Δραματική πτώση του ΑΕΠ, τρομακτική αύξηση των τιμών και πρόσκαιρη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας που σε βάθος χρόνου θα εξανεμιστεί, εκτιμά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ότι θα ήταν οι βασικές επιπτώσεις από μία έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.
Από την ανάλυση του Ταμείου προκύπτει ότι η επιστροφή στη δραχμή θα άλλαζε απότομα και ανώμαλα τη ζωή των Ελλήνων. Το αξιοσημείωτο, όμως, είναι ότι οι Ελληνες θα υποστούν αυτές τις αλλαγές στο βιοτικό τους επίπεδο, και στο τέλος της τρέχουσας δεκαετίας (δηλαδή το 2020) το αποτέλεσμα θα είναι χειρότερο από αυτό που προβλέπεται να επέλθει μέσω της εφαρμογής του Μνημονίου.
Το σενάριο που θέλει την Ελλάδα να έχει δικό της νόμισμα προβλέπει ότι η χώρα θα υποστεί άμεσα μία μεγάλη καθίζηση για να ανακάμψει σταδιακά τα επόμενα χρόνια. Αντιθέτως, το σενάριο που προβλέπει ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να έχει το ευρώ ως νόμισμα, θα φέρει ελαφρώς καλύτερα αποτελέσματα για την οικονομία μέσω μιας σταδιακής προσαρμογής.
Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την έκθεση του Ταμείου που συνοδεύει το νέο Μνημόνιο και περιγράφει τις επιπτώσεις από την παραμονή ή την έξοδο της χώρας από το ευρώ:
1. ΑΕΠ. Το Ταμείο θεωρεί ότι το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί απότομα κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες και περισσότερο από φέτος εάν η Ελλάδα φύγει από το ευρώ. Το 2012 θα είναι η χειρότερη χρονιά. Από το 2013 θα ξεκινήσει σταδιακά η ανάκαμψη με την ύφεση να μηδενίζεται το 2014, να φθάνει στο ανώτατο σημείο της το 2015 και έπειτα να συρρικνώνεται κάθε χρόνο έως το 2020.
Από την άλλη πλευρά, το βασικό σενάριο του Μνημονίου προβλέπει ότι το ΑΕΠ θα αρχίσει να ανακάμπτει σταδιακά από φέτος. Θα βρεθεί σε θετικό έδαφος το 2014, για να φθάσει στο ανώτερο σημείο το 2016 και έκτοτε να σταθεροποιείται έως το 2020. Μάλιστα, προβλέπεται ότι το 2020 θα είναι ελαφρώς υψηλότερο απ’ ό, τι εάν η Ελλάδα βγει από το ευρώ.
2. Αποπληθωριστής ΑΕΠ. Πρόκειται για ένα δείκτη που αποτυπώνει την εξέλιξη των τιμών των αγαθών και των υπηρεσιών που παράγονται εγχωρίως και είναι άμεσα συγκρίσιμος με τον πληθωρισμό (που περιλαμβάνει και την εξέλιξη των τιμών των εισαγόμενων αγαθών και συνήθως είναι υψηλότερος).
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, εάν η Ελλάδα επιστρέψει στη δραχμή, τότε ο αποπληθωριστής του ΑΕΠ θα εκτοξευτεί στο 35% το 2012, για να μειωθεί σταδιακά στα επίπεδα του 2-3% το 2020. Εάν παραμείνει στο ευρώ και εφαρμόσει το Μνημόνιο, ο αποπληθωριστής του ΑΕΠ θα κινηθεί σε μηδενικά επίπεδα έως το 2016 και θα ανέλθει στα επίπεδα του 2% το 2020.
3. Πραγματική Σταθμισμένη Ισοτιμία. Είναι ένας δείκτης που αντανακλά τα επίπεδα ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Μια μείωση της πραγματικής ισοτιμίας σημαίνει ότι η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας βελτιώθηκε και το αντίστροφο.
Στο πλαίσιο αυτό, το ΔΝΤ εκτιμά πως η έξοδος από το ευρώ θα μειώσει την πραγματική ισοτιμία κατά 50% το 2012. Αρα η ανταγωνιστικότητα θα έχει βελτιωθεί σημαντικά. Ομως, μέχρι το 2020, η πραγματική ισοτιμία θα ανέλθει σε επίπεδα υψηλότερα από αυτά που θα διαμορφωθεί την ίδια χρονιά εάν η Ελλάδα παραμείνει στο ευρώ. Δηλαδή, η πρόσκαιρη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας όχι μόνο θα χαθεί τα επόμενα χρόνια, αλλά η ελληνική οικονομία θα χάσει και τα όποια οφέλη προκύψουν από την εφαρμογή του Μνημονίου και των υπό υλοποίηση μεταρρυθμίσεων.
Πέραν αυτού, όμως, το Ταμείο θεωρεί ότι θα υπάρξουν και έμμεσες επιπτώσεις από την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Η αποχώρηση της Ελλάδας από το ευρώ αναμένεται να οδηγήσει κι άλλες χώρες εκτός του κοινού νομίσματος και να επιφέρει σημαντικό πλήγμα στο τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης. Παράλληλα, η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα διόγκωνε το χρέος της χώρας, αφού μεγάλο μέρος του θα παρέμενε στο δυνατό ευρώ και θα εξυπηρετούνταν από το αδύνατο εθνικό νόμισμα. Η εξέλιξη αυτή θα οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια σε νέα αναδιάρθρωση του χρέους.