι εισηγητές προς το Συμβούλιο Εκοφίν ή -ακόμη χειρότερα- το Συμβούλιο Κορυφής για να εκσφενδονιστεί το κόστος δανεισμού του Δημοσίου. Η κατάσταση αυτή ακυρώνει και το επικουρικό επιχείρημα που χρησιμοποιείται όταν ζητείται από στελέχη που προαλείφονται για καίριες θέσεις στην πολιτική ηγεσία του οικονομικού τομέα, το οποίο, με διαφορετικούς τρόπους, καταλήγει στο απόφθεγμα: «Λεφτά υπάρχουν». Εννοώντας ότι ένα κράτος που έχει ήδη δανειστεί πάνω από 50 δισ. μπορεί να δανειστεί περισσότερα.
Στην ελπιδοφόρα πλευρά, την ίδια αυτή εβδομάδα, πέντε επιμελητήρια σύνδεσης της Ελλάδας με Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία παρέδωσαν στην πολιτική ηγεσία του τόπου, άρα και του ΠΑΣΟΚ, κείμενο πολιτικής με τίτλο «Η ελληνική οικονομία σε αναζήτηση στρατηγικής», το οποίο συντάχθηκε από τον καθηγητή Γιάννη Στουρνάρα, επιστημονικό διευθυντή του ΙΟΒΕ και εκ των αρχιτεκτόνων της εισόδου μας στη Ζώνη του Ευρώ κ. Σπύρο Βρεττό, διευθύνοντα σύμβουλο του Boston Consulting Group που προσφέρει την καλύτερη αυτήν τη στιγμή κωδικοποίηση όσων μπορούν να γίνουν για την αντιμετώπιση της πολύπλευρης κρίσης που αντιμετωπίζει η χώρα. Επιλέγω απλώς ένα από αυτά. Οι συγγραφείς πιστεύουν ότι η απαιτούμενη μεταρρύθμιση ζητεί νοικοκύρεμα και όχι επεκτατικές νέες δαπάνες (άρα και πρόσθετο δανεισμό) και θα φέρει πολλαπλά δυνητικά οφέλη. «Μόνο η βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου, το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και η μείωση του διοικητικού βάρους έχει εκτιμηθεί ότι, σε βάθος χρόνου, έχει όφελος τουλάχιστον 10% του ΑΕΠ, διευκολύνοντας δραστικά τη δημοσιονομική προσαρμογή», σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Προφανώς, στο ΠΑΣΟΚ έχουν ελάχιστες ημέρες πλέον για να επιλέξουν ποια τακτική ταιριάζει καλύτερα στην ελληνική σοσιαλδημοκρατία. Ας ελπίσουμε ότι θα το κάνουν χωρίς να επηρεάζονται από τα αισθήματα που τους προκαλεί η απομάκρυνσή τους από εκείνη την τακτική που ακολούθησε ο Κώστας Σημίτης. Θα ήταν μεγάλη ατυχία να πνιγεί η πίστη του Γιώργου Παπανδρέου στις δυνατότητες της χώρας και στη φυγή προς τα εμπρός στα χρέη που θα προκαλέσει μια επεκτατική κρατικίστικη παρέμβαση στη λειτουργία ακόμη και εκείνου του τμήματος της οικονομίας που δημιουργεί, ακόμη σήμερα, νέο πλούτο.