Νέες διαβεβαιώσεις ότι η Ελλάδα θα επαναφέρει το Πρόγραμμα Προσαρμογής εντός τροχιάς υλοποίησης, έδωσε χθες ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, στους Ευρωπαίους εταίρους του, κατά την τηλεδιάσκεψη του Eurogroup. Μολονότι η χώρα μας δεν ήταν τυπικά στην ατζέντα της τηλεδιάσκεψης, που είχε αποκλειστικό θέμα την Ισπανία, το ελληνικό ζήτημα συζητήθηκε τελικά, όπως άλλωστε είχε μεταδώσει η «Κ» ήδη από τις 5 Ιουλίου. Ειδικότερα, ο κ. Στουρνάρας ερωτήθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, για την πορεία του Προγράμματος, από τον επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ. Ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών περιέγραψε στους ομολόγους του τι προτίθεται να κάνει η χώρα μας στη διάρκεια του 2012 και έδωσε το στίγμα για την πορεία των διαπραγματεύσεων με την τρόικα αναφορικά με τα μέτρα των 11,5 δισ. τα οποία υποχρεούται να εφαρμόσει η Ελλάδα, σύμφωνα πάντα με τους όρους του Δεύτερου Προγράμματος Προσαρμογής.
Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαβεβαίωσε χθες ότι θα βρεθεί λύση στο πρόβλημα της κάλυψης των ταμειακών αναγκών της χώρας μας, για το μεσοδιάστημα μέχρι την ολοκλήρωση της αξιολόγησης από την αποστολή της τρόικας που αναμένεται στην Αθήνα την ερχόμενη Τρίτη. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφων, ο Σάιμον Ο’ Κόνορ, εκπρόσωπος Τύπου του αντιπροέδρου της Κομισιόν, Ολι Ρεν, παρέπεμψε στη σχετική δήλωση του κ. Γιουνκέρ, μετά τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, στις 9 Ιουλίου. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Γιουνκέρ είχε επίσης διαβεβαιώσει τότε ότι «θα δοθεί μία λύση στο θέμα της ρευστότητας στην Ελλάδα τον Αύγουστο».
Ο κ. Ο’ Κόνορ πάντως αρνήθηκε να υπεισέλθει σε τεχνικές λεπτομέρειες για τη μορφή της διευθέτησης. «Το γεγονός ότι δεν ανακοινώνουμε ακόμη τι θα γίνει, δεν σημαίνει ότι δεν επεξεργαζόμαστε τα πιθανά εναλλακτικά σενάρια», δήλωσε χαρακτηριστικά. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών, ο Ιούλιος θα κλείσει με ταμειακό πλεόνασμα ύψους 1,2 δισ. ευρώ, κυρίως χάρη στις εκδόσεις εντόκων γραμματίων που προηγήθηκαν, ύψους 4 δισεκατομμυρίων. Η εικόνα αυτή όμως αναστρέφεται άρδην τον Αύγουστο, καθώς στις 20 του μήνα λήγουν ελληνικά ομόλογα ύψους 3,2 δισ., τα οποία βρίσκονται στην κατοχή της ΕΚΤ. Ακόμη και αν η Ελλάδα χρησιμοποιήσει το απόθεμα των 3 δισ. που βρίσκεται στο Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ο μήνας υπολογίζεται να κλείσει με ταμειακό έλλειμμα 1,9 δισεκατομμυρίων. Ουσιαστικά, αυτό σημαίνει ότι η χώρα θα πρέπει να κηρύξει εσωτερική στάση πληρωμών.
Το πρόβλημα θα λυνόταν αν η Ευρωζώνη ενέκρινε την εκταμίευση της επόμενης δόσης από τα χρήματα του μηχανισμού στήριξης, κάτι όμως που ελλείψει θετικής αξιολόγησης του Προγράμματος από την τρόικα, αποκλείεται. Ο κ. Ο’ Κόνορ ερωτήθηκε από την «Κ» κατά τη χθεσινή ενημέρωση των δημοσιογράφων αν υπάρχει περίπτωση η αξιολόγηση να έχει ολοκληρωθεί εγκαίρως, αλλά δεν θέλησε να κάνει κάποια εκτίμηση. Την Πέμπτη, Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε στην «Κ», υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας, ότι η αξιολόγηση θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί περί τον Δεκαπενταύγουστο, σενάριο πάντως που, με τα σημερινά δεδομένα και με βάση την πορεία υλοποίησης των συμπεφωνημένων δεσμεύσεων της χώρας μας, φαντάζει εξαιρετικά αισιόδοξο. Οι Βρυξέλλες αποκλείουν επίσης και την καταβολή «εμβόλιμης δόσης», τουλάχιστον μέχρι στιγμής, όπως επιβεβαίωσε και χθες ο κ. Ο’ Κόνορ, ο οποίος διεμήνυσε ότι περαιτέρω εκταμιεύσεις χρημάτων θα εξαρτηθούν από την αξιολόγηση της τρόικας. Ως εκ τούτου, τα εναλλακτικά σενάρια που εξετάζονται είναι τα εξής, σύμφωνα τουλάχιστον με εκτίμηση ανώτατου στελέχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: πρώτον, να μη ζητήσει η ΕΚΤ την άμεση αποπληρωμή του ομολόγου στις 20 Αυγούστου, χρησιμοποιώντας την περίοδο χάριτος ενός μήνα που προβλέπεται. Ετσι, η Ελλάδα θα μπορεί να ελπίζει ότι μέχρι τη λήξη της παράτασης των 30 ημερών, θα έχει εξασφαλίσει την εκταμίευση της επόμενης δόσης, καθώς στις αρχές Σεπτεμβρίου προγραμματίζεται να διεξαχθεί συνεδρίαση του Eurogroup, με το ελληνικό ζήτημα να βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα. Εξυπακούεται ότι η χώρα μας θα πρέπει να έχει υιοθετήσει όλες τις «προαπαιτούμενες» ενέργειες έως τότε, ώστε να λάβει πράσινο φως από την τρόικα και να εγκρίνει η Ευρωζώνη και το ΔΝΤ την επόμενη δόση. Σε κάθε περίπτωση όμως, η καθυστέρηση πληρωμής του ομολόγου, έστω και με τη συναίνεση του πιστωτή αποτελεί «ανωμαλία» που η Ελλάδα θα ήθελε να αποφύγει. Εξάλλου, η ΕΚΤ θα μπορούσε να απαιτήσει τα χρήματα ανά πάσα στιγμή, οδηγώντας τη χώρα μας σε χρεοκοπία.
Η δεύτερη εναλλακτική λύση που θα μπορούσε να προκριθεί θα ήταν οι νέες εκδόσεις εντόκων γραμματίων τον Αύγουστο, κάτι που επίσης προϋποθέτει την έγκριση των εταίρων μας και ειδικά της ΕΚΤ. Ωστόσο, πρόκειται για πρακτική που εξαντλεί τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών και εντείνει τις υφεσιακές τάσεις στην οικονομία μας. Τέλος, θα μπορούσε να βρεθεί μία «τεχνική» διευθέτηση για την απευθείας αποπληρωμή του ομολόγου στην ΕΚΤ, από τον EFSF, χωρίς να περάσουν τα χρήματα από την Ελλάδα. Πρόκειται για μία εναλλακτική στην οποία είχε αναφερθεί ανώτερος αξιωματούχος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.