Καταιγισμός αναμένεται τους επόμενους μήνες στο τραπεζικό σύστημα καθώς η ανακεφαλαιοποίηση θα συνδυαστεί με μεγάλης κλίμακας κινήσεις συγκέντρωσης δυνάμεων. Πριν από το τέλος Αυγούστου η Credit Agricole (CA) θα έχει αποφασίσει ποια εκ των τριών προτάσεων -Εθνική, Eurobank και Alpha- θα επιλεγεί για την πώληση της Emporiki Bank. Λίγες ημέρες πριν ανακοινώθηκε -έπειτα από πολύμηνη αδράνεια- η πώληση του υγιούς τμήματος της ATEBank στον Ομιλο Πειραιώς και η εκκαθάριση των προβληματικών στοιχείων. Πρόκειται για τις πρώτες μεγάλες κινήσεις στον τραπεζικό κλάδο που πραγματοποιούνται μετά το ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης.
Επιτελικά στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι το επόμενο διάστημα θα δούμε και νέες κινήσεις συγκέντρωσης δυνάμεων και προδικάζουν ότι μέχρι το τέλος του χρόνου ο χάρτης του τραπεζικού συστήματος της χώρας θα είναι ριζικά διαφορετικός. Η μεγάλη διαφορά, ωστόσο, είναι ότι ενώ τα προηγούμενα κύματα συγχωνεύσεων είχαν οδηγούς τη δύναμη και την επέκταση, τώρα οδηγός είναι η επιβίωση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα χνάρια της Credit Agricole θα ακολουθήσει σύντομα και ο έτερος γαλλικός όμιλος που δραστηριοποιείται στη χώρα μας, η Societe Generale, που ελέγχει την Geniki Bank. Σχεδιάζει να ανακεφαλαιοποιήσει τη θυγατρική της στην Ελλάδα σύμφωνα με τις υποδείξεις της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) και εν συνεχεία να μεταβιβάσει τη θυγατρική της σε άλλη ελληνική τράπεζα έναντι συμβολικού τιμήματος. Την απεμπλοκή τους από τη χώρα μας επιδιώκουν και άλλοι ξένοι όμιλοι όπως οι Πορτογάλοι της Millennium Bank, αλλά και τα δύο κυπριακά συγκροτήματα – Τράπεζα Κύπρου και Cyprus Popular. Ωστόσο η αποχώρηση από την Ελλάδα δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση καθώς η ΤτΕ θέτει ως απαράβατο όρο την ανακεφαλαιοποίηση με βάση τα ευρήματα της διαγνωστικής μελέτης της BlackRock και επιπλέον την ενίσχυση με ένα πρόσθετο κεφαλαιακά μαξιλάρι για την κάλυψη ενδεχομένως νέων απωλειών που δημιουργεί η βαθιά ύφεση που πλήττει τη χώρα. Στις σημερινές συνθήκες είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν τα χρήματα που απαιτούνται.
Οι Πορτογάλοι της Millennium επεδίωξαν, χωρίς επιτυχία, την πώληση της τράπεζας, ενώ οι Κύπριοι εξετάζουν διάφορες εναλλακτικές, μεταξύ αυτών τη νομική αυτοτέλεια των θυγατρικών στην Ελλάδα, ώστε να περιορίσουν τις επιπτώσεις σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Δεδομένη πρέπει να θεωρείται και η αποδέσμευση του Δημοσίου από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, αφού πρώτα ανακεφαλαιοποιηθεί η τράπεζα.
Η πώληση της Emporiki Bank αποτελεί μια εξαιρετικά ασυνήθιστη συναλλαγή σε μια χώρα που βρίσκεται κάτω από εξαιρετικά ασυνήθιστες συνθήκες και αντιμετωπίζει ακόμα το φάσμα της οικονομικής καταστροφής. Στην πραγματικότητα οι ελληνικές τράπεζες δεν θα πληρώσουν για την εξαγορά, αλλά θα πληρωθούν καθώς οι Γάλλοι έχουν υποχρεωθεί από τις εποπτικές αρχές να ανακεφαλαιοποιήσουν την Emporiki Bank προκειμένου να πετύχουν την αποδέσμευσή τους από τη χώρα μας. Η εξαγορά της Emporiki Bank αποτέλεσε μια από τις χειρότερες επενδύσεις που έχει πραγματοποιήσει η Credit Agricole στην ιστορία της: έχει κοστίσει πολλά σε κεφάλαια και κυρίως ενέργεια και έχει προκαλέσει τεράστια προβλήματα στη διοίκηση του γαλλικού ομίλου. Αναλυτές επισημαίνουν στην «Κ» ότι κατά την τελευταία παρουσίαση των αποτελεσμάτων του γαλλικού ομίλου, πάνω από το ήμισυ της παρουσίασης αναλώθηκε σε ερωτήσεις για την έκθεση στην Ελλάδα και τους κινδύνους από ενδεχόμενη έξοδο της χώρας μας από την Ευρωζώνη. Οι Γάλλοι διέθεσαν 2 δισ. ευρώ για την εξαγορά της τράπεζας το καλοκαίρι του 2006, ενώ προχώρησαν σε αυξήσεις κεφαλαίου περίπου 4 δισ. ευρώ τα τελευταία χρόνια. Αν προστεθούν και τα 3 δισ. ευρώ που θα εισφέρουν τώρα για την ανακεφαλαιοποίηση της Εμπορικής, η ελληνική περιπέτεια κόστισε στον γαλλικό όμιλο 10 δισ. ευρώ!
Την περασμένη Τετάρτη, λίγο πριν από τις 7 το απόγευμα, κατέθεσαν δεσμευτικές προσφορές για το σύνολο των μετοχών της Emporiki Bank η Εθνική Τράπεζα, η Eurobank και η Alpha Bank. Οι προσφορές κατατέθηκαν στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες και φυσικά στη διοίκηση της Credit Agricole στο Παρίσι. Οι τράπεζες διαμόρφωσαν τις προσφορές τους σύμφωνα με τις διαδικασίες και τις προϋποθέσεις που διαμόρφωσε η ΤτΕ και το ΤΧΣ. Σύμφωνα με αναλυτές, η Emporiki θα πρέπει να ενισχυθεί με τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ προκειμένου να ανακεφαλαιοποιηθεί αποτελεσματικά. Οι προσφορές θα αξιολογηθούν από τη διεύθυνση της Ε.Ε. -δεδομένου ότι και οι τρεις ελληνικές τράπεζες έχουν λάβει κρατική βοήθεια- ενώ η CA πιθανότατα τη Δευτέρα 27 Αυγούστου θα ανακοινώσει την επιλογή της.
Τα μεγέθη των πρωταγωνιστών
Οποια από τις τρεις μεγάλες τράπεζες αποκτήσει την ανακεφαλαιοποιημένη Emporiki Bank αφενός θα ενισχύσει αποφασιστικά το μέγεθος και το ειδικό βάρος της στην τραπεζική αγορά και αφετέρου θα ωφεληθεί από τα πρόσθετα κεφάλαια που θα εισφέρει η Credit Agricole. Στο τέλος του 2011 η Emporiki Bank είχε ενεργητικό ύψους 21 δισ. ευρώ, οι χορηγήσεις δανείων έφταναν τα 19 δισ. ευρώ ενώ οι καταθέσεις τα 11 δισ. ευρώ. Στον όμιλο απασχολούνται 5.200 εργαζόμενοι. Η Εθνική Τράπεζα διαθέτει ενεργητικό ύψους 104 δισ. ευρώ, χορηγήσεις 70,7 δισ. ευρώ και καταθέσεις 57,4 δισ. ευρώ, η Eurobank ενεργητικό 73 δισ. ευρώ, χορηγήσεις 50 δισ. ευρώ, καταθέσεις 31 δισ. ευρώ, ενώ η Alpha Bank διαθέτει ενεργητικό 57 δισ. ευρώ, χορηγήσεις 48 δισ. ευρώ και καταθέσεις ύψους 27 δισ. ευρώ. Ετσι αν η Emporiki αποκτηθεί από την Εθνική, το ενεργητικό του ομίλου θα ξεπεράσει τα 120 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, αν αποκτηθεί από τη Eurobank, θα φτάσει τα 95 δισ. ευρώ, ενώ αν επιλεγεί η προσφορά της Alpha, το ενεργητικό του νέου σχήματος θα ανέλθει στα 80 δισ. ευρώ. Υπογραμμίζεται ότι για την ολοκλήρωση της συναλλαγής είναι απαραίτητη η έγκρισή της από το ΤΧΣ.