Σε στάση πληρωμών έχει προχωρήσει η κυβέρνηση για να καταφέρει να διαχειριστεί την υστέρηση των εσόδων και τις ταμειακές ανάγκες του κράτους, ελλείψει χρηματοδότησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Οικονομικών για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, οι δαπάνες στο πρώτο τετράμηνο του έτους ήταν κατά 2 δισ. ευρώ λιγότερες από ό,τι αρχικώς είχε προβλεφθεί.
Μάλιστα, το ίδιο το υπουργείο παραδέχεται την πρακτική της στάσης πληρωμών. «Οι χαμηλότερες δαπάνες οφείλονται κυρίως στην αναδιάρθρωση του ταμειακού προγραμματισμού με βάση τις επικρατούσες ταμειακές συνθήκες» αναφέρει στην ανακοίνωσή του και προσθέτει πως «μετά την ομαλοποίηση των ταμειακών συνθηκών, οι δαπάνες θα επανέλθουν στα επίπεδα των στόχων του προϋπολογισμού».
Την ίδια στιγμή, τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού βρίσκονται οριακά στον στόχο. Εξέλιξη που οφείλεται κυρίως στην εγγραφή των 555 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) και όχι στην είσπραξη των φορολογικών εσόδων. Πάντως, θετικά στην πορεία των φορολογικών εσόδων έχει λειτουργήσει και η ρύθμιση των 100 δόσεων.
Επίσης, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) βοήθησε στη διατήρηση του προϋπολογισμού εντός τροχιάς, καθώς τόσο τα έσοδά του ήταν υψηλότερα από τον στόχο, όσο και οι δαπάνες του χαμηλότερες των προβλέψεων. Με αυτά τα δεδομένα (τη στάση πληρωμών, τη μικρή υστέρηση στα έσοδα και την πορεία του ΠΔΕ), το πρωτογενές πλεόνασμα του πρώτου τετραμήνου διαμορφώθηκε στα 2,1 δισ. ευρώ, όταν ο στόχος ήταν να υπάρχει πρωτογενές έλλειμμα 287 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, στο πρώτο τετράμηνο του 2015:
1. Οι δαπάνες ήταν σημαντικά μικρότερες από τον στόχο. Συνολικά ανήλθαν στα 16,3 δισ. ευρώ έναντι στόχου για 18,3 δισ. ευρώ. Η συγκράτησή τους κατά 2 δισ. ευρώ οφείλεται στις λιγότερες πρωτογενείς δαπάνες κατά 1,5 δισ. ευρώ και στο «κούρεμα» των δαπανών του ΠΔΕ κατά 409 εκατ. ευρώ. Αυτό αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση δεν ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις της κατά το πρώτο τετράμηνο του έτους, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για τη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων που σήμερα ξεπερνούν τα 2 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που η κυβέρνηση θα βρει μπροστά της τους επόμενους μήνες και κυρίως στο δεύτερο εξάμηνο του 2015, καθώς κάποια στιγμή οι υποχρεώσεις αυτές θα πρέπει να εξυπηρετηθούν. Παράλληλα, αναδεικνύει και την κρίση στην οποία έχει περιέλθει η αγορά και η πραγματική οικονομία, λόγω της έλλειψης ρευστότητας.
2. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 14,3 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 92 εκατ. ευρώ ή 0,6% έναντι του στόχου. Ωστόσο η εξέλιξη αυτή δεν αντικατοπτρίζει την πραγματική κατάσταση δεδομένου ότι έχουν εγγραφεί τα 555 εκατ. ευρώ από το ΤΧΣ. Την ίδια στιγμή οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των φορολογούμενων συνεχίζουν να αυξάνονται, με αποτέλεσμα κάθε μήνα να μην καταβάλλονται στο ελληνικό Δημόσιο ποσά άνω του 1 δισ. ευρώ. Ηδη το οικονομικό επιτελείο αναζητά τρόπους αύξησης της εισπραξιμότητας των εσόδων κυρίως των έμμεσων φόρων. Πάντως, απόλυτα ικανοποιημένη εμφανίστηκε στη Βουλή η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών, Νάντια Βαλαβάνη, από τη ρύθμιση των 100 δόσεων για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, υποστηρίζοντας ότι όχι μόνο έπιασε τους στόχους της, αλλά ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, από τις 18 Απριλίου που ξεκίνησε η εφαρμογή της ρύθμισης και μέχρι την προηγούμενη Παρασκευή 8 Μαΐου, κατατέθηκαν 380.000 αιτήσεις οφειλετών που ζητούν ρύθμιση ληξιπρόθεσμων χρεών ύψους 2,8 δισ. ευρώ. Μέχρι στιγμής έχουν εισπραχθεί 135 εκατ. ευρώ και μέσα στο 2015 αναμένεται να εισπραχθούν άλλα 420 εκατ. ευρώ. Από αυτά, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία:
• Το 90% των αιτήσεων αφορούν οφειλές μέχρι 10.000 ευρώ.
• Για ποσά μεταξύ 150.000 – 300.000 έχουν κατατεθεί 2.200 αιτήσεις.
• Για ποσά πάνω από 300.000 ευρώ έως ένα εκατομμύριο ευρώ κατατέθηκαν 460 αιτήσεις και για πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ 86 αιτήσεις.
• Το 61% αφορά φυσικά πρόσωπα και το 39% νομικά πρόσωπα.
3. Τα έσοδα του ΠΔΕ παρουσιάστηκαν κατά 465 εκατ. ευρώ αυξημένα σε σύγκριση με τον στόχο, ενώ οι δαπάνες του κατά 409 εκατ. ευρώ μειωμένες.