«Παράθυρο» σε επιτήδειους και όσους αναζητούν τρόπους για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ανοίγει, δυνητικά, το νομοσχέδιο του υπουργείου Ναυτιλίας για τα τουριστικά πλοία. Η παροχή της δυνατότητας στα ιδιωτικά σκάφη αναψυχής να προχωρούν σε συμβάσεις ολικής ναύλωσης, χωρίς την υποχρέωση της εκτέλεσης ενός ελάχιστου αριθμού ημερών ναύλωσης, ναι μεν προσφέρει τη δυνατότητα στους ιδιώτες να έχουν κάποιο έσοδο από τη χρήση του σκάφους τους, αλλά από την άλλη πλευρά, μπορεί να οδηγήσει σε καταχρηστικές πρακτικές, μέσω εικονικών ναυλώσεων, φαινόμενο που σήμερα αποτελεί τη «μάστιγα» του κλάδου του θαλάσσιου τουρισμού, ιδίως όσον αφορά τον τρόπο που δραστηριοποιούνται στην ελληνική επικράτεια τα ιδιωτικά σκάφη ξένης σημαίας.
Σύμφωνα με τον κ. Μιχάλη Σκουλικίδη, πρόεδρο του Ελληνικού Συνδέσμου Θαλάσσιου Τουρισμού, αν δεν ενισχυθεί κατακόρυφα ο ελεγκτικός μηχανισμός, τότε το φαινόμενο των εικονικών ναυλώσεων όχι μόνο δεν θα περιοριστεί, αλλά αντιθέτως θα γιγαντωθεί. «Σήμερα, είναι πολύ εύκολο να υπολογιστούν τα έσοδα του κράτους (φόροι, ΦΠΑ κ.ο.κ.) από τη δραστηριότητα των τουριστικών πλοίων ελληνικής σημαίας. Δεν μπορεί όμως να γίνει το ίδιο και για τα σκάφη υπό ξένη σημαία, δείγμα της έλλειψης αστυνόμευσης» αναφέρει ο κ. Σκουλικίδης.
Eνα πρόσθετο σημείο κριτικής έγκειται και στο γεγονός ότι οι ναυλώσεις στα ιδιωτικά σκάφη θα μπορούν να γίνονται χωρίς την υποχρέωση τήρησης ελάχιστου αριθμού πληρώματος, ενώ το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση των επαγγελματικών πλοίων, εφόσον το μήκος τους δεν ξεπερνά τα 24 μέτρα. Σύμφωνα με φορείς της αγοράς, το εν λόγω μέγεθος μόνο μικρό δεν είναι. Ως εκ τούτου, είναι δεδομένο ότι μπορεί να κορυφωθεί το ήδη έντονο φαινόμενο της αδήλωτης εργασίας, την οποία το ίδιο το νομοσχέδιο φιλοδοξεί να πατάξει.
Πάντως, σύμφωνα με τον κ. Σκουλικίδη, αλλά και με βάση τα λεγόμενα του υπουργού Ναυτιλίας, Μ. Βαρβιτσιώτη, η θέσπιση και λειτουργία του ηλεκτρονικού μητρώου σκαφών αναψυχής, όπως και η ηλεκτρονική υποβολή όλων των ναυλοσυμφώνων, θα ενισχύσει τη διαφάνεια και θα συμβάλει στον έλεγχο της φοροδιαφυγής στον κλάδο, όπως επίσης και της αδήλωτης εργασίας. Οπως αναφέρει ο κ. Βαρβιτσιώτης, «από τις γραφειοκρατικές ρυθμίσεις που καταργεί το νομοσχέδιο αναμένεται να αποδεσμευτούν από τα γραφεία σε όλη την περιφέρεια περίπου 750 λιμενικοί, δηλαδή περίπου το 10% της δύναμης του Λιμενικού Σώματος, που θα είναι πλέον σε θέση να ενισχύσουν άμεσα τους ελέγχους σε όλα τα λιμάνια κατάπλου και απόπλου τουριστικών σκαφών».
Οπως αναφέρει ο κ. Πάρις Λουτριώτης, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Τουριστικών Επαγγελματικών Σκαφών Ανευ Πληρώματος (ΣΙΤΕΣΑΠ), «ο έλεγχος και μόνο αυτός, μπορεί να αποδείξει αν μια ναύλωση είναι πραγματική ή εικονική. Αν οι υπουργικές αποφάσεις που θα συνοδεύσουν το νομοσχέδιο είναι οι κατάλληλες, ώστε να αποκλείσουν τυχόν παράθυρα που δημιουργεί ο παρών νόμος και αν το Λιμενικό Σώμα και η Ακτοφυλακή αναδιοργανωθούν προς την κατεύθυνση των αποτελεσματικότερων ελέγχων, τότε το πρόβλημα των εικονικών ναυλώσεων μπορεί να αντιμετωπιστεί».