Την περίοδο που οι Έλληνες επικέντρωναν την προσοχή τους στην υπόταξη των εσωτερικών τους αντιπάλων διασπαθίζοντας τα χρήματα του δανείου, ο Ιμπραήμ πασάς, υιοθετημένος γιος του τοπάρχη της Αιγύπτου Μεχμέτ Αλή, αποβίβασε τα στρατεύματά του στη Μεθώνη (Φεβρουάριος 1825), επαναφέροντας τους πάντες στην πραγματικότητα. Ο Ιωάννης Μακρυγιάννης έγραψε χαρακτηριστικά για την απόβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο: «Αυτείνη η μέρα, αδελφοί αναγνώστες, ήταν πολύ φαρμακερή διά την πατρίδα, οπού χασε τόσα παληκάρια και σημαντικούς άντρες, στεργιανούς και θαλασσινούς, διά όλη την πατρίδα ήτον φαρμάκι εκείνη η μέρα και δια μας πεθαμός, ότι χασαμε συντρόφους μας. Κι ο πόλεμος αυγάτησε τώρα» (Τα απομνημονεύματα του στρατηγού Μακρυγιάννη, τόμ. 1, σελ. 192). Διαθέτοντας έναν αξιόλογο στρατό και στόλο, ο Ιμπραήμ έθεσε εξαρχής ως στόχο του τη συντριβή της Επανάστασης, προκαλώντας πανικό στους Έλληνες.
Έως τις αρχές Απριλίου, είχε αποβιβάσει περίπου 10.000 πεζούς και 1.000 ιππείς στην Πελοπόννησο. Στο Νιόκαστρο οι Έλληνες συγκέντρωσαν περίπου 1.600 άνδρες υπό τις εντολές του Κρητικού Δημητρίου Καλλέργη και του Ιταλού κόμη Τζατσίνο Κολένιο για την υπεράσπιση του όρμου του Ναβαρίνου από τις αιγυπτιακές δυνάμεις. Μόλις στις 28 Μαρτίου/9 Απριλίου η κυβέρνηση Γεώργιου Κουντουριώτη κατάφερε να συγκεντρώσει περίπου 7.000 άνδρες για την αντιμετώπιση του Ιμπραήμ. Καθ’ οδόν προς τη νοτιοδυτική Πελοπόννησο, ο Κουντουριώτης ασθένησε και την εκπροσώπηση της κυβέρνησης στο πεδίο ανέλαβε ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.
Οι ελληνικές δυνάμεις βρίσκονταν υπό τις διαταγές του Γεώργιου Καραϊσκάκη, του Κίτσου Τζαβέλα και του Κώστα Μπότσαρη. Δεν κατάφεραν να αποτρέψουν την επέλαση του Ιμπραήμ κοντά στη Μεθώνη, με αποτέλεσμα να υποχωρήσουν προς το Νιόκαστρο και το Παλαιόκαστρο. Κλειδί για την υπεράσπιση του όρμου αποτελούσε από τους αρχαίους χρόνους η νήσος Σφακτηρία. Σε περίπτωση που οι Έλληνες έχαναν τον έλεγχο της νήσου, η κατάληψη του Παλαιόκαστρου και του Νιόκαστρου ήταν απλώς ζήτημα χρόνου να πραγματοποιηθεί. Την τελευταία στιγμή πριν την εκδήλωση της επίθεσης του Ιμπραήμ, ο Μαυροκορδάτος συνέλαβε τη σημασία της Σφακτηρίας και έλαβε την απόφαση να την επανδρώσει επαρκώς. Ο ίδιος και ακόμη 500 άνδρες αποβιβάστηκαν στη Σφακτηρία, ενώ ακόμη 150 ενίσχυσαν τη φρουρά του Νιόκαστρου.
Στις 26 Απριλίου/8 Μαΐου 1825 μια αιγυπτιακή μοίρα που μετέφερε περίπου 3.000 άνδρες επιχείρησε να φτάσει στη Σφακτηρία. Έως το απόγευμα, τα αιγυπτιακά στρατεύματα κατάφεραν να αποβιβαστούν. Η ελληνική φρουρά υπέκυψε σύντομα έπειτα από τις δριμείες επιθέσεις των ανδρών του Ιμπραήμ. Μάλιστα, λίγο έλειψε να χάσει τη ζωή του ο ίδιος ο Μαυροκορδάτος, ο οποίος πρόλαβε και διέφυγε μαζί με λίγους ακόμα από τη νήσο.
Τρεις ημέρες αργότερα παραδόθηκε το Παλαιόκαστρο και λίγο μετά το Νιόκαστρο, το οποίο υπερασπίζονταν ο Γεώργιος Μαυρομιχάλης, ο Παναγιώτης Γιατράκος, ο Μακρυγιάννης με τους άνδρες τους. Στη διάρκεια της πολιορκίας του Νιόκαστρου, τραυματίστηκε βαριά ο έτερος γιος του Πετρόμπεη, ο Ιωάννης Μαυρομιχάλης, ο οποίος στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Αρκαδία όπου και εξέπνευσε. Όταν πληροφορήθηκε τον θάνατο ενός ακόμα αγαπημένου του προσώπου, ο Πετρόμπεης «χωρίς να χύση ουδ’ εν δάκρυον είπε: έστησα και τρίτον τρόπαιον εις την πατρίδα, ας υπάγη και αυτός εις την ευχήν μου μαζί με τους άλλους και ας είναι ευλογητόν το όνομα του Υψίστου».
Μετά την κατάληψη των οχυρών του όρμου του Ναβαρίνου, οι δυνάμεις του Ιμπραήμ σκορπίστηκαν σε όλη την Πελοπόννησο. Η Επανάσταση εισήλθε στην τελευταία αλλά πιο κρίσιμη περίοδό της. Τα στρατεύματα των Ρουμελιωτών επέστρεψαν στον τόπο τους και η Πελοπόννησος έμεινε αφύλακτη στους Αιγύπτιους στρατιώτες του Ιμπραήμ. Η κυβέρνηση Κουντουριώτη υποχρεώθηκε να απελευθερώσει τους εσωτερικούς της αντιπάλους, τους προκρίτους και τους οπλαρχηγούς της Πελοποννήσου, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον Ιμπραήμ. Επικεφαλής τους τέθηκαν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης.
Eπιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης
