Σε φάση αδράνειας εξακολουθεί να βρίσκεται η οικονομική δραστηριότητα, καθώς ο επιχειρηματικός κόσμος αναμένει να αποσαφηνισθούν οι πολιτικές που θα εφαρμόσει η νέα κυβέρνηση. Σε ορισμένους κλάδους, όπως ο τουρισμός, παρατηρείται αναστολή των επενδύσεων, ακόμη και εάν αυτές αφορούσαν ανακαινίσεις, ενώ σε άλλους όπως το λιανεμπόριο επικρατεί προβληματισμός για την επόμενη ημέρα, ειδικά εάν η νέα κυβέρνηση προχωρήσει σε ριζικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, στο ωράριο λειτουργίας, αλλά και στο άνοιγμα αγορών. Είτε «πάγωμα», έστω και προσωρινό, είτε αναθεώρηση επιχειρηματικών σχεδίων, η στασιμότητα της οικονομικής δραστηριότητας, η οποία ξεκίνησε ουσιαστικά από τη στιγμή που επισπεύσθηκε η διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας και διεφάνη η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, σε λίγο θα μεταφράζεται σε απώλεια τζίρου, δεδομένου ότι στην προκειμένη περίπτωση ισχύει και με το παραπάνω το γνωστό «ο χρόνος είναι χρήμα».
Δραστική μείωση των παραγγελιών για προμήθειες προϊόντων από το εξωτερικό παρατηρείται το τελευταίο διάστημα, όπως αποκαλύπτει στην «Κ» ο κ. Ιωάννης Παπαγεωργάκης, πρόεδρος του Συνδέσμου Εμπορικών Αντιπροσώπων και Διανομέων Αθηνών (ΣΕΑΔΑ). Πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως επισημαίνει ο ίδιος, είναι ο τουριστικός κλάδος, με τους ξενοδόχους να μην προβαίνουν σε παραγγελίες προϊόντων από το εξωτερικό, καθώς έχουν αναστείλει τα σχέδια για ανακαίνιση των ξενοδοχείων τους ακόμη και στους κατεξοχήν τουριστικούς προορισμούς όπως η Ρόδος.
Την ίδια ώρα συνεχίζεται από τους ξένους προμηθευτές η απαίτηση προπληρωμής του 100% των παραγγελιών, πρακτική που ξεκίνησε στα μέσα Δεκεμβρίου, όταν ανακοινώθηκε η έναρξη της διαδικασίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία τελικά οδήγησε, όπως αναμενόταν, στις εθνικές εκλογές της περασμένης Κυριακής. Οι ξένοι προμηθευτές είτε ζητούν εκ των προτέρων εξόφληση του 100% των παραγγελιών είτε ζητούν προέμβασμα ίσο με το 50% της αξίας μιας παραγγελίας με το υπόλοιπο 50% να εξοφλείται προ της φόρτωσης.
Στην αναμονή βρίσκονται και οι περισσότεροι ξένοι επενδυτές, είτε το ενδιαφέρον τους αφορούσε το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων είτε επενδύσεις σε ελληνικές ιδιωτικές εταιρείες. «Ολη η σκόνη βρίσκεται στον αέρα. Δεν έχει καθίσει ακόμη. Είναι πρώιμο να πάρουν ακόμη τις όποιες αποφάσεις», υποστηρίζει στην «Κ» υψηλόβαθμο στέλεχος κρατικού φορέα που σχετίζεται με την προσέλκυση επενδύσεων. «Κάποια επενδυτικά σχέδια που δεν περιμέναμε να προχωρήσουν, ειδικά καθώς αφορούν τον ιδιαιτέρως ευαίσθητο ενεργειακό κλάδο, προχωρούν. Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι εάν συνεχιστούν δηλώσεις από κυβερνητικά στελέχη για ακύρωση ιδιωτικοποιήσεων, θα υπάρξει πρόβλημα», εκτίμησε στην «Κ» δικηγόρος μεγάλης δικηγορικής εταιρείας που ειδικεύεται στις διεθνείς εξαγορές.
Προβληματισμό, εξάλλου, στους μεγάλους λιανεμπορικούς ομίλους προκαλεί η διαφαινόμενη πρόθεση της κυβέρνησης να προβεί σε σειρά αλλαγών που σχετίζονται με τη λειτουργία του κλάδου, αλλά και τις εργασιακές σχέσεις.
Κατά την τελετή παραλαβής του χαρτοφυλακίου του πρώην υπουργείου Ανάπτυξης και νυν υπουργείου Οικονομίας, ο νέος υπουργός Γιώργος Σταθάκης επισήμανε ότι η πολιτική του θα διαφοροποιηθεί με αυτή της προηγούμενης κυβέρνησης σε δύο κρίσιμα για το εμπόριο θέματα: ωράριο εμπορικών καταστημάτων και μεταρρύθμιση αγορών. Μάλιστα, αναφερόμενος στη μεταρρύθμιση αγορών, δεν παρέλειψε να τη χαρακτηρίσει απορρύθμιση.
Ως μεταρρύθμιση αγορών από τους προκατόχους του κ. Σταθάκη στο υπουργείο και ιδίως από τον κ. Κ. Χατζηδάκη εφαρμόστηκαν εν μέρει οι συστάσεις στις οποίες είχε προβεί ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την ενίσχυση του ανταγωνισμού στους τομείς του λιανεμπορίου, της μεταποίησης τροφίμων, του τουρισμού και των δομικών υλικών. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι αλλαγές που έγιναν στην αγορά γάλακτος, στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των φαρμακείων, στην αγορά βιβλίου, στις τουριστικές μεταφορές, αλλαγές που προκάλεσαν την περασμένη άνοιξη έντονες αναταράξεις τόσο στις διαπραγματεύσεις της τότε κυβέρνησης με την τρόικα όσο και στο εσωτερικό της κυβέρνησης.
Ο κ. Σταθάκης δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του σχετικά με τα ζητήματα αυτά και δεν είναι γνωστό εάν το κυβερνών πλέον κόμμα θα τηρήσει τη στάση που είχε κρατήσει από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καταψηφίζοντας τότε τα σχετικά νομοθετήματα. Το ζήτημα, πάντως, αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς στις 11 Φεβρουαρίου θα επισκεφθεί την Ελλάδα, αποδεχόμενος σχετική πρόσκληση του πρωθυπουργού, ο γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ, Ανχελ Γκουρία. Η ατζέντα μάλιστα της συζήτησης με τον επικεφαλής του ΟΟΣΑ θα περιλαμβάνει τις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για ριζικές μεταρρυθμίσεις.
Στελέχη του κλάδου των σούπερ μάρκετ με τα οποία επικοινώνησε η «Κ» εμφανίστηκαν επιφυλακτικά, αναμένοντας τις τελικές αποφάσεις σε ό,τι αφορά για παράδειγμα τις αγορές γάλακτος, φαρμάκου, αλλά και τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές.
Από την άλλη, μεγάλη μερίδα του κλάδου θεωρεί ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς αυξάνει το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα. «Χρειάζεται να υπάρχει μια καλύτερη ψυχολογία σε όλους. Να πάρει μπροστά η μηχανή», δήλωσε χαρακτηριστικά στην «Κ» στέλεχος κορυφαίας αλυσίδας σούπερ μάρκετ. Αυτό, βεβαίως, που σημειώνουν οι παράγοντες του λιανεμπορίου είναι ότι θα πρέπει να επανέλθουν η σταθερότητα και η ηρεμία, προκειμένου η ανάκαμψη που παρατηρήθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του 2014 να επανέλθει το τρέχον έτος.
Την ίδια ώρα, βεβαίως, διατυπώνεται έντονα το αίτημα για αναθεώρηση των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις, καθώς και για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που αφορούν τη μείωση της γραφειοκρατίας.