Στις 28 Απριλίου 1945, η ζωή του Μπενίτο Αμίλκαρε Αντρέα Μουσολίνι θα έφτανε στο τέλος της. Αν και μεγαλωμένος σε ένα ιδεολογικά σοσιαλιστικό οικογενειακό περιβάλλον, μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο θα αναθεωρήσει τις απόψεις του. Τον Μάρτιο του 1919, θα ιδρύσει το κόμμα Fasci Italiani di Combattimento (Ιταλικοί Πυρήνες της Μάχης). Στις εκλογές του 1921, ο Μουσολίνι θα εκλεγεί πρώτη φορά βουλευτής ενώ, έναν χρόνο αργότερα, τα στελέχη και οπαδοί του κόμματός του θα πραγματοποιήσουν τη λεγόμενη Μεγάλη Πορεία προς τη Ρώμη, με στόχο την κατάληψη της εξουσίας – την οποία και επιτυγχάνουν. Έκτοτε, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της Ιταλία.
Ο Μουσολίνι, από τη θέση του δικτάτορα πλέον, υποστήριξε τον Φράνκο κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου και συμμάχησε με τον Χίτλερ από το 1936. Ωστόσο, ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, στη διάρκεια του οποίου η Ιταλία υπήρξε βασική δύναμη του Άξονα, έμελλε να οδηγήσει στο τέλος του. Στις 25 Ιουλίου 1943, συνελήφθη για 1η φορά μετά την απόβαση των Συμμάχων στην Ιταλία. Ωστόσο, δραπέτευσε με τη βοήθεια Γερμανών κομάντος, στις 12 Σεπτεμβρίου. Στη συνέχεια, με την προστασία του Χίτλερ ιδρύθηκε ένα βραχύβιο κρατικό μόρφωμα, η Ιταλική Κοινωνική Δημοκρατία –γνωστή και ως «Δημοκρατία του Σαλό–, η οποία ανακηρύχθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου του 1943.
Όμως, ο κλοιός στένευε όλο και περισσότερο. Δεκαεννέα μήνες αργότερα, στις 25 Απριλίου 1945, με την κατάρρευση της άμυνας των Γερμανών στην Ιταλία και την προέλαση των συμμαχικών στρατευμάτων προς την ιταλική πρωτεύουσα, θα κατέρρεε παράλληλα και το δικτατορικό καθεστώς του Μουσολίνι. Η σύλληψή του έγινε δύο ημέρες αργότερα, στις 27 Απριλίου, κοντά στα ελβετικά σύνορα. Στην προσπάθειά του να μην αναγνωριστεί, ο πρώην Ιταλός δικτάτορας θα φορούσε γερμανική στολή, ενώ το αυτοκίνητό του, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της «Καθημερινής» στις 29 Απριλίου 1945, θα περιστοιχιζόταν από 30 γερμανικά.
Σύμφωνα με το σχετικό άρθρο της 28ης Απριλίου, «ο ελεύθερος ραδιοφωνικός σταθμός του Μιλάνου μετέδωσεν ότι ο Μουσσολίνι, ο Παβολίνι και ο Φαρινάτσι συνελεύθησαν υπό τελωνοφυλάκων εις το Λέκκο παρά την λίμνην Κόμο, 24 χλμ. από τα ελβετικά σύνορα. Ο πρώην δικτάτωρ ήτο κίτρινος από μανίαν και οργήν. Ο Μουσσολίνι κατά προγενέστερα τηλεγραφήματα είχε μεταβή εις το Μιλάνον υπό συνοδείαν σωματοφυλάκων. Προεκλήθη όμως συμπλοκή με παρτιζάνους και ο Μουσσολίνι έσπευσε να αναχωρήση κατευθυνόμενος προς τα ελβετικά σύνορα δια να διαφύγη εις Ελβετίαν».
Στα πρώτα τηλεγραφήματα που έφταναν στο Λονδίνο, δεν διασαφηνίζεται, σύμφωνα με το άρθρο της εφημερίδας, αν ο Μουσολίνι κρατούνταν από αντάρτες ή από τις συμμαχικές αρχές. Ο ραδιοφωνικός σταθμός της Ρώμης ανήγγειλε ότι ο Μουσολίνι, μαζί με τους Παβολίνι και Φαρινάτσι, που επίσης συνελήφθησαν, θα δικαζόντουσαν από Λαϊκό Δικαστήριο, ενώ τα νεότερα τηλεγραφήματα ανέφεραν ότι είχε συλληφθεί και ο στρατάρχης Γκρατσιάνι. Στις 29 Απριλίου, η «Καθημερινή» αναφέρει ότι «ο δημόσιος κατήγορος Μάριο Μπερλινκουέρ εζήτησε την παραπομπήν εις δίκην ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Ιταλίας. Οι αρμόδιοι κύκλοι της Ρώμης συμφωνούν ότι ο Μουσσολίνι είναι εγκληματίας πολέμου αλλ’ είναι ταυτοχρόνως ένοχος αναρίθμητων εγκλημάτων ενώπιον του λαού του». Στο ίδιο άρθρο επισημαίνεται ότι ο γενικός γραμματέας του κόμματος, Φαρινάτσι, «κατεδικάσθη υπό λαϊκού δικαστηρίου εις θάνατον και ετυφεκίσθη εις την πλατείαν του Μιλάνου ενώπιον μεγάλου πλήθους».
Την ίδια τύχη θα είχε και ο «Ντούτσε». Η εκτέλεση έγινε γρήγορα, ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα να φυγαδευτεί από ομοϊδεάτες του. Η σορός του θα βρισκόταν για μέρες σε κοινή θέα στο Μιλάνο, «εις την πιάτσα Λορέττο», όπου θα δεχόταν «τους προπηλακισμούς και τας σφαίρας του πλήθους», όπως γράφει και στο πρωτοσέλιδό της η «Καθημερινή» την 1η Μαΐου 1945.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Θανάσης Συροπλάκης