Σε ένα σημαντικό ορόσημο θα φτάσει η ελληνική οικονομία φέτος, καθώς σύμφωνα με το Reuters το 2024 θα είναι η χρονιά που θα καλύψει το χαμένο έδαφος της κρίσης, επιστρέφοντας στα επίπεδα όπου βρισκόταν το 2009.
Η ανάκαμψη αυτή θα επιτευχθεί καθώς η Ελλάδα αναμένεται να εμφανίσει ρυθμούς ανάπτυξης σχεδόν 3% φέτος, ξεπερνώντας σημαντικά τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, όπου αναμένονται ρυθμοί μόλις 0,8%.
Την ίδια στιγμή, το κόστος δανεισμού έχει μειωθεί κατακόρυφα, πέφτοντας σε επίπεδα χαμηλότερα του ιταλικού, ενώ οι τράπεζες που διασώθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης αναμένεται να περάσουν πλήρως σε ιδιωτικά χέρια για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, σε μια εξέλιξη την οποία κάποιοι από τους μεγαλύτερους επενδυτές της Ελλάδας βλέπουν ως μια ένδειξη κανονικότητας.
«Αυτό είναι ένα ορόσημο», λέει στο Reuters, αναφερόμενος στην επιστροφή των τραπεζών σε ιδιωτικά χέρια, o Wim-Hein Pals, διαχειριστής της Robeco, η οποία πρόσφατα αγόρασε ελληνικές μετοχές. «Η ελληνική οικονομία είναι σε καλή κατάσταση ώστε να ωφεληθεί από την περαιτέρω ανάπτυξη στο μέλλον».
Μάλιστα, όπως σημειώνει το Reuters, το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας –εκείνης που κινδύνευσε να καταστρέψει ολόκληρη την Ευρωζώνη– είναι ότι τώρα την κρατά πίσω η στασιμότητα των μεγάλων χωρών της Ευρωζώνης. Το πρακτορείο θυμίζει ότι ήταν αυτές οι χώρες που επέβαλαν αυστηρές μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα.
Παρότι η χώρα έχει επιστρέψει στην επενδυτική βαθμίδα και το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι μεγάλο, όπως φάνηκε και από την πώληση του ποσοστού του ΤΧΣ στην Τράπεζα Πειραιώς, εντούτοις υπάρχουν ακόμα προκλήσεις.
Η μείωση των γεννήσεων και οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού απειλούν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές, ενώ φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή πιέζουν τα δημόσια οικονομικά.
Επιπλέον, πολλοί Ελληνες λένε ότι δεν βλέπουν τα οφέλη της ανάκαμψης. Η ανεργία διαμορφώνεται πάνω από το 10% και είναι η δεύτερη υψηλότερη στην Ε.Ε. μετά την Ισπανία, ενώ το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε αγοραστική δύναμη είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη. Ο μέσος μηνιαίος μισθός των 1.175 ευρώ είναι 20% χαμηλότερος από ό,τι πριν από 15 χρόνια.
Την ίδια στιγμή, για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, θα πρέπει η ελληνική οικονομία να διαφοροποιηθεί και πέραν του τουρισμού, του real estate και των υπηρεσιών.
Τουλάχιστον οι μισές άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα, οι οποίες ανήλθαν συνολικά σε 7,5 δισ. ευρώ το 2022, προέρχονται από χώρες της Βόρειας Ευρώπης, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, που αντιμετωπίζουν ασθενή ανάπτυξη. Οι ελληνικές εξαγωγές, όπως γεωργικά αγαθά, καύσιμα και φαρμακευτικά προϊόντα –τα δύο τρίτα των οποίων κατευθύνονται στην Ε.Ε.– μειώθηκαν σχεδόν κατά 9% πέρυσι. Η οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνθηκε στο 2% το 2023, εν μέρει ως αποτέλεσμα της χαμηλής ανάπτυξης στις γειτονικές χώρες.
Η Ελλάδα χρειάζεται να αναπτύξει τομείς όπου οι επενδύσεις είναι περισσότερες μακροπρόθεσμα, «όπως τα έργα υποδομών και η μεταποίηση», λέει στο Reuters ο Νίκος Βέττας, επικεφαλής του ΙΟΒΕ.
Οπως τονίζει το πρακτορείο, η ηρεμία έχει επιστρέψει στην Ελλάδα, καθώς στο Σύνταγμα, όπου πριν από 10 χρόνια διαδηλωτές πετούσαν μολότοφ στην Αστυνομία, σήμερα βλέπει κανείς τουρίστες να κάθονται κάτω από τις νεραντζιές. Οι επισκέψεις στην Ακρόπολη έφτασαν το 2023 στα 3,8 εκατ., σχεδόν τέσσερις φορές πάνω από τα νούμερα της εποχής της κρίσης.
Ομως για πολλούς Ελληνες, η οικονομική ανάκαμψη δεν έφερε καλύτερα επίπεδα ζωής. Ο Περικλής Φρυγάνας πήρε τραπεζικό δάνειο το 2009, για να επεκτείνει το συνεργείο του. Ομως η κρίση μείωσε τον τζίρο του κατά 90% τα επόμενα έξι χρόνια και το συνεργείο έκλεισε το 2020, με αποτέλεσμα εκείνος να χάσει το διαμέρισμα στο οποίο έμενε με την άνεργη σύζυγό του και τους τρεις γιους του. «Η κρίση κατέστρεψε πολύ κόσμο και εγώ ήμουν ένας από αυτούς. Τα πράγματα βελτιώνονται μόνο για τους πλουσίους», λέει.
Πηγή: Moneyreview.gr
