Οι Ελληνες εργοδότες δεν αναζητούν, πλέον, εργαζομένους ούτε οι Ελληνες -κυρίως νέοι- άνεργοι αναζητούν εργασία. Η θλιβερή αυτή διαπίστωση προκύπτει τόσο από τα στοιχεία του ΟΑΕΔ, όσο και από μεγάλες διαδικτυακές υπηρεσίες εύρεσης εργασίας για ελεύθερους επαγγελματίες, σε διεθνές επίπεδο. Πρόκειται για πλατφόρμες που φέρνουν σε επαφή τη ζήτηση και την προσφορά για εργασία. Από τη μία πλευρά είναι οι εργοδότες, που αναρτούν την εργασία που θέλουν να επιτελέσει ένας ελεύθερος επαγγελματίας. Από την άλλη είναι οι εγγεγραμμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες, που κάνουν την προσφορά τους για να πάρουν τη δουλειά. Από τις πιο γνωστές πλατφόρμες διεθνώς είναι οι freelancer.com, peopleperhour.com, hireagreek.org (δημιουργήθηκε αποκλειστικά για να δίνουν δουλειά εργοδότες του εξωτερικού σε Ελληνες), realwritingjobs.com (δημιούργησε πρόσφατα υπηρεσία που δέχεται συγγραφείς για ελληνικά κείμενα) κ.ά.
Η έρευνα της «Κ» έδειξε ότι πολλοί Ελληνες ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν μεν εγγραφεί στις υπηρεσίες αυτές, έχουν αναρτήσει το προφίλ τους, αλλά παραμένουν… αδρανείς. Δεν κυνηγούν δουλειές, δεν βλέπουν συστηματικά τις αναρτήσεις για νέες εργασίες, δεν απαντούν αμέσως -ή καθόλου αρκετές φορές- σε προσκλήσεις για εργασία. Και το κυριότερο: δεν ενδιαφέρονται για «δουλίτσες» με μικρά ποσά. Ετσι, τα λεγόμενα «χαρτζιλίκια» των 50 ή των 100 ευρώ ανά υπηρεσία για μικροδουλειές (π.χ. μετάφραση κειμένου, επιδιόρθωση βλάβης ενός site κ.λπ.) περνούν σε Βρετανούς, Αμερικανούς, Γερμανούς, Ινδούς κ.λπ. – πλην των Ελλήνων.
Η «Κ», για να καταγράψει τη συμπεριφορά εργοδοτών και ελευθέρων επαγγελματιών στις υπηρεσίες αυτές, προχώρησε στο εξής πείραμα: έκανε εγγραφή ως εργοδότης, ανάρτησε διάφορες εργασίες με τις αντίστοιχες προσφορές και περίμενε αντιπροσφορές. Για να γίνει το πείραμα πιο αντιπροσωπευτικό, η «Κ» εμφανίστηκε ως εργοδότης διαφόρων μεγεθών, από διαφορετικούς κλάδους και από διαφορετικές χώρες. Ετσι, εμφανίστηκε ως απλός ελεύθερος επαγγελματίας ο οποίος δεν προλάβαινε κάποιες δουλειές και ήθελε να τις αναθέσει σε τρίτους (outsourcing), ως Βρετανός επιχειρηματίας που ζητούσε την κατασκευή διαφόρων site και ως Ελληνας μικροεπιχειρηματίας που ήθελε μεταφραστές για κείμενά του.
Το πείραμα διήρκεσε περίπου τρεις μήνες. Το αποτέλεσμα; Δεν υπήρξε ούτε ένας Ελληνας ελεύθερος επαγγελματίας που διεκδίκησε τις δουλειές! Μόνο ένας εμφανίστηκε κάποια στιγμή, αλλά κατόπιν εορτής, αφού είχε δοθεί η δουλειά σε έναν ξένο, ζητώντας την επόμενη φορά να τον έχουμε υπ’ όψιν. Ο εργοδότης του πειράματος, επειδή ήθελε να δώσει δουλειές κατά προτίμηση σε Ελληνες, προχώρησε σε ένα ακόμα βήμα: όταν αναρτούσε μια δουλειά την κοινοποιούσε σε Ελληνες του αντίστοιχου κλάδου (π.χ. για site σε προγραμματιστές και web developers, για συμβόλαια σε δικηγόρους κ.λπ.). Αποτέλεσμα; Δεν πήρε ούτε μία απάντηση! Ούτε αρνητική!
Αντίθετα, η εμπειρία από ελεύθερους επαγγελματίες από άλλες χώρες ήταν εντυπωσιακή. Είχαν συνδέσει την ανάρτηση νέων εργασιών με το email τους. Δεν προλάβαινε να αναρτήσει τη δουλειά και αμέσως τον κατέκλυζαν με τις προσφορές τους: καλύτερες τιμές, προηγούμενες δουλειές και στοιχεία προηγούμενων ευχαριστημένων πελατών κ.λπ. Και οι δουλειές αυτές δεν ήταν πάντα μεγάλες. Ηταν γύρω στα 50 με 60 ευρώ, ενώ αν ληφθούν υπ’ όψιν η προμήθεια της υπηρεσίας και ο φόρος στο εισόδημα, τα πραγματικά ποσά ήταν ακόμα μικρότερα. Ετσι, λοιπόν, ο εργοδότης μας αποφάσισε σε κάποια στιγμή να αυξήσει τις τιμές. Δουλειές που τις «χτυπούσαν» άλλοι με 200 ή 400 ευρώ τις ανέβασε σε 700 ή 800 ευρώ. Τότε υπήρξε κάποιο ενδιαφέρον από Ελληνες, αλλά μόνο στο επίπεδο της διερευνητικής επαφής. Ανέβασε κι άλλο τις τιμές και τότε υπήρξε μία προσφορά.
Βέβαια, τα ευτράπελα και η εφευρετικότητα για φοροδιαφυγή δεν αποτελούν προνόμια των Ελλήνων. Εξαίρεση αποτέλεσαν ελεύθεροι επαγγελματίες από τις λεγόμενες ανεπτυγμένες -δυτικές- χώρες. Αυτοί έκαναν τη δουλειά τους, έπαιρναν τα λεφτά τους, πάντα πληρώνονταν μέσω της υπηρεσίας, δεχόμενοι τις επιβαρύνσεις. Και πάντα έκοβαν τιμολόγιο για τα λεφτά. Αντίθετα, ορισμένοι Ινδοί, Αφρικανοί κ.λπ. ζητούσαν από τον εργοδότη να δηλώσει λιγότερα λεφτά μέσω site και τα υπόλοιπα «μαύρα» με απ’ ευθείας κατάθεση στον λογαριασμό τους (πρακτική που απαγορεύεται ρητά από τους όρους χρήσης των υπηρεσιών αυτών). Κατόπιν συζήτησης μαζί τους, προέκυψε ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες από τις χώρες αυτές «υπέφεραν» από υψηλές προμήθειες κατά τη μεταφορά χρημάτων και από μεγάλη φορολογία. Δηλαδή, το καθαρό κέρδος από μία δουλειά των 80 ευρώ για έναν Βρετανό δεν ήταν το ίδιο για έναν Ινδό. Η εμπειρία αυτή μπορεί να είναι μόνο ενδεικτική, καθώς δεν τηρήθηκαν οι κανόνες της στατιστικής δειγματοληψίας ούτε αναρτήθηκαν δουλειές από όλους τους κλάδους με τα ίδια ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια, ώστε να υπάρξει σύγκριση.