Στο κεντρικό τμήμα της ιταλικής χερσονήσου, στα βόρεια μιας περιοχής που ονομάζεται Λάτιο, βρίσκεται μια πόλη η οποία αποτέλεσε για πολλούς αιώνες το κέντρο του κόσμου. Η Ρώμη έχει ονομαστεί από πολλούς συγγραφείς της αρχαιότητας Αιώνια Πόλη, ενώ ο Βιργίλιος στην Αινειάδα την περιέγραψε ως “imperium sine fine”, δηλαδή μια αυτοκρατορία χωρίς σύνορα. Ακόμη κι αν γνώριζαν πως οι αυτοκρατορίες ακμάζουν και παρακμάζουν, οι κάτοικοι της Ρώμης είχαν την αίσθηση πως η δικιά τους πόλη, η Επτάλοφος, δεν θα έπεφτε ποτέ. Η πτώση της το 476 μ.Χ. συγκλόνισε τους πάντες και σηματοδότησε τη μετάβαση σε μια νέα εποχή για το δυτικό τμήμα της ευρωπαϊκής ηπείρου, στον Μεσαίωνα.
Εκτός από τις πολλές αναφορές στο κλέος της Ρώμης από τους αρχαίους και τους νεότερους συγγραφείς (Τίβουλλος, Οβίδιος, Μπάιρον και Σέλεϊ), πολλοί είναι και οι μύθοι γύρω από την ίδρυσή της. Ο Βιργίλιος περιέγραψε στην Αινειάδα τον μύθο του Αινεία, κατεξοχήν προγόνου του ρωμαϊκού λαού. Ο Αινείας ήταν γιος του Αγχίση και της Αφροδίτης και συγγενής του βασιλιά της Τροίας Πρίαμου. Μετά την άλωση της Τροίας από τους Αχαιούς, ο Αινείας, η οικογένειά του και μερικοί ακόμη Τρώες έφυγαν από την πόλη παίρνοντας μαζί τους μονάχα τα ιερά ξόανα των θεών τους και ορισμένα οικογενειακά κειμήλια, δείγμα της ευσέβειάς τους. Ο Αινείας εγκαταστάθηκε στην κεντρική Ιταλία, στο Λαβίνιο του Λατίου, αφού πρώτα πέρασε από την Καρχηδόνα και τη Σικελία.
Κατά τη ρωμαϊκή παράδοση, τρία χρόνια μετά την εγκατάστασή του στο Λάτιο ο Αινείας έγινε βασιλιάς και τρία χρόνια αργότερα δολοφονήθηκε. Την εξουσία ανέλαβε ο γιος του Ασκάνιος. Πολλές γενιές αργότερα, ανέβηκε στον θρόνο ο Νουμίτωρ, τον οποίο εκθρόνισε στη συνέχεια ο αδερφός του Αμούλιος. Ο Αμούλιος φρόντισε να εξοντώσει άμεσα τους άρρενες απογόνους του αδερφού του, ενώ την κόρη του Ρέα Συλβία την ανάγκασε να γίνει ιέρεια της θεάς Εστίας, ορκιζόμενη να διαφυλάξει την παρθενία της για τριάντα χρόνια. Με αυτόν τον τρόπο ο Αμούλιος απέκλεισε το ενδεχόμενο να γεννηθούν άλλοι απόγονοι από τη γραμμή του Νουμίτορα, απειλώντας την εξουσία του.
Σύμφωνα με τον μύθο, κάποια ημέρα που η Ρέα Συλβία περπατούσε μόνη της σε ένα δάσος, την πλησίασε ο θεός Άρης και τη βίασε. Ύστερα από εννιά μήνες, η Ρέα Συλβία γέννησε δίδυμα. Μόλις το έμαθε ο Αμούλιος, φυλάκισε την ανιψιά του και έδωσε εντολή σε έναν υπηρέτη να θανατώσει τους δύο νεογέννητους ημίθεους. Ωστόσο, εκείνος λυπήθηκε τα βρέφη και τα άφησε στις όχθες του ποταμού Τίβερη. Μια λύκαινα, ένα από τα ιερά ζώα του θεού Άρη, περνώντας από το σημείο όπου βρίσκονταν τα βρέφη, τα βρήκε, τα μετέφερε στη σπηλιά της, το γνωστό Λύκαιον, και τα θήλασε. Ο βοσκός Φαυστύλος βρήκε τα βρέφη στη σπηλιά της λύκαινας και τα πήρε σπίτι του, όπου τα μεγάλωσε με πολλή αγάπη. Τα ονόμασε Ρωμύλο και Ρέμο (Romulus και Remus).
Τα δύο αδέρφια έγιναν δύο δυνατοί νέοι συγκεντρώνοντας αρκετούς ακολούθους στην αγροτική κοινότητά τους. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και μερικοί βοσκοί του παππού τους Νουμίτορα, οι οποίοι τους διηγήθηκαν την ιστορία της ανατροπής του. Τότε εκείνοι έλαβαν την απόφαση να εκδικηθούν το κακό που προκάλεσε ο Αμούλιος στην οικογένειά τους και μετέβησαν στην Άλμπα Λόνγκα, την πρωτεύουσα του βασιλείου. Αφού σκότωσαν τον Αμούλιο, αποκατέστησαν τον παππού τους στον θρόνο και στη συνέχεια αποφάσισαν να ιδρύσουν μια πόλη.
Τα δύο αδέρφια διαφώνησαν ως προς το σημείο που θα έθεταν τον θεμέλιο λίθο της πόλης τους. Ο Ρωμύλος επιθυμούσε να ιδρυθεί η πόλη πέριξ του Παλατίνου λόφου, στους πρόποδες του οποίου βρισκόταν ο Λύκαιον, ενώ ο Ρέμος προτιμούσε τον Αβεντίνο Λόφο. Δεν άργησαν να ανάψουν τα αίματα μεταξύ των ίδιων και των ακολούθων τους, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο Ρέμος. Μένοντας ο μοναδικός κυρίαρχος, ο Ρωμύλος ίδρυσε την πόλη του στον Παλατίνο λόφο στις 21 Απριλίου 753 π.Χ., όπως αναφέρει η ρωμαϊκή παράδοση.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης