Με δύο βήματα εμπρός και ένα πίσω, ξεκίνησε το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων η κυβέρνηση. Από τη μια πλευρά, η «γκάφα» της δημοσιοποίησης της πρόσκλησης πρόσληψης συμβούλων για την αξιοποίηση των εξορυκτικών δικαιωμάτων, και από την άλλη πλευρά η «μισή» αναθεώρηση του σχεδίου αποκρατικοποίησης του ΟΠΑΠ, που ανήγγειλε ο υπουργός Οικονομικών κ. Ευ. Βενιζέλος την περασμένη Πέμπτη στη Βουλή, δείχνουν προχειρότητα και πιθανώς αναποτελεσματικότητα στο προωθούμενο έργο- μαμούθ που στόχο έχει να φέρει 50 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2015.
Σε ό,τι αφορά τα εξορυκτικά δικαιώματα που σκόπευε ν’ αξιοποιήσει η κυβέρνηση, η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος χρηματοοικονομικών συμβούλων που δημοσιοποιήθηκε στις 18/7 αποσύρθηκε δύο ημέρες αργότερα, καθώς η συγκεκριμένη πρόσκληση αφορούσε εξορυκτικά δικαιώματα σε μεταλλεία, τα οποία, στην πλειονότητά τους ήδη έχουν εκχωρηθεί σε ιδιώτες. Παράλληλα το υπουργείο Οικονομικών, παρά το γεγονός ότι έχει υποβληθεί εδώ και μέρες ενδιαφέρον από χρηματοοικονομικούς συμβούλους για την αξιοποίηση μαρινών, αεροδρομίων, την πώληση μέρους των ΕΛΤΑ, της Τραινοσέ κ.λπ., δεν έχει ακόμη γνωστοποιήσει τους υποψήφιους ενδιαφερόμενους.
Το πιο σημαντικό όμως δείγμα ανακολουθίας είναι η μερική αναθεώρηση της αποκρατικοποίησης του ΟΠΑΠ, πριν ακόμη στεγνώσει το μελάνι στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) όπου προβλέπεται πώληση του 34% του ΟΠΑΠ, κυριότητας Δημοσίου, στο 4ο τρίμηνο του έτους. Ο κ. Βενιζέλος, μιλώντας στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής την περασμένη Πέμπτη, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο η συγκεκριμένη αποκρατικοποίηση να μη γίνει. «Το υπουργικό συμβούλιο και η διυπουργική επιτροπή αποκρατικοποιήσεων επί τη βάσει των εκτιμήσεων των διεθνών μας συμβούλων για την αξία του ΟΠΑΠ, τη χρηματιστηριακή και την αγοραία, θα κάνουν στη συνέχεια την καλύτερη επιλογή για το δημόσιο συμφέρον και για τη μείωση του δημόσιου χρέους, ενόψει και της αφομοίωσης των νέων στοιχείων που ενισχύουν την αξία του ΟΠΑΠ, και θα δούμε τι θα κάνουμε. Δεν είναι μια απόφαση που λαμβάνουμε τώρα. Θα τη συζητήσουμε στο υπουργικό συμβούλιο, θα σας ενημερώσουμε…», είπε χαρακτηριστικά. Με βάση δε τις τροπολογίες που εισήγαγε την τελευταία στιγμή στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου που συζητείται στη Βουλή -περιλαμβάνεται και η ρύθμιση των τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα- συνάγεται ότι η συγκεκριμένη αποκρατικοποίηση οδηγείται στο 4ο τρίμηνο του 2012.
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Βενιζέλος, ως υπουργός Εθνικής Αμυνας είχε προτείνει προ μηνών στο υπουργικό συμβούλιο την τιτλοποίηση των κερδών του και όχι την αποκρατικοποίηση του ΟΠΑΠ, όταν για πρώτη φορά είχε παρουσιαστεί το ΜΠΔΣ από τον προκάτοχό του κ. Γ. Παπακωνσταντίνου. Ωστόσο, ο κ. Βενιζέλος δεν παύει σήμερα να είναι ο εισηγητής του ΜΠΔΣ όπως έχει ψηφιστεί από τη Βουλή και το οποίο προβλέπει με σαφήνεια αποκρατικοποίηση του ΟΠΑΠ μέσα στο 2011. Και δι’ αυτού του τρόπου την οριστική αποκοπή του οργανισμού από τον «ομφάλιο λώρο» της διαπλοκής.
Από την άλλη πλευρά, γίνονται βήματα εμπρός. Το Δημόσιο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.) συστήνεται σε χρόνο ρεκόρ, όπως απαιτούν οι περιστάσεις. Η νομική σύστασή του ολοκληρώνεται τις επόμενες ημέρες, ενώ πραγματοποιείται «μετάγγιση» στελεχών από τράπεζες προκειμένου ν’ αναλάβουν δουλειά. Η πλευρά του Eurogroup έχει ήδη ορίσει εκπρόσωπο στο Δ.Σ., ενώ σύντομα αναμένεται να οριστεί και ο εκπρόσωπος από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Η διοίκηση του Ταμείου και ο διευθύνων σύμβουλός του κ. Κώστας Μητρόπουλος, παρά το βαρύ έργο που ανέλαβαν, πρόκειται σύντομα να διαμηνύσουν ότι οι στόχοι είναι εφικτοί. Τα πρώτα δε περιουσιακά στοιχεία του ελληνικού Δημοσίου τα οποία αναμένεται να εισαχθούν στο Ταμείο με στόχο την αξιοποίησή τους, θα είναι: το δικαίωμα πώλησης των Κρατικών Λαχείων, το δικαίωμα επέκτασης της άδειας του ΟΠΑΠ και το δικαίωμα επέκτασης της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών. Πρόκειται για τις αποκαλούμενες «εύκολες» αποκρατικοποιήσεις οι οποίες βεβαίως μπορούν να φέρουν άμεσα έσοδα.
Προφανώς το Ταμείο έχει μπροστά του ένα τιτάνιο έργο να υλοποιήσει: θα πρέπει να φέρνει κάθε μήνα στα δημόσια ταμεία, περίπου 1 δισ. ευρώ. Παράγοντες του Ταμείου ανέφεραν ότι το τιτάνιο αυτό έργο «τεχνικά» είναι εφικτό, εφόσον διευκολυνθεί «πολιτικά», τόσο από την κυβέρνηση, όσο και από την Ε.Ε.
Πόσο εφικτό είναι το Πρόγραμμα
Αναλυτές τραπεζών σημειώνουν ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας, που προβλέπει έσοδα 50 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2015, είναι εφικτό. Σύμφωνα με το πρόγραμμα αναμένονται 10 – 15 δισ. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις δημοσίων επιχειρήσεων και 25 – 35 δισ. ευρώ από την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
«Οι εκτιμήσεις για την είσπραξη των ανωτέρω εσόδων θα μπορούσαν να θεωρηθούν ρεαλιστικές, εάν η υλοποίηση των προγραμμάτων προωθηθεί με την αναγκαία αποτελεσματικότητα και εάν οι εκτιμήσεις για ανάκαμψη της οικονομίας από το 2012 επιβεβαιωθούν», ανέφερε το τελευταίο εβδομαδιαίο Οικονομικό Δελτίο της η Alpha Βank.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της τράπεζας, η ανάσα αυτών των 50 δισ. ευρώ μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του γενικού χρέους της κυβέρνησης κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες έως το 2015 και επιπλέον στην εξοικονόμηση 3 δισ. ευρώ ετησίως από καταβολές τόκων. Σε ό, τι αφορά την ακίνητη περιουσία, αυτή υπολογίζεται σε 300 δισ. ευρώ (αντικειμενική αξία), εκ των οποίων περιουσιακά στοιχεία 100 δισ. ευρώ βρίσκονται σε εμπορικά εκμεταλλεύσιμη μορφή. Μόνον το 1/3 αυτών αν αξιοποιηθεί, τότε ο στόχος του μεσοπρόθεσμου προγράμματος επιτυγχάνεται, τουλάχιστον στο σκέλος αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας.