Προγενέστερες οικονομετρικές μελέτες μας για τις υφεσιακές επιπτώσεις των προγραμμάτων λιτότητας στην Ελλάδα σε περιόδους μεγάλης συρρίκνωσης της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας εκτιμούν –σε συμφωνία με σειρά άλλων πρόσφατων μελετών στη διεθνή βιβλιογραφία– δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές υψηλότερους της μονάδας. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν το τρέχον επίπεδο του λόγου δημοσίου χρέους – ΑΕΠ της Ελλάδας, η επιβολή μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής μπορεί να οδηγήσει σε άμεση αύξηση του ανωτέρου λόγου εάν ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής είναι υψηλότερος του 0,5. Η ανωτέρω εκτίμηση αιτιολογεί, σε μεγάλο βαθμό, την αύξηση (κατά 45,3 μονάδες) του λόγου χρέους – ΑΕΠ της χώρας την περίοδο 2010-2013 παρά την πρωτόγνωρη δημοσιονομική προσαρμογή που συντελέσθηκε την αντίστοιχη περίοδο (βελτίωση 19,4 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ στο κυκλικά προσαρμοσμένο πρωτογενές ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης). Παρά την ανεπιθύμητη αυτή εξέλιξη, η αποφυγή λήψης δημοσιονομικών μέτρων ή ακόμη και μια πιο σταδιακή / λιγότερο «εμπροσθοβαρής» εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής τα τελευταία 4-5 έτη θα οδηγούσε σε εκρηκτική αύξηση του λόγου δημοσίου χρέους – ΑΕΠ ή, στην καλύτερη περίπτωση, σε σταθεροποίηση του λόγου σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα από τα υφιστάμενα. Τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης πρόσφατης μελέτης μας υποδηλώνουν, μεταξύ άλλων, ότι η κατά το ήμισυ υλοποίηση ή η μη υλοποίηση του υφιστάμενου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής θα οδηγούσε τον λόγο δημοσίου χρέους – ΑΕΠ της Ελλάδας σε επίπεδα μεταξύ 185% και 250% το 2020 και μεταξύ 215% και 360% το 2030, ακόμα και υπό την (ιδιαίτερα αισιόδοξη) υπόθεση ότι, και στην περίπτωση αυτή, η χώρα θα τύγχανε: α) επαρκούς χρηματοδότησης με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους από τους δανειστές του επίσημου τομέα, και β) επιπλέον ελάφρυνσης του δημοσίου χρέους από μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί ήδη (PSI+, πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων κ.ά.).
Τα ανωτέρω επίπεδα συγκρίνονται με σχετικό (αναθεωρημένο) στόχο του προγράμματος προσαρμογής για μείωση του λόγου χρέους – ΑΕΠ στο 125% περίπου το 2020 (και 112% το 2022) καθώς και εκτίμησής μας για περαιτέρω υποχώρησή του στο 82% του ΑΕΠ περίπου το 2030, βάσει του υφιστάμενου μακροοικονομικού σεναρίου. Συμπερασματικά, παρά την αύξηση του λόγου χρέους – ΑΕΠ της Ελλάδας την τελευταία 5ετία, το δημόσιο χρέος της χώρας είναι σήμερα πιο βιώσιμο σε σύγκριση με το αρχικό σημείο αναφοράς (δηλαδή το έτος 2009) και αυτό που θα είχε προκύψει χωρίς την υλοποίηση (ή την ελλιπή υλοποίηση) του υφιστάμενου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής.
* Επικεφαλής Διεύθυνσης Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης & Ερευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών Eurobank.