Γιώργος Μαλλιαράς
«Ο υπέροχος Ελληνας και μία φέτα ψωμί τη μοιράζεται»
Tης Αννας Γριμανη
EIKONOΓPAΦHΣH: Τιτινα Χαλματζη
Η ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;
Η ελληνικότητα για εμάς που ζούμε στο εξωτερικό είναι η περηφάνια
που αισθανόμαστε όταν λέμε ότι είμαστε Ελληνες. Είναι επίσης το
αίσθημα ευθύνης που έχουμε ως ανεπίσημοι πρεσβευτές της χώρας μας,
το οποίο μας ωθεί να προβάλλουμε πάντοτε τον καλύτερο εαυτό
μας.
Πώς φτάνει σε εσάς η κρίση της Ελλάδας;
Μέσω συγγενών και φίλων στην Ελλάδα, αλλά και από τα διεθνή ΜΜΕ.
Βέβαια, πριν από περίπου δύο χρόνια, η κρίση στην Ελλάδα ήταν
σχεδόν καθημερινό θέμα στις ειδήσεις σε Ευρώπη και Αμερική. Υπήρχε
όμως διαφορετική οπτική σε κάθε χώρα. Ενώ, για παράδειγμα, οι
Γερμανοί κατά κανόνα είχαν εμποτίσει τα Μέσα Ενημέρωσης με αρνητικά
στερεότυπα για τους Ελληνες, οι Γάλλοι έδειχναν ενδιαφέρον για την
ανθρωπιστική όψη της κρίσης.
Ποιος φταίει;
Η κρίση έχει παγκόσμια διάσταση. Επηρεάζει όμως δυσανάλογα την
Ελλάδα, λόγω του ότι η χώρα μας δεν ήταν προετοιμασμένη να
αντεπεξέλθει στις ραγδαίες εξελίξεις του παγκόσμιου οικονομικού
κλίματος. Αυτό οφείλεται σε χρόνια κακών πολιτικών πρακτικών, που
είχαν σκοπό να βολευτούν οι πελάτες-ψηφοφόροι και όχι να γίνουν
επίπονες μεν, αναγκαίες δε, αλλαγές, που θα μπορούσαν να έχουν
προστατεύσει τη χώρα μας – ή τουλάχιστον να καταστήσουν την κρίση
λιγότερο επώδυνη.
Πώς φαντάζεστε τον Ελληνα την εποχή μετά την κρίση;
Αισιόδοξο για το μέλλον, σε ένα κράτος με νέες δομές, που θα τον
στηρίζει και θα τον βοηθάει να είναι ανταγωνιστικός σε παγκόσμιο
επίπεδο. Εναν Ελληνα που απορρίπτει ακραίες ιδεολογίες και γνωρίζει
ότι όλοι οι Ελληνες ανήκουμε στην ίδια ομάδα, η οποία απαιτεί άψογη
διοίκηση των κοινών, ώστε να παίζει ενεργό ρόλο στην Ευρώπη.
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Τη σερραϊκή μπουγάτσα.
Η υπέροχη εκδοχή των Ελλήνων.
Το φιλότιμο, που στην πιο απλή εκδοχή του σημαίνει ότι, όταν έχουμε
μία φέτα ψωμί να φάμε, θα τη μοιραστούμε με τον διπλανό μας.
Ο,τι με απογοητεύει.
Η έλλειψη αξιολόγησης, που οδηγεί σε αναξιοκρατία και ευνοεί το
βόλεμα των ημετέρων και όχι των πιο εργατικών. Η φοβερή
γραφειοκρατία που εκκολάπτει ευθυνοφοβία και αποτελεί τροχοπέδη για
την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη. Ελπίζω η κρίση να δώσει
την ευκαιρία ώστε η χώρα να απαλλαγεί από αυτές τις καταστροφικές
συνήθειες.
Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται τον σύγχρονο
κόσμο;
Ως πολίτες του κόσμου, οπλισμένοι γερά από το ελληνικό εκπαιδευτικό
σύστημα και με όρεξη για δουλειά. Ο Ελληνας που φεύγει στο
εξωτερικό μπορεί και διακρίνεται. Δεν είναι τυχαίο το ότι Ελληνες
διδάσκουν στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.
Παράγει πολιτισμό ο σημερινός Ελληνας ή είναι προσκολλημένος
σε μια ρητορική ελληνικότητα;
Αν κρίνω από συγγραφείς που διαβάζω, από μουσικούς που ακούω, από
επιστήμονες των οποίων τη δουλειά παρακολουθώ και από αθλητές που
θαυμάζω, ο σημερινός Ελληνας παράγει πολιτισμό. Βεβαίως, όπως σε
κάθε κλάδο και σε κάθε χώρα, το 5% πρωτοπορεί και πραγματικά
παράγει κάτι καινούργιο και αξιόλογο, ενώ το 95% ακολουθεί και
αντιγράφει.
Η αδιαπραγμάτευτη ελληνική αλήθεια μου.
Τα πάντα ρει. Το μόνο που είναι σταθερό και αδιαπραγμάτευτο είναι η
συνεχής αλλαγή των περιστάσεων και των συνθηκών. Σκεφτείτε πόσο
διαφοροποιήθηκαν τα πράγματα σε μία μόνο γενιά στην Ελλάδα.
Αποδεχόμενοι αυτή την αλήθεια, μπορούμε να αναθρέψουμε τα παιδιά
μας και κατ’ επέκταση να προετοιμάσουμε την πατρίδα μας, ώστε να
ανταποκριθούν καλύτερα στο μέλλον.
Η Οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη – ορίστε την.
Εχει οριστεί εδώ και αιώνες από τον Οδυσσέα – είναι η οδός του
ανθρώπου που συλλέγει και αξιοποιεί εμπειρίες. Και δεν πρέπει ποτέ
να ξεχνάμε ότι «σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι να ’
ναι μακρύς ο δρόμος».
* Ο Γιώργος Μαλλιαράς είναι καθηγητής και διευθυντής του τμήματος
Βιοηλεκτρονικής στην Ecole Nationale Superieur des Mines στο Κέντρο
Μικροηλεκτρονικής της Προβηγκίας.