Για τον κίνδυνο να δημιουργηθούν μη αναστρέψιμες καταστάσεις στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, εξαιτίας του εξωδικαστικού, προειδοποίησε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) και της Εurobank Νικόλαος Καραμούζης, μιλώντας στη Βουλή για τον εξωδικαστικό μηχανισμό. Ο κ. Καραμούζης αναφέρθηκε στο «κακό» προηγούμενο του νόμου Κατσέλη, προσθέτοντας ότι όσο δεν αντιμετωπίζονται τα «κόκκινα» δάνεια, τόσο δυσκολότερη είναι η χρηματοδότηση της οικονομίας από το τραπεζικό σύστημα και η ενίσχυση της εμπιστοσύνης. Ο πρόεδρος της ΕΕΤ τόνισε 5 σημεία-αλλαγές για την αποτελεσματική λειτουργία του θεσμού:
• Πεδίο εφαρμογής. Ο νόμος πρέπει να αφορά αποκλειστικά και μόνο επιχειρηματικές και όχι ατομικές οφειλές των ατομικών επιχειρήσεων (λ.χ. από στεγαστικό). Για τις ατομικές οφειλές υπάρχουν πολλά τραπεζικά προϊόντα. Το κέντρο βάρους του νόμου πρέπει να είναι η διαφύλαξη της επιχειρηματικότητας.
• Ελάχιστο ύψος οφειλών. Η ΕΕΤ είχε ζητήσει το ελάχιστο όριο των οφειλών να ξεκινάει από τις 150.000 ευρώ, ενώ στη συνέχεια το μείωσε σε 50.000 ευρώ. Υπάρχει ο βάσιμος φόβος ότι το σύστημα θα επιβαρυνθεί υπέρμετρα με χαμηλότερες των 50.000 οφειλές, ακόμη και εάν αυτές, μεταξύ 20.000 – 50.000 ευρώ, υπαχθούν σε αυτοματοποιημένη διαδικασία.
• Κατάργηση της δικαστικής διαδικασίας επικύρωσης. Είμαστε απόλυτα αντίθετοι με την παρεμβολή δικαστικής διαδικασίας επικύρωσης της συμφωνίας αναδιάρθρωσης. Οι δανειστές που θίγονται και δεν συναινούν στην εξωδικαστική διαδικασία, θα μπορούν να ασκήσουν τριτανακοπή, μετά την επικύρωση, άρα προστατεύονται. Η δικαστική επικύρωση σημαίνει καθυστέρηση 18 τουλάχιστον μηνών, γιατί οι 5 μήνες που προβλέπει ο νόμος δεν θα τηρηθούν στην πράξη, από τα ήδη υπερφορτωμένα δικαστήρια. Υπάρχει το κακό προηγούμενο του νόμου Κατσέλη, για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Εκκρεμούν 155.000 αιτήσεις και κάποιες από αυτές έχουν προσδιοριστεί για το 2032.
• Η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή την ίδια ημέρα που θα αρχίσει να ισχύει ο νόμος και να μην υποβληθεί ούτε μία αίτηση γραπτά. Για να λειτουργήσει στην πράξη ο νόμος πρέπει, επομένως, από την πρώτη μέρα που θα αρχίσει να ισχύει οι αιτήσεις και τα δικαιολογητικά να υποβάλλονται ηλεκτρονικά.
• Η αναστολή που προβλέπεται για τον χρόνο από την υποβολή της αιτήσεως, μέχρι την έκδοση δικαστικής αποφάσεως, και αφορά τον Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ, πρέπει να καταργηθεί, διότι θα ευνοήσει τη δημιουργία περαιτέρω οφειλών και θα ενθαρρύνει τη δημιουργία στρατηγικών κακοπληρωτών.
Ο κ. Καραμούζης υπογράμμισε ότι με το σχέδιο νόμου δίνεται η ευκαιρία να διαχειριστούν αποτελεσματικά οι τράπεζες τα συσσωρευμένα κατά τη διάρκεια της κρίσης «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια και να ανακουφίσουν την οικονομία και τους δανειολήπτες που θα θέλουν να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα. «Ωστόσο, εάν οι κομβικές παρατηρήσεις καθώς και οι λεπτομερείς επισημάνσεις και προτάσεις, που συμπεριλαμβάνονται στο υπόμνημα, δεν ληφθούν υπόψη κατά την τελική διατύπωση των κρίσιμων διατάξεων, ο εξωδικαστικός συμβιβασμός φοβάμαι ότι δεν θα επιτελέσει τον σκοπό του και πολύ σύντομα πρέπει να αντικατασταθεί ή να τροποποιηθεί. Μέχρι, όμως, αυτό να συμβεί, θα έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος και ενδεχομένως να έχουν δημιουργηθεί μη αναστρέψιμες καταστάσεις στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, της συγκεκριμένης κατηγορίας. Παράλληλα είναι φανερό ότι όσο δεν αντιμετωπίζονται τα “κόκκινα” δάνεια, τόσο δυσκολεύουν η χρηματοδότηση της οικονομίας από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και ο υγιής ανταγωνισμός, καθώς και η ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα», τόνισε.
Ο πρόεδρος της ΕΕΤ υπενθύμισε ότι οι συστημικές τράπεζες έχουν δεσμευθεί έναντι της Ευρωπαϊκής Εποπτικής Αρχής ότι μέχρι και το τέλος του 2019 θα έχουν μειώσει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ιδιωτών και επιχειρήσεων) κατά 40 δισ. ευρώ ή 38 % του συνόλου, «ένας στόχος δύσκολος, αλλά υπό προϋποθέσεις επιτεύξιμος, ιδιαίτερα αν βελτιωθούν οι οικονομικές συνθήκες και η προοπτική ανάπτυξης της χώρας».
Στο τέλος του 2016, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είχαν προσεγγίσει τα 74 δισ. ευρώ και με βάση τον ευρύτερο ορισμό των NPEs, τα 100 δισ., το 50% του συνολικού χαρτοφυλακίου των δανείων. Στις αρχές του 2018 οι ελληνικές συστημικές τράπεζες θα υποβληθούν σε αυστηρά stress tests με βάση τα οικονομικά στοιχεία του 2017. «Επομένως θα πρέπει, όχι μόνο να αποτραπεί η περαιτέρω δημιουργία “κόκκινων” δανείων, αλλά και να υπάρξει σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, ώστε να αποτραπούν οι οιεσδήποτε αρνητικές επιπτώσεις», υπογράμμισε ο κ. Καραμούζης.