Oταν, πριν από χρόνια, ξεκίνησε η συζήτηση από τους ίδιους τους ελεύθερους επαγγελματίες για την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των ασφαλιστικών τους εισφορών, ώστε να συνδεθούν και με το πραγματικό εισόδημά τους, ουδείς περίμενε ότι ο προβληματισμός αυτός θα κατέληγε στην προτεινόμενη μεταβολή του συστήματος από πλευράς κυβέρνησης, με τη μορφή ενός δυσβάσταχτου κεφαλικού φόρου, που θα έφθανε στο 27% των κερδών των συγκεκριμένων ασφαλισμένων!
Μάλιστα, η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια περίοδο όπου η οικονομία βιώνει διαδοχικά χρόνια ύφεσης και οι ελεύθεροι επαγγελματίες –όπως και η συντριπτική πλειονότητα των φορολογουμένων– έχουν εξαντλημένη φοροδοτική ικανότητα.Η κατάσταση αυτή είναι συνέπεια της κατακόρυφης αύξησης των φόρων την περίοδο των μνημονίων, λόγω του λανθασμένου μείγματος οικονομικής πολιτικής που ακολουθήθηκε.
Είναι προφανές, όπως το έχουμε άλλωστε επαναλάβει από την πρώτη στιγμή, ότι, αν στο μοντέλο αυτό υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών συνυπολογίσουμε όλα τα φορολογικά βάρη που καλούνται να πληρώσουν σήμερα οι ελεύθεροι επαγγελματίες, ο λογαριασμός πολύ απλά δεν βγαίνει!
Δεν βγαίνει τόσο για τους ίδιους τους επαγγελματίες, που πραγματικά θα αδυνατούν –ακόμα και οι πλέον συνεπείς– να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους απέναντι στο κράτος, όσο και για το ίδιο το κράτος, αφού κινδυνεύει όχι μόνο να μην εισπράξει τα προσδοκώμενα από τον κεφαλικό φόρο έσοδα, αλλά και να χάσει ακόμα και αυτά που σήμερα βάζει στο ταμείο.
Και αυτό διότι το ίδιο το σύστημα, που προτείνεται με τη μορφή προσχεδίου από τον υπουργό Εργασίας, οδηγεί μαθηματικά στο κλείσιμο της δραστηριότητας πολλών εξ αυτών ή στην προσπάθεια εξεύρεσης τρόπων απόκρυψης των εισοδημάτων τους. Και το αναφέρω αυτό με πλήρη επίγνωση των λεγομένων μου, χωρίς την παραμικρή δόση υπερβολής, απλά γιατί αυτή είναι η πραγματικότητα και δεν πρέπει να στρουθοκαμηλίζουμε.
Αλλωστε, σε κάθε περίπτωση, μόνο σοβαρά δεν είναι τα επιχειρήματα που προβάλλονται από τον κύριο Κατρούγκαλο για να υποστηρίξει τον κεφαλικό αυτό φόρο.
Διότι η κυβέρνηση επιχειρεί να αποδείξει, από τη μια πλευρά, ότι προστατεύονται και ευνοούνται τα χαμηλά εισοδήματα και, από την άλλη, ότι το νέο σύστημα δεν το θέλουν οι φοροφυγάδες, επειδή τους επιβαρύνει.
Μόνο που σε αυτές τις δύο περιπτώσεις ξεχνάει (;) ότι:
Πρώτον, τιμωρούνται για ακόμα μία φορά όσοι είναι ειλικρινείς φορολογούμενοι και δηλώνουν τα εισοδήματά τους.
Δεύτερον, εξακολουθούν να μένουν στο απυρόβλητο όσοι συστηματικά αποκρύβουν εισοδήματα και θα ευνοηθούν ακόμα περισσότερο, αφού ανήκουν στην περιοχή των δηλωθέντων 10.000-12.000 ευρώ.
Συνεπώς, το βασικότερο λάθος, ακόμα και σε επίπεδο προσχεδίου, είναι ότι επιχειρούμε να λύσουμε το ασφαλιστικό με ένα καθαρά εισπρακτικό και «φορολογικό» μέτρο, που και αποτελεί ασπιρίνη και δεν θα έχει ούτε το αποτέλεσμα παυσίπονου, αφού δεν έχουμε λύσει πρώτα το θέμα της φοροδιαφυγής.
Και δυστυχώς, μόλις αποτύχει, γιατί είναι βέβαιο ότι θα αποτύχει, σε ένα ή δύο χρόνια, θα συζητάμε και πάλι για μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού μας συστήματος, αφού τα νούμερα θα εξακολουθούν να μη βγαίνουν και τα δεδομένα τότε θα είναι ακόμα χειρότερα.
Απαιτούνται άμεσα βιώσιμες λύσεις και –κυρίως– διάλογος και συζήτηση πάνω σε κοστολογημένες και συγκεκριμένες προτάσεις.
Τα επικοινωνιακά πυροτεχνήματα και η στοχοποίηση συγκεκριμένων κλάδων, με στόχο την απαξίωσή τους, δεν βοηθούν κανένα.
Σε κάθε περίπτωση, η διατήρηση των γενικόλογων και ασαφών τοποθετήσεων, για να οδηγήσει τους ενδιαφερόμενους προ τετελεσμένων στο παρά πέντε, με νομοσχέδιο με τη διαδικασία του κατεπείγοντος και με την επίκληση των πιέσεων των δανειστών, μόνο βλαπτική είναι για όλους τους εμπλεκόμενους και ασφαλώς για το πολύπαθο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας.
* Ο κ. Κωνσταντίνος Β. Κόλλιας είναι πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.