Η ιστορία με την παγίδευση του κροκόδειλου Σήφη στην τεχνητή λίμνη του Ρεθύμνου είναι ενδεικτική του τρόπου που αντιλαμβάνεται η ελληνική γραφειοκρατία (Δημόσιο και κόμματα) την αγορά. Κατασκεύασαν μια παγίδα, μεταλλική, στενή, έβαλαν κι ένα ψόφιο κοτόπουλο και περιμένουν τον Σήφη να «τσιμπήσει».
Η παγίδα όμως δεν κατασκευάστηκε σύμφωνα με τις ανάγκες του κροκόδειλου, αλλά σύμφωνα με το πόσο θα κοπιάσει λιγότερο η εγχώρια γραφειοκρατία. Δηλαδή είδαν τι είδος κλούβας ταιριάζει ως μέγεθος σε ένα φορτηγό, τι είδους παγίδα θα χρειαστεί λιγότερη χειρωνακτική εργασία από τους εμπλεκόμενους, άρα και λιγότερη συμμετοχή των γραφειοκρατών. Ξέχασαν όμως ότι η στενόχωρη παγίδα ανταγωνίζεται το ευρύχωρο περιβάλλον της λίμνης και ότι η ψόφια κότα ανταγωνίζεται τις φρέσκιες και ζωντανές πάπιες της λίμνης.
Με λίγα λόγια, για την επιλογή του τρόπου αντιμετώπισης του θέματος δόθηκε αποκλειστικό βάρος στις ιδιαιτερότητες της εγχώριας γραφειοκρατίας και μάλλον καθόλου βάρος στο τι θέλει ο κροκόδειλος.
Αυτό δεν είναι τυχαίο. Κάπως έτσι αντιλαμβάνεται η εγχώρια γραφειοκρατία το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές και τις επενδύσεις.
Δηλαδή δεν βλέπει τη μεγάλη εικόνα, και κυρίως το τι επιθυμούν οι τουρίστες, οι πελάτες και οι επενδυτές.
Οι τουρίστες όταν επισκέπτονται την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη τις Κυριακές επιζητούν να δουν ζωντανές πόλεις και ενδεχομένως να συνδυάσουν τουρισμό με ψώνια. Σίγουρα δεν σκέφτονται το ότι: εάν οι τουρίστες επισκεφθούν μια νεκρή Αθήνα ή μια νεκρή Θεσσαλονίκη κάποια Κυριακή, ενδεχομένως να μην ξαναέρθουν ή να μεταφέρουν αρνητικές γνώμες στις πατρίδες τους. Πολύ περισσότερο, δεν σκέπτονται το ενδεχόμενο οι απανταχού τουρίστες να μην επιλέγουν την Αθήνα για τουρισμό, γιατί δεν έχει αγορά αλλά επιλέγουν να πηγαίνουν γι’ αυτό τον λόγο στη γειτονική Κωνσταντινούπολη.
Παρόμοια είναι και η αντιμετώπιση των ξένων επενδύσεων. Τα επενδυτικά κεφάλαια αντιμετωπίζονται ως περίπου εχθρικά, ως αρπακτικά. Αντιμετωπίζονται ως η Ελλάδα να είναι ο περιούσιος επενδυτικός προορισμός, όπου οι ξένοι επενδυτές είναι υποχρεωμένοι να επενδύσουν και να χάσουν.
Κι όσοι ξένοι επενδυτές τολμήσουν να επενδύσουν, είτε χάνουν είτε αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση την επίσημη γραφειοκρατία, καθώς και την ανεπίσημη (τοπικούς πολιτευτές, επιτροπές αγώνα κ.λπ.).
Με άλλα λόγια, οι εγχώριοι γραφειοκράτες δεν προσεγγίζουν τα θέματα του ανοίγματος των καταστημάτων τις Κυριακές ή τις ξένες επενδύσεις, «μπαίνοντας στα παπούτσια του πελάτη».
Κι αν δεν μπορεί να σκεφτεί όλα αυτά η εγχώρια γραφειοκρατία, φανταστείτε τη δυσκολία που έχει για να σκεφτεί ότι ίσως θα ήταν καλύτερα να μην πιαστεί ο κροκόδειλος Σήφης και να δημιουργηθεί γύρω από αυτόν ένα μοναδικό θεματικό πάρκο το όποιο θα ήταν πόλος έλξης για τουρισμό και επιχειρηματικότητα.
Με αυτή τη λογική όμως δεν θα έρθουν οι τουρίστες στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, δεν θα έρθουν οι ξένες επενδύσεις, και κατ’ επέκταση δεν θα πιαστεί ο Σήφης.
Στις δύο πρώτες περιπτώσεις, οι επιπτώσεις θα είναι εξαιρετικά αρνητικές για την οικονομία, τα ακίνητα και την απασχόληση. Στην περίπτωση όμως του κροκόδειλου Σήφη, ίσως θα ήταν και καλύτερα να μην πιαστεί ποτέ.
* Ο κ. Β. Καραγιάννης είναι οικονομολόγος, έχει διατελέσει ανώτατο διευθυντικό στέλεχος σε πολυεθνικούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.