Στις 7 Μαρτίου 1936, οι ισορροπίες στη μεσοπολεμική Ευρώπη αλλάζουν άρδην. Η χιτλερική Γερμανία επαναστρατιωτικοποιεί την περιοχή της Ρηνανίας, κινητοποιώντας 20.000 στρατιώτες της Βέρμαχτ. Η Ρηνανία, oύσα όμορη με τη Γαλλία, το Βέλγιο και την Ολλανδία, καθώς και σημαντικό κέντρο παραγωγής άνθρακα, σιδήρου και ατσαλιού, είχε αποστρατιωτικοποιηθεί και είχε περιέλθει σε συμμαχική κατοχή την επαύριον του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με βάση τη Συνθήκη των Βερσαλλιών (1919) και τις Συνθήκες του Λοκάρνο (1925).
«Η είσοδος του γερμανικού στρατού εις την ανοχύρωτον ζώνην της Ρηνανίας, αποτελεί έμπρακτον αντίδρασιν του Ράιχ κατά του γαλλοσοβιετικού συμφώνου. Από πολλών ήδη ημερών, παρά τας επανειλημμένας διαψεύσεις της κυβερνήσεως του Βερολίνου, η γαλλική δημοσία γνώμη αντιμετώπιζε τον κίνδυνον ενός πραξικοπήματος, διετήρει εν τούτοις την ελπίδα ότι η Γερμανία θα απέφευγε εν τέλει να δημιουργήση νέας περιπλοκάς εν Ευρώπη», γράφει η «Καθημερινή» στο φύλλο της 8ης Μαρτίου. Πράγματι, ο Χίτλερ χρησιμοποίησε ως αφορμή για την εισβολή στη Ρηνανία το Γαλλοσοβιετικό Σύμφωνο αμοιβαίας βοήθειας που υπογράφηκε τον Μάιο του 1935 και επικυρώθηκε τον Φεβρουάριο του 1936, χαρακτηρίζοντάς το κατάφωρη παραβίαση της Συνθήκης των Βερσαλλιών.
Στον λόγο που εκφώνησε στο Ράιχσταγκ την ημέρα της εισβολής, έκανε λόγο για ανάγκη θεμελιώδους μεταβολής των ιδεών «που ρυθμίζουν τις σχέσεις των λαών διά να ειρηνεύση η ανθρωπότης», υποστηρίζοντας παράλληλα ότι οι ταπεινωτικοί όροι που επιβλήθηκαν στη Γερμανία ήταν στην ουσία εκδικητικοί και οδήγησαν στην εξαθλίωσή της. «Όλοι ημείς υπήρξαμεν επί μακρά έτη τα θύματα της φανταστικής αυτής πίστεως [στα «14 Σημεία» του προέδρου Ουίλσον] και όλων των φρικιαστικών της συνεπειών. Παρεσύρθημεν εις ένα πόλεμον διά την έκρηξιν του οποίου υπήρξαμεν τόσον αθώοι ή και τόσον ένοχοι όσον και όλοι οι άλλοι λαοί. Αλλ’ ημείς εθυσιάσθημεν περισσότερον όλων. […] Την μοιραίαν εκείνην συνθήκην [των Βερσαλλιών] μίαν ημέραν η ιστορία θα αναγράψη ως υπόδειγμα τρόπου καθ’ ον δεν δύνανται να εκκαθαρίζωνται οι πόλεμοι εφ’ όσον δεν θα ήθελε να ρίψη τις τους λαούς εις το χάος. […] Καθώρισαν σύνορα τα οποία υπηγορεύθησαν εξ αισθημάτων εκδικήσεως και μίσους και τα οποία εκυοφόρησαν αισθήματα ανησυχίας και φόβων λόγω της πιθανότητος εκδικήσεως των ηττημένων».
Την ίδια στιγμή, δήλωσε ότι «δεν θα υποχωρήσωμεν προ ουδενός μέτρου βίας προς αποκατάστασιν της τιμήν του λαού μας», ενώ παράλληλα διαβεβαίωσε ότι η Γερμανία δεν έχει εδαφικές αξιώσεις: «Εν Ευρώπη δεν έχομεν να προβάλωμεν εδαφικάς αξιώσεις. Αντιλαμβανόμεθα ότι τα τοιούτου είδους ζητήματα δεν δύνανται να διευθετηθούν με πόλεμον. Ελπίζομεν τουναντίον, ότι διά της φιλικής συνεργασίας θα είναι δυνατόν να διευθετηθούν βαθμιαίως παρόμοια ζητήματα».
Όμως ο λόγος του Χίτλερ δεν είναι πειστικός. «Εις τας παραμονάς ενός νέου 1914;» διερωτάται στους τίτλους της η «Καθημερινή», ενώ ο ιδρυτής της Γεώργιος Α. Βλάχος αποφαίνεται στο κύριο άρθρο: «Ήδη ό,τι αφίνετο να εννοηθή εκδηλούται. Διότι πρόδηλον είναι ότι η εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων εις την Ρηνανίαν, αποτελεί πρόκλησιν κατά της ειρήνης του Κόσμου η οποία ως φαίνεται εθεωρήθη από τους ισχυρούς της Ευρώπης αφορήτως μακρά επειδή διήρκεσε δέκα εξ μόλις έτη. Η Γερμανία πιθανώς εμπόλεμος αύριον προς την Γαλλίαν, η Γαλλίαν σύμμαχος των Σοβιέτ, η Αγγλία εκ της Συνθήκης του Λοκάρνο σύμμαχος της Γαλλίας, η Αυστρία μαζί με τους Γερμανούς, οι Σέρβοι ως εκ της θέσεώς των μαζί με τους Γάλλους, το Βαλκανικόν Σύμφωνον, η Ελλάς… ― Και η Ελλάς; Η Ελλάς έχει εργασίαν. Επί ένα μήνα ασχολείται με το ποίος θα καταλάβη το Υπουργείον των Εσωτερικών […]».
Πάντως, εν τέλει οι αγγλογαλλικές κυβερνήσεις δεν αντέδρασαν στην επαναστρατιωτικοποίηση και στον επανεξοπλισμό της Γερμανίας και το Γ’ Ράιχ συνέχισε να επεκτείνεται στην Ευρώπη.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη Ποιμενίδου, Θανάσης Συροπλάκης
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr