Στη σκιά των διαρροών στον ιστότοπο Wikileaks και υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας ξεκίνησαν χθες οι διαπραγματεύσεις μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών στην Αθήνα. Από την πρώτη συνάντηση προέκυψε ότι στόχος είναι ιδανικά έως την Κυριακή να έχουν κλείσει όλα τα ανοικτά μέτωπα της διαπραγμάτευσης αναφορικά με την εφαρμογή του προγράμματος, ώστε να μπορέσει και το ΔΝΤ να δηλώσει ότι η Ελλάδα έπραξε αυτά που έπρεπε και να ανοίξει εν συνεχεία η συζήτηση για το χρέος, που θα καθορίσει εάν το Ταμείο θα συνάψει νέο πρόγραμμα με την Ελλάδα ή όχι.
Ωστόσο το εγχείρημα είναι πολύ δύσκολο, καθώς, όπως αποτυπώθηκε στο ΕuroWorking Group (EWG) της περασμένης Παρασκευής, η απόσταση που πρέπει να διανύσει η Ελλάδα για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των εταίρων είναι μεγάλη. Για το ΔΝΤ βρισκόμαστε ακόμα «πολύ μακριά από συμφωνία», αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (που είναι πιο διαλλακτική), εκτός από τη μεταρρύθμιση στον φόρο εισοδήματος, όλα τα υπόλοιπα μέτωπα τα θεωρεί ανοιχτά.
Χθες ο κ. Τσακαλώτος, αφού διευκρίνισε ότι δεν έγινε συζήτηση για το θέμα των διαρροών, δήλωσε ότι τέθηκε η ατζέντα των συζητήσεων έως την ερχόμενη Δευτέρα, 11/4, και ο οδικός χάρτης έως το Eurogroup της 22ας Απριλίου. Υπενθυμίζεται ότι οι επικεφαλής των δανειστών, ούτως ή αλλιώς, είναι προγραμματισμένο να αποχωρήσουν στις 12 και 13 Απριλίου από την Αθήνα, λόγω της εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον (15-17 Απριλίου). Αξίζει να σημειωθεί ότι εάν υπάρχει πρόοδος, αλλά δεν επαρκεί ο χρόνος έως τις 22 Απριλίου που συνεδριάζει το Eurogroup (για παράδειγμα δεν έχουν ψηφιστεί τα μέτρα), δεν αποκλείεται να συγκληθεί εκτάκτως το Eurogroup ύστερα από λίγες ημέρες (ίσως στις 29 Απριλίου) για να εγκρίνει τη συμφωνία επί των μέτρων.
Σήμερα είναι πολύ πιθανόν η κυβέρνηση να ολοκληρώσει και να αποστείλει στην τρόικα τα δημοσιονομικά μέτρα ύψους 1% του ΑΕΠ που προορίζονται για να κλείσουν το δημοσιονομικό κενό έως το 2018. Στα μέτρα αυτά θα περιλαμβάνονται αυξήσεις στην έμμεση φορολογία αλλά και κάποιες περικοπές δαπανών. Νέα συνάντηση με τους επικεφαλής των θεσμών θα υπάρξει την Τετάρτη, καθώς ζήτησαν σήμερα να μην πραγματοποιηθεί κάποιο ραντεβού.
Πάντως αυτή την εβδομάδα στην κυβέρνηση θεωρούν ότι θα πρέπει να κλείσουν όλα τα ανοικτά μέτωπα της διαπραγμάτευσης (συνολικά μέτρα 3% του ΑΕΠ από ασφαλιστικό, άμεση φορολογία και άλλες παρεμβάσεις, «κόκκινα» δάνεια, νέο ταμείο αποκρατικοποιήσεων και άλλες δράσεις του μνημονίου). Κάτι το οποίο στην παρούσα φάση δείχνει να είναι εξαιρετικά δύσκολο. Οπως προέκυψε από το EWG της Παρασκευής, υπάρχει μεγάλη απόσταση για να κλείσει η αξιολόγηση. Ειδικότερα, τα ανοιχτά μέτωπα είναι:
• Στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση δεν υπάρχει αρκετή πρόοδος, καθώς οι παράμετροι δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί. Συγχρόνως χρειάζεται περισσότερη δουλειά όσον αφορά τις συντάξεις των αγροτών και των επαγγελματιών, ενώ δεν υπάρχει συμφωνία όσον αφορά τις επικουρικές συντάξεις. Τα έσοδα από το ασφαλιστικό πρέπει να ισοδυναμούν με 1% του ΑΕΠ έως το 2018.
• Για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού χρειάζονται επιπλέον έσοδα 1% του ΑΕΠ από παραμετρικά μέτρα (π.χ., φορολογία στα Ι.Χ. ή στην ενέργεια), τα οποία δεν είχαν καν σχεδιαστεί την Παρασκευή.
• Στο θέμα των «κόκκινων» δάνειων δεν υπήρξε αρκετή πρόοδος κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, και ήταν ένα θέμα που τόνισαν όλοι οι θεσμοί πως «πρέπει να λυθεί άμεσα».
• Σύσταση του ταμείου ιδιωτικοποιήσεων. Χρειάζεται περισσότερη δουλειά, κυρίως στην προετοιμασία του νομικού πλαισίου λειτουργίας του.
• Σχετικά με τα έσοδα, η Κομισιόν τόνισε πως η ελληνική πλευρά βασίζεται περισσότερο στους φόρους και ίσως θα πρέπει να εξετάσει και τη μείωση των δαπανών (για παράδειγμα, τη μείωση μισθών).
Για το ΔΝΤ παραμένουν μεγάλα «αγκάθια», εκτός από τα παραπάνω, όπως το σύστημα φοροαπαλλαγών στην Ελλάδα, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό φορολογουμένων έχει υψηλές φοροαπαλλαγές, και μάλιστα κατά ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από αυτό που ισχύει σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Συγχρόνως επισημαίνει ότι δεν υπάρχει ισορροπία μεταξύ των μέτρων για την αύξηση των εσόδων και των μέτρων για τη μείωση των δαπανών, και γι’ αυτό θα πρέπει να εξεταστούν και περικοπές στις μισθολογικές δαπάνες.