Δραματικά είναι τα στοιχεία του προϋπολογισμού στο πρώτο εξάμηνο του έτους, με τη «μαύρη τρύπα» να διογκώνεται και να φθάνει τα 4,5 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν χθες, τα ασφαλιστικά ταμεία απορροφούν στο πρώτο εξάμηνο του έτους τεράστια ποσά, που φθάνουν σχεδόν στο 100% της ετήσιας επιχορήγησης, τα υπουργεία πληρώνουν με το σταγονόμετρο, ενώ το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θυσιάζεται εις βάρος της ανάπτυξης.
Συνολικά η μαύρη τρύπα του προϋπολογισμού ανήλθε στο αστρονομικό ποσό των 4,5 δισ. ευρώ έναντι 3,2 δισ. ευρώ που ήταν στο πεντάμηνο. Πλέον, για να εκτελεσθεί ο προϋπολογισμός το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να εισπράξει πρόσθετους φόρους ύψους 33,7 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους προκειμένου να μειώσει το έλλειμμα στο 7,5% του ΑΕΠ.
Αυτό σημαίνει ότι από τον τρέχοντα μήνα και μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου θα πρέπει να εισπράττονται κατά μέσο όρο 5,6 δισ. ευρώ μηνιαίως. Βέβαια, κανένα μήνα το ελληνικό Δημόσιο, πλην του Ιανουαρίου όπου εισέπραξε 5,1 δισ. ευρώ, δεν κατάφερε να πιάσει τον στόχο που είχε τεθεί. Οι ανωτέρω εξελίξεις, σε συνδυασμό με τη διόγκωση των δαπανών, δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας στο οικονομικό επιτελείο, που βλέπει πλέον ότι ο στόχος για μείωση του ελλείμματος σε μονοψήφιο νούμερο όχι μόνον είναι εξωπραγματικός, αλλά, αντιθέτως, εκφράζονται φόβοι ακόμα και για διψήφιο έλλειμμα στο τέλος του έτους.
Η υστέρηση στα έσοδα το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουνίου ανέρχεται στα 3,26 δισ. ευρώ, ενώ η υπέρβαση στις δαπάνες ανήλθε στο 1,27 δισ. ευρώ. Πάντως, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών εκτιμά ότι η «παρούσα υστέρηση των εσόδων αναμένεται να αντιμετωπισθεί κατά το β΄ εξάμηνο με την απόδοση των φορολογικών μέτρων που περιέχονται στον εφαρμοστικό νόμο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2011 – 2015». Σημειώνεται ότι στο εξάμηνο εισπράχθηκαν περί τα 21,81 δισ. ευρώ έναντι στόχου 25,08 δισ. ευρώ.
Οσον αφορά στις πρωτογενείς δαπάνες, αυτές υπερέβησαν τον στόχο κατά 1,7 δισ. ευρώ, ενώ, αντίθετα, η μείωση των εξοπλιστικών προγραμμάτων βοήθησε έτσι ώστε να περιοριστεί η υπέρβαση στις δαπάνες. Στην ανακοίνωση που εξεδόθη από το υπουργείο Οικονομικών τονίζεται ότι οι πρωτογενείς δαπάνες είναι αυξημένες λόγω κυρίως των αυξημένων επιχορηγήσεων στα Ασφαλιστικά Ταμεία (κυρίως στον ΟΓΑ και στο ΙΚΑ) εξαιτίας της μείωσης των εσόδων τους από ασφαλιστικές εισφορές, στον ΟΑΕΔ για την καταβολή επιδομάτων ανεργίας και στα νοσοκομεία για την πληρωμή των προμηθευτών τους.
Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως:
– Στις αυξημένες δαπάνες για τόκους κατά 1.277 εκατ. ευρώ.
– Στις αυξημένες επιχορηγήσεις στα Ασφαλιστικά Ταμεία εξαιτίας της μείωσης των εσόδων τους από ασφαλιστικές εισφορές κατά 1.280 εκατ. ευρώ. Βέβαια, η μείωση των εισφορών οφείλεται στη μείωση των αποδοχών και στην αύξηση της ανεργίας, την οποία το υπουργείο Οικονομικών είχε υπολογίσει.
– Στον ΟΑΕΔ, για την καταβολή επιδομάτων ανεργίας κατά 348 εκατ. ευρώ.
– Στα νοσοκομεία, κατά 935 εκατ. ευρώ (506 εκατ. ευρώ για την πληρωμή των προμηθειών του έτους 2011 και 429 εκατ. ευρώ για την καταβολή οφειλών από προμήθειες παρελθόντων ετών).
Σημειώνεται ότι το ΙΚΑ έχει λάβει το 91% της επιχορήγησης. το Ταμείο Ελευθέρων Επαγγελματιών το 79%. ενώ ο ΟΑΕΔ το 96%. Το γεγονός αυτό αναγκάζει το υπουργείο Οικονομικών να σχεδιάζει τη νέα τους χρηματοδότηση. Σε διαφορετική περίπτωση. τα δύο ταμεία δεν θα έχουν τους επόμενους μήνες να πληρώσουν τις συντάξεις. Η τρόικα ζητεί πλέον να μπουν επόπτες σε όλα τα υπουργεία προκειμένου να ελέγχονται οι δημόσιες δαπάνες. Ηδη στην έκθεση του ΔΝΤ που δημοσιοποιήθηκε τις προηγούμενες μέρες γίνεται σαφή αναφορά για άμεση τοποθέτηση ελεγκτών στα υπουργεία.
Σχετικά με το ΠΔΕ, οι δαπάνες του είναι μειωμένες κατά δύο δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο που είχε τεθεί για το πρώτο εξάμηνο του έτους. Σημειώνεται ότι σε δημοσιονομική βάση, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώνεται στα 12,7 δισ. ευρώ έναντι στόχου 10,37 δισ. ευρώ. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού κατά το α΄ εξάμηνο (Τακτικός και ΠΔΕ) υστερούν έναντι του στόχου κατά 3.051 δισ. ευρώ, ενώ οι συνολικές δαπάνες (Τακτικός και ΠΔΕ) παρουσιάζονται μειωμένες κατά 644 εκατ. ευρώ.
Ενας από τους λόγους που η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αποφάσισε να προχωρήσει σε επέκταση της περαίωσης των ανέλεγκτων υποθέσεων της δεκαετίας οφείλεται στη διόγκωση της «μαύρης τρύπας» του προϋπολογισμού.