Παγίδα για μερίδα ασφαλισμένων κρύβει η αντικατάσταση των παλαιών ισόβιων νοσοκομειακών συμβολαίων με καινούργια ετήσιας διάρκειας, τα οποία είναι φθηνότερα, αλλά επιτρέπουν στην εταιρεία να προβεί μονομερώς σε ετήσιες αυξήσεις.
Πρόκειται για συμβόλαια υγείας που είχαν πουληθεί τη δεκαετία του ’90 και εμπεριείχαν όρο που απαγόρευε στην ασφαλιστική εταιρεία να προχωρήσει σε αυξήσεις. Με την ωρίμανσή τους, δηλαδή τη γήρανση της συγκεκριμένης κατηγορίας ασφαλισμένων, τα συμβόλαια αυτά κατέστησαν ζημιογόνα με συνέπεια οι εταιρείες που τα είχαν προωθήσει να εγγράφουν σήμερα σημαντικές ζημίες.
Στην αγορά εντοπίζονται φαινόμενα μαζικών αντικαταστάσεων αυτών των συμβολαίων, χωρίς σαφή προειδοποίηση του ασφαλισμένου για τη δυνατότητα της μονομερούς αναπροσαρμογής του ασφαλίστρου από την πλευρά της εταιρείας. Συνέπεια αυτής της πρακτικής είναι πολλοί ασφαλισμένοι να αιφνιδιάζονται στην επέτειο της ανανέωσης όταν διαπιστώνουν ότι καλούνται να καταβάλλουν αυξημένο ασφάλιστρο, κάτι που δεν προέβλεπε το προηγούμενο συμβόλαιο.
Τα ετησίως ανανεούμενα συμβόλαια υγείας προωθούνται στις μέρες μας μαζικά από τις ασφαλιστικές εταιρείες, που τα προτείνουν προς τους ασφαλισμένους καθώς έχουν προσιτό ασφάλιστρο, το οποίο είναι συνήθως κατά 25% φθηνότερο σε σχέση με ένα μέσο ασφάλιστρο ισόβιας διάρκειας. Οι ασφαλισμένοι από την πλευρά τους έχουν κάθε λόγο να τα προτιμούν, αφού σε περιόδους οικονομικής στενότητας εξασφαλίζουν κάλυψη υγείας με ελκυστικούς όρους.
Βασικό τους χαρακτηριστικό, που δικαιολογεί και το φθηνότερο ασφάλιστρο, είναι το γεγονός πως η εταιρεία δεν αναλαμβάνει ισόβια δέσμευση απέναντι στον πελάτη της και κυρίως το γεγονός ότι μπορεί να ανατιμολογεί ελεύθερα το ασφάλιστρο κάθε χρόνο. Επιπλέον, η εταιρεία μπορεί να καταργήσει το προϊόν μονομερώς, αλλά μόνο για το σύνολο των ασφαλισμένων της και όχι εξατομικευμένα για έναν μόνο πελάτη. Στην αγορά έχουν υπάρξει καταγγελίες που έχουν φτάσει μάλιστα και στην εποπτική αρχή, δηλαδή στην Τράπεζα της Ελλάδος, για κακή πρακτική από συγκεκριμένη εταιρεία που προτείνει σε παλαιούς ασφαλισμένους της την αντικατάσταση παλαιών νοσοκομειακών συμβολαίων ισόβιας διάρκειας με νέα προγράμματα ετήσιας αναπροσαρμογής.
Εκτιμήσεις της αγοράς κάνουν λόγο ακόμη και για παραπλανητική πρακτική, στον βαθμό που η εταιρεία προβάλλει μόνο τα πλεονεκτήματα του νέου προϊόντος, δηλαδή το προσιτό ασφάλιστρο σε συνδυασμό με τις ίδιες καλύψεις – σε κάποιες περιπτώσεις είναι μάλιστα και καλύτερες, αποσιωπώντας ωστόσο έναν βασικό όρο του συμβολαίου σε σχέση με την αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην πώληση και στο κατά πόσο εξηγείται με σαφή και κατανοητό τρόπο στον πελάτη αυτή η παράμετρος. Οι πωλήσεις νοσοκομειακών προγραμμάτων ετήσιας διάρκειας κυριαρχούν πλέον στην αγορά, καθώς σε περιόδους κρίσης αποτελούν πειστική απάντηση μείωσης των εξόδων για καλύψεις υγείας ενός νοικοκυριού. Η μαζική εμφάνισή τους στην αγορά και η προτίμηση των πολιτών δεν είναι τυχαίες, στον βαθμό που καλύπτουν μια σύγχρονη ανάγκη για τους ασφαλισμένους, που βρίσκονται αντιμέτωποι με τις περικοπές στο δημόσιο σύστημα υγείας.
Για τις εταιρείες η στροφή σε αυτή την κατηγορία προγραμμάτων συνεπάγεται μικρότερη διακράτηση σε αποθέματα και συνεπώς και σε κεφάλαια, αφού ο ετήσιος χαρακτήρας τους απαλλάσσει τον ασφαλιστικό κλάδο από μακροχρόνιες προβλέψεις σε αποθέματα. Η πίεση που ασκούν αυτά τα χαρτοφυλάκια στα κεφάλαια των εταιρειών θα αυξηθεί ενόψει της εφαρμογής των νέων κεφαλαιακών αναγκών για τη Φερεγγυότητα 2.