Σαν σήμερα: 30 Απριλίου 1943 – Επιχείρηση «Κιμάς» στη Μεσόγειο

Σαν σήμερα: 30 Απριλίου 1943 – Επιχείρηση «Κιμάς» στη Μεσόγειο

3' 9" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Κατά τη διάρκεια του B; Παγκοσμίου Πολέμου, ανάμεσα στις γνωστές μάχες και τις εκστρατείες, ξεδιπλώθηκε μια παράλληλη ιστορία μυστικών επιχειρήσεων και σχεδίων εξαπάτησης, με στόχο την παραπλάνηση του αντιπάλου. Μεταξύ αυτών, η επονομαζόμενη Επιχείρηση «Κιμάς» ξεχωρίζει ως μία από τις πιο αξιοσημείωτες επιχειρήσεις παραπλάνησης εν καιρώ πολέμου, που ενορχηστρώθηκε από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες για να παραπλανήσει τους Γερμανούς σχετικά με τον πραγματικό στόχο της συμμαχικής απόβασης στη Σικελία.

Η επιχείρηση είχε τις ρίζες της σε ένα υπόμνημα που συνέταξε τo 1939 ο υποπλοίαρχος Τζον Γκόντφρεϊ της Βρετανικής Ναυτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, πιο γνωστό ως «υπόμνημα Trout» ή «υπόμνημα Πέστροφα». Ο Γκόντφρεϊ πρότεινε τη χρήση ενός πτώματος για τη μεταφορά πλαστών εγγράφων με σκοπό την παραπλάνηση του εχθρού σχετικά με τις συμμαχικές προθέσεις. Η ιδέα αυτή αναπτύχθηκε περαιτέρω με τη συμμετοχή του Ίαν Φλέμινγκ, μελλοντικού δημιουργού του Τζέιμς Μποντ, ο οποίος εργαζόταν τότε στη Βρετανική Ναυτική Υπηρεσία Πληροφοριών ως βοηθός του υποπλοιάρχου.

Eμπνεόμενος από το υπόμνημα αυτό, ένας σμηναγός των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών ονόματι Τσαρλς Τσάμλεϊ συνέταξε ένα παρόμοιο σχέδιο το 1942, το οποίο θεωρήθηκε από τους ανωτέρους του ανέφικτο. Ωστόσο, τον παρέπεμψαν να  συνεργαστεί με τον πλωτάρχη Γιούεν Μόνταγκιου, πιστεύοντας ότι μπορούσε κάπως να αξιοποιηθεί η ιδέα του. Οι Μόνταγκιου και Τσάμλεϊ διαμόρφωσαν το σχέδιο, το οποίο επικεντρώθηκε σε μια σορό με την ψεύτικη ταυτότητα του «Ουίλιαμ Μάρτιν», ταγματάρχη των Βασιλικών Πεζοναυτών. Ντυμένο με στολή και εξοπλισμένο με πλαστά προσωπικά έγγραφα, το πτώμα επρόκειτο να μεταφέρει δήθεν μυστικά έγγραφα, τα οποία σχεδιάστηκαν για να παραπλανήσουν τους πράκτορες των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών σχετικά με τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των Συμμάχων.

Στις 30 Απριλίου 1943, στις τέσσερις και μισή το πρωί, το  βρετανικό υποβρύχιο “Seraph” έριξε διακριτικά το πτώμα του «ταγματάρχη Μάρτιν» στη θάλασσα στα ανοικτά των νοτιοδυτικών ακτών της Ισπανίας. Λίγες ώρες αργότερα, το πτώμα ανακαλύφθηκε από έναν ντόπιο ψαρά και ταυτοποιήθηκε γρήγορα από τις αρχές. Ο ταγματάρχης Μάρτιν ενταφιάστηκε στο νεκροταφείο της Ουέλβα με πλήρεις στρατιωτικές τιμές.

Δεμένος στο πτώμα μέσω της ζώνης του χιτωνίου του ήταν ένας κλειδωμένος δερμάτινος χαρτοφύλακας, που περιείχε τα επίμαχα έγγραφα. Η Ισπανία, ως ουδέτερη χώρα, είχε καθήκον να επιστρέψει τη βαλίτσα κλειστή στη βρετανική πρεσβεία στη Μαδρίτη. Σχεδόν δύο εβδομάδες αργότερα, μετά από επείγουσες παραστάσεις του Ναυτικού Ακόλουθου, η βαλίτσα παραδόθηκε, φαινομενικά ανέγγιχτη. Τα γεγονότα που ακολούθησαν, όμως, αποκάλυψαν ότι η βαλίτσα είχε όντως παραβιαστεί και το περιεχόμενό της εξεταζόταν εξονυχιστικά από τη Γερμανική Υπηρεσία Πληροφοριών στο Βερολίνο.

Ο χαρτοφύλακας περιείχε δύο επιστολές σημαντικής σημασίας, υπογεγραμμένες από υψηλόβαθμους Βρετανούς αξιωματούχους. Η μία, που απευθυνόταν στον στρατηγό σερ Χάρολντ Αλεξάντερ στην Τυνησία, έφερε την υπογραφή του υπαρχηγού του Αυτοκρατορικού Γενικού Επιτελείου, σερ Άρτσιμπαλντ Νάι. Η άλλη, από τον αντιναύαρχο λόρδο Λούις Μάουντμπατεν, αρχηγό Συνδυασμένων Επιχειρήσεων στο Λονδίνο, απευθυνόταν στον ναύαρχο σερ Άντριου Κάνιγχαμ, αρχιστράτηγο Μεσογείου. Και οι δύο επιστολές ήταν αυθεντικές, ωστόσο οι πληροφορίες που περιείχαν ήταν σχολαστικά επεξεργασμένη εξαπάτηση: υπαινίσσονταν τα σχέδια των Συμμάχων για ταυτόχρονες επιθέσεις στην Ευρώπη μέσω της Σαρδηνίας και της νότιας Ελλάδας, με σκοπό να παραπλανήσουν τον εχθρό και να τον κάνουν να πιστέψει ότι η Σικελία δεν ήταν ο πραγματικός στόχος. Αυτό το στρατηγικό τέχνασμα, μια τέλεια διπλή μπλόφα, βασίστηκε στη συμπάθεια της Ισπανίας του Φράνκο προς τις δυνάμεις του Άξονα για να διασφαλίσει ότι τα έγγραφα θα έφταναν στα γερμανικά χέρια και στη γερμανική αποτελεσματικότητα για τη διάδοση της παραπληροφόρησης.

Ως αποτέλεσμα αυτής της περίτεχνης εξαπάτησης, η συμμαχική εισβολή στη Σικελία στις 10 Ιουλίου, μόλις δέκα εβδομάδες μετά την ανακάλυψη του πτώματος του ταγματάρχη Μάρτιν, έπιασε τους Γερμανούς εντελώς απροετοίμαστους. Οι δυνάμεις που προορίζονταν για τη Σικελία εκτράπηκαν στην Κορσική, τη Σαρδηνία και τα Βαλκάνια, αφήνοντας το νησί ευάλωτο στην αιφνιδιαστική επίθεση. Ακόμη και καθώς η εισβολή εξελισσόταν, η γερμανική Ανώτατη Διοίκηση επέμενε να τη θεωρεί ως παραπλανητικό ελιγμό, καθυστερώντας κρίσιμες αμυντικές ενέργειες και αποδεικνύοντας τον σημαντικό αντίκτυπο της Επιχείρησης «Κιμάς».

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT