Μειώνονται μήνα με τον μήνα οι εισπράξεις του Δημοσίου, με αποτέλεσμα τα έσοδα του προϋπολογισμού να παρουσιάζουν πτώση μέχρι και 50% έναντι του ετήσιου στόχου.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, τα έσοδα του προϋπολογισμού αυξήθηκαν στο εξάμηνο 7,1% (6,9% σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ) έναντι ετήσιου στόχου 14,5%. Δηλαδή, τα έσοδα αποκλίνουν από τον στόχο κατά 1,64 δισ. ευρώ, ενώ εάν υπολογισθεί και η μη απόδοση του ΦΠΑ στις επιχειρήσεις, η υστέρηση στα έσοδα ξεπερνάει τα δύο δισ. ευρώ.
Αντίθετα, οι δαπάνες μειώνονται σε τέτοιο βαθμό, με αποτέλεσμα χθες ο υπουργός Οικονομικών να ευχαριστήσει δημόσια όλους τους συναδέλφους του υπουργούς για το συμμάζεμα των λειτουργικών δαπανών που πέτυχαν στο εξάμηνο.
Οι χαμηλές εισπράξεις των δημοσίων εσόδων οφείλονται στα μειωμένα έσοδα από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας σε σχέση με αυτά που είχαν προϋπολογισθεί, παρά το γεγονός ότι έχουν αυξηθεί οι συντελεστές ΦΠΑ.
Είναι φυσιολογικό τα έσοδα να μην αυξάνονται με τους ρυθμούς που προβλέπαμε, δεδομένης της μεγαλύτερης ύφεσης, τόνισε χθες ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου, σημειώνοντας ότι οι επιχειρήσεις λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν παρακρατούν τον ΦΠΑ. Κάτι, δηλαδή, που κάνει και το Δημόσιο μη αποδίδοντας τον ΦΠΑ στις εξαγωγικές και τουριστικές επιχειρήσεις.
«Οχι» σε νέα μέτρα
Οι αρνητικές εξελίξεις στα δημόσια έσοδα δεν αποκλείεται να οδηγήσουν σε μία νέα βίαιη προσαρμογή των δαπανών, δεδομένου ότι ο υπουργός χθες σε έντονο ύφος απέρριψε κάθε ενδεχόμενο λήψης νέων φορολογικών μέτρων, κάνοντας, μάλιστα, λόγο για μετρολαγνεία. Βέβαια, θα πρέπει να αναφερθεί ότι τον περασμένο Νοέμβρη κατά την κατάθεση του προϋπολογισμού ο κ. Παπακωνσταντίνου απέρριπτε κάθε ενδεχόμενο αύξησης του ΦΠΑ. Στο διάστημα που έχει περάσει, έχουν γίνει δύο αναπροσαρμογές στους συντελεστές ΦΠΑ, τρεις αναπροσαρμογές στους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης στα καύσιμα και τρεις αναπροσαρμογές στους συντελεστές των ΕΦΚ στα τσιγάρα και τα ποτά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε χθες ο υπουργός Οικονομικών, οι κίνδυνοι ως προς την ορθή εκτέλεση του προϋπολογισμού εστιάζονται:
– Στον ΦΠΑ, καθώς και στον φόρο εισοδήματος Νομικών Προσώπων.
– Στις υπερβάσεις δαπανών λόγω των επιχορηγήσεων σε ΟΑΕΕ και ΟΑΕΔ, ΟΠΑΔ.
– Στην ενσωμάτωση στα στοιχεία της γενικής κυβέρνησης φορέων του Δημοσίου που σήμερα δεν περιλαμβάνονται, όπως ο ΟΣΕ.
– Στην ασάφεια που υπάρχει ακόμα ως προς τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων και στην πρόοδο των αποχωρήσεων και προσλήψεων.
Από την άλλη, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ευελπιστεί μέχρι το τέλος του έτους την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων κατά δύο δισ. ευρώ ή 0,8% του ΑΕΠ.
Τα έσοδα του προϋπολογισμού θα ενισχυθούν από:
α) Την είσπραξη του ΕΤΑΚ του 2009 και του φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσία του 2010.
β) Τη δεύτερη αύξηση του ΦΠΑ.
γ) Την τρίτη αύξηση στα τσιγάρα.
Επίσης, το όφελος από τη μείωση των δαπανών θα φθάσει στο δεύτερο εξάμηνο του έτους στα 4,15 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, η εξοικονόμηση θα προέλθει:
– 1,1 δισ. ευρώ από τις μειώσεις σε επιδόματα και δώρα Χριστουγέννων.
– 1,5 δισ. ευρώ από τις μειώσεις των επιδομάτων στις συντάξεις.
– 700 εκατ. ευρώ από τη μείωση της ενδιάμεσης κατανάλωσης (κατάργηση μέρους του αποθεματικού).
– 500 εκατ. ευρώ από τη μείωση του προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
– 350 εκατ. ευρώ από το ΛΑΦΚΑ.
Νέα κίνητρα για αποδείξεις
Περαιτέρω κίνητρα προκειμένου οι φορολογούμενοι να συνεχίσουν να ζητούν αποδείξεις εξετάζει το υπουργείο Οικονομικών. Ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου ανακοίνωσε χθες ότι μπορεί να γίνουν βελτιωτικές κινήσεις σε κάποιες φορολογικές ομάδες όπου παρατηρείται αυξημένη φοροδιαφυγή, εφ’ όσον παρατηρηθεί κόπωση στο κίνημα των αποδείξεων.
Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών εξετάζει:
α) Στην περίπτωση που κάποιος συλλέξει αποδείξεις άνω των 15.000 ευρώ να χρησιμοποιούνται και αυτές για τη μείωση του φόρου.
Σήμερα, οι φορολογούμενοι μπορούν να συγκεντρώσουν αποδείξεις μέχρι του ποσού των 15.000 ευρώ και δικαιούνται μείωση του φόρου ίση με το 10% της διαφοράς μεταξύ του ποσού των απαιτουμένων για το αφορολόγητο δαπανών και αυτού των δηλουμένων. Εφ’ όσον κάποιος συγκεντρώσει για παράδειγμα αποδείξεις ύψους 18.000 ευρώ, εξετάζεται να χρησιμοποιούνται για την περαιτέρω μείωση του φόρου.
β) Τη δυνατότητα να αυξήσει το αφορολόγητο όριο εφ’ όσον μαζέψει περισσότερες αποδείξεις. Σήμερα το αφορολόγητο ανέρχεται στις 12.000 ευρώ. Για παράδειγμα, φορολογούμενος με εισόδημα 20.000 ευρώ θα πρέπει να συγκεντρώσει αποδείξεις ύψους 3.600 ευρώ. Εφ’ όσον συγκεντρώσει αποδείξεις π. χ. 7.000 ευρώ να έχει αφορολόγητο όριο 13.000 -14.000 ευρώ.
γ) Ορισμένες αποδείξεις να μετρούν διπλά. Για παράδειγμα, μία απόδειξη από γιατρό ύψους 100 ευρώ να μετράει διπλάσια, όπως επίσης και μία απόδειξη από έναν υδραυλικό.