Ο Σπύρος Λούης, ο οποίος έχει συνδέσει το όνομά του με τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, που διεξήχθησαν στην Αθήνα, το 1896, γεννήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 1872 στο Μαρούσι της Αττικής. Καθώς καταγόταν από φτωχή αγροτική οικογένεια -ο πατέρας του ήταν νερουλάς- από πολύ μικρός ο Σπύρος αναγκάστηκε να βοηθάει και ο ίδιος όπως μπορούσε. Η βοήθεια που παρείχε στον πατέρα του, είχε ως απόρροια να αναπτύξει ιδιαίτερη αντοχή, η οποία αναγνωρίστηκε και κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας. Η μεγαλύτερη αναγνώριση, ωστόσο, θα ερχόταν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 και στο πρωτοεμφανιζόμενο τότε αγώνισμα του Μαραθωνίου.
Το 1894, όταν ξεκινούσαν οι προετοιμασίες για τους αγώνες, ο Μισέλ Μπρεάλ πρότεινε ένα νέο αγώνισμα, εμπνευσμένο από τον αγγελιαφόρο Φειδιππίδη, ο οποίος είχε διανύσει την απόσταση Μαραθώνα-Αθήνας για να αναγγείλει τη νίκη των Αθηναίων έναντι των Περσών στη μάχη του Μαραθώνα.
Στην Ελλάδα το νέο αγώνισμα συνάντησε ενθουσιώδη υποδοχή, όπως απέδειξε η οργάνωση προκαταρκτικών αγώνων για όσους ήθελαν να δηλώσουν συμμετοχή. Διοργανωτής των προκαταρκτικών αγώνων ήταν ο συνταγματάρχης του Γιώργος Παπαδιαμαντόπουλος, ο οποίος είχε υπάρξει διοικητής του Λούη κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας. Χάρη σε αυτόν, ο 24χρονος Λούης συμμετείχε, κατακτώντας την πέμπτη θέση. Τελικά, θα γινόταν οριακά δεκτός με παρέμβαση του διοργανωτή λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν.
Στον πρώτο επίσημο αγώνα του Μαραθωνίου συμμετείχαν συνολικά 13 Έλληνες και 4 ξένοι αθλητές. Αρχικά προπορευόταν ο Γάλλος Αλμπέν Λερμιζιό, ο οποίος όμως κατέρρευσε μετά το 32ο χιλιόμετρο. Στη συνέχεια στον αγώνα προπορευόταν ο Αυστραλός Έντγουϊν Φλακ, ωστόσο σύντομα ο Λούης θα τον πλησίαζε, παρά το γεγονός ότι στο Πικέρμι λέγεται ότι είχε σταματήσει για να πιει ένα ποτήρι κρασί πριν συνεχίσει στον αγώνα. Τελικά, αυτός που θα έμπαινε πρώτος στο Παναθηναϊκό Στάδιο, όπου βρισκόταν συγκεντρωμένοι 80.000 θεατές, ανάμεσά τους και ο διάδοχος Κωνσταντίνος μαζί με τον πρίγκιπα Γεώργιο, ήταν ο Λούης. Είχε τρέξει τον Μαραθώνιο σε σχεδόν 3 ώρες. Μετά τον αγώνα, κυκλοφόρησαν φήμες ότι είχε «κλέψει» κατά τη διάρκεια του αγώνα, πραγματοποιώντας ένα μέρος της διαδρομής σε κάρο, χωρίς να επιβεβαιωθούν ποτέ.
Μία ακόμη φήμη που κυκλοφόρησε αφορούσε την «κινητήριος δύναμη», που βρισκόταν πίσω από την απόφασή του να συμμετάσχει στον Μαραθώνιο. Πολλοί έχουν κάνει λόγο για τα μάτια της δικής του Ωραίας Ελένης, της Ελένης Κόντου, ψυχοκόρης της Ασπασίας Τερζοπούλου. Ο νεαρός Σπύρος, λέγεται ότι, φτωχός και αγράμματος καθώς ήταν, δεν είχε καμία ελπίδα να παντρευτεί την Ελένη. Μια νίκη στους Ολυμπιακούς Αγώνες, όμως, θα μπορούσε να αλλάξει τη γνώμη της και να δοθεί τελικά η πολυπόθητη συγκατάθεση για την ένωσή τους.
Είτε ήταν αυτός ο λόγος είτε όντως πείστηκε από τον πρώην διοικητή του, σημασία έχει ότι κατάφερε και να γίνει ένας ολυμπιονίκης και να παντρευτεί την αγαπημένη του Ελένη. Μετά από αυτόν τον θρίαμβο, ο ίδιος δεν ξανάτρεξε ποτέ, προτιμώντας να περάσει μια ήρεμη ζωή στο Μαρούσι, όπου και εργάστηκε ως αγρότης, κηπουρός, νερουλάς και αργότερα ως τοπικός αστυνομικός. Το μόνο δώρο που αποδέχτηκε ήταν αυτό που και ο ίδιος φαίνεται να είχε ζητήσει: ένα γαϊδούρι για να τον βοηθάει να κουβαλάει το νερό.
Το 1926, θα ξαναερχόταν στο φως της δημοσιότητας όταν κατηγορήθηκε για πλαστογράφηση στρατιωτικών εγγράφων˙ μία κατηγορία που τον οδήγησε στη φυλακή για λίγο πάνω από έναν χρόνο. Όμως, τελικώς αθωώθηκε. Την τελευταία του δημόσια εμφάνιση θα την έκανε δέκα χρόνια αργότερα, όταν ο Χίτλερ τον προσκάλεσε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου ως επίτιμο φιλοξενούμενο. Ο ηλικιωμένος πια Σπύρος Λούης ντυμένος με την παραδοσιακή φουστανέλα, του χάρισε ένα κλαδί ελιάς – σύμβολο ειρήνης. Θα πέθαινε τέσσερα χρόνια αργότερα, τον Μάρτιο του 1940, παραμένοντας μέχρι και σήμερα ένας αθλητής-θρύλος.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης