Σαράντα διαφορετικά επενδυτικά σχήματα, που ειδικεύονται σε distressed assets, σαρώνουν τις ευρωπαϊκές αγορές, μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα, αναζητώντας ευκαιρίες στα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών. Κάποια, μάλιστα, έχουν νοικιάσει ακόμη και γραφεία στην Αθήνα, ενώ πολλά αναπροσαρμόζουν τη στρατηγική τους επιδιώκοντας συμφωνίες εξαγορών. Ο λόγος; Οι «καθαρόαιμες» συμφωνίες για αγορά επιχειρηματικών δανείων από τράπεζες, δεν «περπατάνε», τουλάχιστον για την ώρα, στην Ελλάδα. Τα παραπάνω αναφέρουν ασφαλείς πληροφορίες από το Λονδίνο, όπου πολλά από αυτά τα funds έχουν την ευρωπαϊκή τους έδρα, αλλά και από «αρμόδια κέντρα» της Αθήνας. Τα τελευταία έχουν γνώση αυτών των διεργασιών και επιβεβαιώνουν πως παράλληλα αναζητούνται και ευκαιρίες για μοχλευμένες εξαγορές, δηλαδή αγορές επιχειρήσεων ή περιουσιακών στοιχείων με βασική χρηματοδότηση από δανεισμό.
Πίσω από τη μαζική απόβαση των εν λόγω κεφαλαίων, στην πλειοψηφία τους αμερικανικών, βρίσκεται το κλιμακούμενο επενδυτικό ενδιαφέρον μεγάλων ιδιωτικών χαρτοφυλακίων για τοποθετήσεις στην ανακάμπτουσα οικονομία της Ευρώπης. Και με τη χώρα μας να αποτελεί το στοίχημα που προσφέρει δυνητικά τη μεγαλύτερη δυνατή προοπτική εξαιτίας της απαξίας των τελευταίων ετών, οι ελληνικές τράπεζες, επιχειρήσεις και ναυτιλιακές εταιρείες έχουν γίνει προνομιακοί στόχοι.
Η ταυτότητά τους αποκαλύπτεται τόσο από τα εδώ ραντεβού τους όσο και από την παρουσία τους σε διεθνή φόρουμ, με «ελληνικό» αντικείμενο. Μερικά από τα ονόματα που έχουν γίνει γνωστά τους τελευταίους λίγους μήνες είναι αυτά της Centerbridge Partners, του Apollo Management, της Strategic Value Partners, της Cerberus, του Angelo Gordon, της Avenue Capital, της Fortress, της Lone Star και του Oaktree Capital. Ακόμη, δραστήριες είναι η Blackstone, το KKR, η York Capital Management και η Third Point. Οι περισσότεροι εξ αυτών, όπως και η Fairfax, το Carlyle, η Paulso& Co, η Τempletoκαι η Dromeus Capital, έχουν ήδη πάρει θέσεις σε ελληνικές εισηγμένες και μη επιχειρήσεις.
Ομως, «ιερό δισκοπότηρο» των distress debt funds παραμένουν οι συμφωνίες εξαγορών μέσω χρέους. «Αναζητούν, προκειμένου να εκμεταλλευθούν, λάθη προηγούμενων επενδυτών, που δανείστηκαν υπερβολικά για να αγοράσουν ή να αναπτύξουν τις επιχειρήσεις τους», εξηγεί Ελληνας τραπεζίτης, συμπληρώνοντας όμως ότι προσφέρουν τιμήματα που προϋποθέτουν «κούρεμα» της τάξης του 50%-70% της ονομαστικής αξίας των δανείων. «Discount που οι ελληνικές τράπεζες δεν είναι διατεθειμένες να προσφέρουν», σημειώνει.
Νερό στον μύλο των Αμερικανών επενδυτών ρίχνει τώρα η πανευρωπαϊκή προσομοίωση κινδύνου για τις τράπεζες, η οποία εκτιμάται ότι θα αυξήσει τις πιέσεις προς τις τράπεζες της Ευρωζώνης να πουλήσουν προβληματικά στοιχεία του ενεργητικού τους. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της PwC, οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν πουλήσει συνολικά το 2013 δάνεια ονομαστικής αξίας 60 δισ. ευρώ έναντι 46 δισ. το 2012. Προβλέπει δε πως το ύψος των πωλήσεων αυτών φέτος θα ανέλθει στα 80 δισ. ευρώ.
Σε πολλές περιπτώσεις στον ευρωπαϊκό Νότο (και άρα και στην Ελλάδα) τα funds αυτά στρέφονται απευθείας στις επιχειρήσεις και προτείνουν την προοπτική απευθείας δανεισμού τους, καθώς συχνά η εξεύρεση χρηματοδοτήσεων από τον τραπεζικό τομέα είναι αδύνατη. Σημειώνεται πως στην Ευρώπη, σχεδόν στο σύνολό του ο δανεισμός των επιχειρήσεων είναι τραπεζικός, ενώ στις ΗΠΑ ο τραπεζικός τομέας χρηματοδοτεί μόλις το ένα τρίτο περίπου του συνόλου των δανείων.
Η αίσθηση ότι το ρίσκο έχει μειωθεί σημαντικά στην Ευρώπη φαίνεται να είναι διάχυτη. Χαρακτηριστική είναι πρόσφατη δήλωση του επικεφαλής της Avenue Capital στους Financial Times σύμφωνα με την οποία, «η αβεβαιότητα είναι μικρότερη απ’ ό,τι πριν από ενάμισι έτος, αφού ακόμα και η Ελλάδα διαθέτει σήμερα πρωτογενές πλεόνασμα». Πολλά από τα χρήματα που αναζητούν τοποθέτηση στην Ευρώπη προέρχονται από πωλήσεις προηγουμένων επενδύσεων των private equities funds, ειδικά στην αμερικανική αγορά η οποία έχει πλέον ανακάμψει. Ενδεικτικά αναφέρονται πρόσφατες πωλήσεις μέσω δημοσίων εγγραφών, όπως του HiltoGroup ή της ιταλικής Μoncler.
Παράλληλα, το ευνοϊκό επενδυτικό κλίμα για την Ευρώπη οδηγεί πολλές μονάδες distress funds ή και σχήματα ευρύτερων επενδυτικών στρατηγικών στην άντληση πόρων με αυξήσεις κεφαλαίων. Τόσο το Carlyle όσο και η Fortress ανακοίνωσαν προ ημερών την πρόθεσή τους να ανοίξουν νέα αμοιβαία κεφάλαια διαθέσιμα στο ευρύτερο επενδυτικό κοινό σε μια σειρά κλάδων, μεταξύ των οποίων και τα ευρωπαϊκά επιχειρηματικά δάνεια.