Την πρόθεση της κυβέρνησης να αλλάξει το φορολογικό σύστημα της χώρας με μια «ριζοσπαστική φορολογική μεταρρύθμιση», που θα βασίζεται στον σεβασμό των παρακάτω δέκα αρχών, επανέλαβε ο υφυπουργός Οικονομικών, Γιώργος Μαυραγάνης, μιλώντας στο 8ο ετήσιο φορολογικό συνέδριο Athens Tax Forum, με θέμα «Υπερφορολόγηση και φοροδιαφυγή – Πρόσθετα εμπόδια στο δύσβατο δρόμο προς την ανάπτυξη». Ο κ. Μαυραγάνης τόνισε ότι η μεταρρύθμιση πρέπει να έχει ως γνώμονα και να βασίζεται στον σεβασμό των δέκα αρχών που διακρίνουν τα σύγχρονα φορολογικά συστήματα: 1) Διαφάνεια, 2) ουδετερότητα, 3) ευρύτητα φορολογικής βάσης, 4)απλότητα, 5) βεβαιότητα-σταθερότητα, 6) λειτουργικότητα, 7) αναπτυξιακή διάσταση, 8) ισορροπία φόρων, 9) ισότητα και 10) νομιμότητα.
Πρόθεση της κυβέρνησης, προκειμένου να ελαφρύνει τους οικονομικά ασθενέστερους, είναι η αύξηση του αφορολόγητου ορίου από τα 5.000 ευρώ που είναι σήμερα στα 8.000 ευρώ και η θέσπιση κλιμακίων που θα ανακουφίζουν όσους έχουν εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή, εφόσον εγκριθεί η αύξηση του αφορολόγητου ορίου, το οικονομικό επιτελείο θα εφαρμόσει μια κλίμακα με 4 ή 5 φορολογικά κλιμάκια.
Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή εάν η τρόικα δεν επιτρέψει την αναπροσαρμογή του αφορολογήτου, το οικονομικό επιτελείο εξετάζει περισσότερα κλιμάκια, 5 ή 6, προκειμένου να ελαφρύνει τους οικονομικά ασθενέστερους.
Υπενθυμίζουμε ότι για τα εισοδήματα 2011 και 2012 ισχύει η κλίμακα με οκτώ κλιμάκια με αντίστοιχους συντελεστές από 0% για το πρώτο αφορολόγητο των 5.000 ευρώ και 45% για εισόδημα πάνω από 100.000 ευρώ.
Τον Σεπτέμβριο το νομοσχέδιο
Το οικονομικό επιτελείο εργάζεται εν όψει της έλευσης της τρόικας στην Αθήνα, στις 26 Ιουλίου, προκειμένου στο πλαίσιο των δεσμεύσεων στο Μνημόνιο να παρουσιαστούν και να συζητηθούν όλα τα σημεία του σχεδίου για τη «ριζοσπαστική φορολογική μεταρρύθμιση». Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν επαφές με τους κοινωνικούς εταίρους, ενώ το πρώτο φορολογικό νομοσχέδιο αναμένεται να παρουσιαστεί τον Σεπτέμβριο.
Στη Βουλή αναμένεται να κατατεθεί μαζί με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2013 και θα περιλαμβάνει τις ακόλουθες αλλαγές:
Φορολογία εισοδήματος
Απλοποίηση του κώδικα φορολογίας εισοδήματος:
– Απαραίτητες διατάξεις, σαφείς και ουσιαστικές.
– Αποφυγή τυπολατρικών και γραφειοκρατικών ρυθμίσεων.
– Ενιαίο τρόπο φορολόγησης των εταιρειών.
– Φορολογικό νομοσχέδιο, που επηρεάζει τη φορολόγηση να συζητείται άπαξ του έτους αμέσως μετά την ψήφιση του ετήσιου προϋπολογισμού.
– Μείωση των κλιμακίων φορολογίας και επανεξέταση του αφορολογήτου προς τα πάνω.
Φορολογική κατοικία
– Επανεξέταση ορισμένων διατάξεων που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα.
– Κίνητρα σε οικονομικά εύρωστους αλλοδαπούς και ευκατάστατους συνταξιούχους για να μεταφέρουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα.
– Κίνητρα προσέλκυσης επιχειρηματιών και στελεχών, για να εγκατασταθούν στη χώρα μας.
Φοροαπαλλαγές
– Αξιολόγηση με βάση εισοδηματικά, κοινωνικά και δημογραφικά κριτήρια.
Υποβολή δηλώσεων
– Ηλεκτρονικά όλες οι κατηγορίες δηλώσεων φυσικών και νομικών προσώπων.
– Ανοιχτό το σύστημα του Τaxis από την αρχή του έτους. Περίοδος συγκεκριμένη χωρίς παρατάσεις.
Μέτρα κατά της φοροδιαφυγής – ηλεκτρονικό «πόθεν έσχες»
– Ιδιαίτερη αντιμετώπιση της εκ προθέσεως φοροδιαφυγής.
– Ο φορολογικός συμβιβασμός και η πληρωμή των φόρων δεν θα καταργούν τον αξιόποινο χαρακτήρα της.
– Ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο από 1.1.2013, για κινητή και ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, περιλαμβάνοντας και τις καταθέσεις.
– Σύμφωνα με σχέδιο νόμου που είχε προεκλογικά προταθεί και είχε κατατεθεί στη Βουλή, αλλά και σύμφωνα με το πρόγραμμα της Ν.Δ. για το φορολογικό (Νοέμβριος 2011), παράλληλα με το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο, προκειμένου να λειτουργήσει από μηδενική βάση, εξετάζεται ως ισοδύναμο εισπρακτικό μέτρο η επιβολή ενός «ελκυστικού» φόρου -που θα συμφωνηθεί με την τρόικα- σε όσους δηλώσουν περιουσιακά στοιχεία (καταθέσεις, ακίνητα, αυτοκίνητα κ.λπ.) που είχαν «ξεχάσει» να αναφέρουν στις μέχρι τώρα φορολογικές τους δηλώσεις.
– Το μέτρο δεν θα εφαρμοστεί σε περιπτώσεις νομιμοποίησης βρώμικου χρήματος και δεν θα αφορά πολιτικούς και πρόσωπα που υπηρέτησαν σε δημόσιες θέσεις.
– Χρηματικές ποινές και αυστηρή ποινή (ποινικό αδίκημα) σε όποιον δεν συμμορφωθεί και δεν δηλώσει την περιουσία του.
Αλλαγή στο σύστημα προσαυξήσεων στους φόρους που δεν καταβάλλονται
– Θα επιβάλλεται πρόστιμο ως ποσοστό στον κύριο φόρο. Δεν θα μειώνεται σε περίπτωση συμβιβασμού (ίσως μόνο σε περιπτώσεις οικειοθελούς συμμόρφωσης).
– Παράλληλα, θα επιβάλλεται τόκος υπερημερίας στον οφειλόμενο φόρο.
– Ειδικό πρόστιμο για πλαστά και εικονικά τιμολόγια, το ύψος του οποίου θα επαναπροσδιοριστεί.
Εξωχώριες εταιρείες
– Θέσπιση ειδικής νομοθεσίας (Controlled Foreign Corporation Legislation-CFC).
– Θα περιέχει τεκμήρια που θα τις ανιχνεύουν για έλεγχο, προκειμένου να αποκαλυφθούν και να φορολογηθούν στην Ελλάδα.
– Εμφαση σε εκείνες που έχουν συστηθεί μόνο για φορολογικούς σκοπούς.
– Οπως το τεκμήριο της πραγματικής διοίκησης της επιχείρησης.
Συναλλαγές που γίνονται με αποκλειστικό σκοπό την αποφυγή φόρου
– Θέσπιση γενικής, αλλά πλήρους διάταξης.
– Θα προβλέπει την ακύρωση (φορολογικά) συναλλαγών, που γίνονται με αποκλειστικό σκοπό την αποφυγή φόρου, χωρίς πραγματικό οικονομικό αντικείμενο.
Φορολογικοί έλεγχοι – φοροεισπρακτικός μηχανισμός
– Ενοποίηση και αναδιάρθρωση του μηχανισμού φορολογικών ελέγχων.
– Εξασφάλιση γρήγορων και στοχευμένων ελέγχων.
– Βάση επιλογής τα αποτελέσματα από την επεξεργασία στοιχείων του προφίλ του φορολογουμένου.
– Υποστηρικτικά θα ενισχυθούν οι δράσεις αυτές με ανθρώπινο δυναμικό και σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό.
– Τα τελωνεία (συνοριακά και εισαγωγής) θα εξοπλιστούν με τα απαραίτητα τεχνικά μέσα για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου.
– Το ελεγκτικό έργο θα έχει κεντρικό συντονισμό για να ελεγχθούν οι ανέλεγκτες υποθέσεις.
Για τις ενδοομιλικές συναλλαγές (transfer pricing)
– Ενοποίηση της νομοθεσίας σε ένα νομοθέτημα.
– Θα προβλέπει αποκλειστική αρμοδιότητα ελέγχου από το υπουργείο Οικονομικών με ειδική εκπαίδευση στελεχών του ή με αξιοποίηση στελεχών άλλων υπουργείων, που ήδη έχουν εκπαιδευτεί.
Φορολογία ακίνητης περιουσίας
– Ενιαίος προοδευτικός φόρος ακινήτων από το 2013, που θα περιλαμβάνει το έκτακτο ειδικό τέλος ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών και τον φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας.
– Θα εξεταστεί η υπαγωγή σε αυτοτελή φορολογία η υπεραξία που θα υπολογίζεται αποπληθωρισμένη από την πώληση ακινήτων ιδιωτών για ποσά πάνω από κάποιο όριο.
– Θα επανεξεταστεί ο συντελεστής φόρου μεταβίβασης ακινήτων με βάση τα ισχύοντα στις ευρωπαϊκές χώρες.
– Η εφαρμογή των αντικειμενικών αξιών θα επεκταθεί όπου αυτές δεν εφαρμόζονται.
Δέσμη ειδικών προτάσεων – ΚΒΣ
– Κατάργηση (όχι με λόγια και σχέδια, που ουσιαστικά τον μετονομάζουν).
– ενσωμάτωση ορισμένων αναγκαίων διατάξεων σε επιμέρους φορολογίες.
Φόροι υπέρ τρίτων
– Επαναξιολόγηση με σκοπό την κατάργησή τους.
– Στόχος η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας και η αποτροπή στρεβλώσεων στην αγορά.
Υποβολή δηλώσεων βεβαίωσης και καταβολής του ΦΠΑ
– Θα επανεξεταστεί το όλο σύστημα.
– Στόχος να εξασφαλιστεί η δυνατότητα πληρωμής του ΦΠΑ σε καθεστώς πραγματικού χρόνου.
– Παράλληλα, θα εξεταστεί η υποχρέωση από τους λογιστές – φοροτεχνικούς της υποβολής δηλώσεων του ΦΠΑ με αποδέσμευση της καταβολής του. Σήμερα η μη καταβολή αμέσως με την υποβολή δεν γεννά έννομα αποτελέσματα και η υποβολή δεν καταχωρίζεται στο σύστημα.
Επιτροπές διοικητικής επίλυσης φορολογικών διαφορών
– Θα καταργηθούν οι επιτροπές για διαφορές πάνω από συγκεκριμένο όριο.
– Οι υποθέσεις για συμβιβασμό θα υπάγονται στον θεσμό της φορολογικής διαιτησίας.
– Ο φορολογούμενος θα προσφεύγει στη φορολογική διαιτησία, πριν από το δικαστήριο, χωρίς να εξαρτάται από το αν θα συναινέσει στο αίτημα διαιτησίας ο υπουργός.
– Οι αποφάσεις της Επιτροπής Φορολογικής Διαιτησίας θα δημοσιεύονται στο Διαδίκτυο για λόγους διαφάνειας.
Υποβολή στοιχείων – μεταβολών – δικαιολογητικών, ηλεκτρονικά μέσω Διαδικτύου
Διαχωρισμός ποινικοποίησης από τη μη καταβολή ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο.
– Το αδίκημα της ποινικοποίησης και του αυτόφωρου από τη μη καταβολή που θεσπίστηκε και ισχύει σήμερα, θα επανεξεταστεί διότι αυτό αντίκειται στην ισότιμη σχέση πολιτείας και φορολογούμενου.
– Εφόσον για τη φοροδιαφυγή θα υπάρχει ξεχωριστή ποινική τιμωρία, η ποινικοποίηση των χρεών από φόρους που προκύπτουν από αυτή δεν μπορεί να λειτουργεί σωρευτικά και η προσωποκράτηση.
– Το ισχύον σύστημα και οι διατάξεις που προβλέπουν τα μέτρα για τη διασφάλιση του Δημοσίου, θα επανεξεταστούν ώστε να μην οδηγούνται οι επιχειρήσεις σε κλείσιμο, εξαιτίας αυτών των μέτρων.
Πετρέλαιο θέρμανσης
– Εξίσωση του ΕΦΚ πετρελαίου θέρμανσης με κίνησης. Στόχος, η πάταξη λαθρεμπορίου και διαφυγόντων φορολογικών εσόδων.
– Το πρόβλημα των νοικοκυριών που αδυνατούν να πληρώνουν στη νέα υψηλή τιμή το πετρέλαιο θέρμανσης θα αντιμετωπιστεί με ταυτόχρονη επιδότηση, στη βάση γεωγραφικών, οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων.
Στο σημείο αυτό ο υφυπουργός κ. Μαυραγάνης υπογραμμίζει ότι «η επιδότηση είναι πιο δίκαιη μέθοδος, γιατί απευθύνεται στους οικονομικά αδύνατους, ενώ με το καθεστώς της μείωσης του ΕΦΚ για το πετρέλαιο θέρμανσης, τους χειμερινούς μήνες, όπως λειτουργούσε έως τώρα, δινόταν ίδια ενίσχυση σε όλους, ανεξάρτητα από οικονομική κατάσταση και κλιματικές συνθήκες».
* Φοροτεχνικός