Όταν ο 34χρονος Αλέξανδρος Παπανδρέου ήταν μαθητής, αισθανόταν ότι αυτά που διδασκόταν τα γνώριζε ήδη. Μια κάπως «βαρετή» μέρα στο σχολείο, η καθηγήτρια τον παρατηρεί να λύνει ασκήσεις μαθηματικών πανεπιστημιακού επιπέδου στο θρανίο του. Τελικά, το μόνο που του ζητάει είναι να ανέβει στον πίνακα και να λύσει μία από τις ασκήσεις της τάξης. Μετά, μπορούσε να κάνει «ό,τι θέλει». Ο Αλέξανδρος συμφωνεί ότι η περίπτωση θυμίζει τον «Ξεχωριστό Γουίλ Χάντινγκ», αλλά σημειώνει μελαγχολικά ότι «η κινηματογραφική γοητεία χάνεται όταν συνειδητοποιείς πως για δώδεκα χρόνια θα πρέπει να περνάς τις πιο παραγωγικές ώρες σου με αυτόν τον τρόπο».
Κάποια στιγμή χάνει εντελώς το ενδιαφέρον του για τα σχολικά μαθήματα. Πολύ συχνά απουσίαζε, ενώ, όταν πήγαινε στο σχολείο, έπαιρνε μόνο ένα στιλό μαζί του. Οι καθηγητές σκέφτονταν να τον αφήσουν στην ίδια τάξη, αλλά με 19,5 μέσο όρο βαθμολογίας ήταν αδύνατο. Παράλληλα, οι γονείς του φρόντιζαν να τον γεμίζουν με δραστηριότητες. Πέρασε από πέντε αθλήματα, έμαθε δύο μουσικά όργανα και τέσσερις ξένες γλώσσες. Αργότερα, στο Πολυτεχνείο, η διπλωματική του είχε θέμα «Συσχέτιση γεωμαγνητικών διαταραχών από το Διάστημα με πρόβλεψη σεισμών», ενώ το διδακτορικό του είναι στην Τεχνητή Νοημοσύνη και στην Όραση Υπολογιστών.
Όσο υπηρετούσε στον στρατό, έδωσε νοητικό τεστ στη Mensa, κατακτώντας την απόλυτη κορυφή του, 135+ (σ.σ.: ο μέσος άνθρωπος βρίσκεται κοντά στο 100). Θα έπρεπε να ακολουθήσει και δεύτερο τεστ για να δει πού φτάνει ο δείκτης του, αλλά αρνήθηκε. «Αν αυτοπροσδιορίζεσαι ως νούμερο μιας στατιστικής, τότε είσαι απλώς “νούμερο”», λέει χαρακτηριστικά ο Αλέξανδρος και συνεχίζει: «O καθένας πιστεύει μια πραγματικότητα που έχει στο κεφάλι του. Αυτό αποδεικνύει την αδυναμία μας να φτάσουμε στην αλήθεια. Αν όμως καταφέρεις να τη βρεις, δεν υπάρχει τίποτα πιο δεσμευτικό», λέει ο Αλέξανδρος.
Τι κάνει η «Χαρισμάθεια»
Tου προτείνεται να είναι υποψήφιος στις επόμενες εκλογές για το Διοικητικό Συμβούλιο της Mensa Ελλάδας. Εκλέγεται αντιπρόεδρος, αναλαμβάνοντας το κομμάτι των χαρισματικών παιδιών, κάτι που στη συνέχεια τον ώθησε να δημιουργήσει τη «Χαρισμάθεια», έναν οργανισμό που έχει σκοπό την καλλιέργεια δεξιοτήτων και την εκτόνωση της ενέργειας των χαρισματικών παιδιών. Στην ίδια αίθουσα βρίσκονται παιδιά ηλικίας 6 έως 17 χρόνων με δείκτη νοημοσύνης από 131 και πάνω, που παρακολουθούν μια σειρά μαθημάτων από μυθολογία και φιλοσοφία έως θεωρία της σχετικότητας και τεχνητή νοημοσύνη. Περισσότερα από 5.000 παιδιά περνούν από τη «Χαρισμάθεια» κάθε χρόνο, δεδομένου ότι πραγματοποιούνται μαθήματα και εκτός χώρου του οργανισμού, όπως στο Ίδρυμα Ωνάση και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Πάντως, ο Αλέξανδρος Παπανδρέου τονίζει ότι τα χαρισματικά παιδιά δεν είναι υποχρεωτικά και ευτυχισμένα παιδιά. «Γνώρισα αγόρια και κορίτσια που δεν είχαν κάνει ποτέ τους πάρτι. Κάποτε με επισκέφθηκε ένα δεκατετράχρονο παιδί με τον πατέρα του, ο οποίος μου είπε ότι του είχε γράψει φάρμακα ο ψυχίατρος, αλλά πριν τα πάρει ήθελε να με δει. Μόλις έμεινα μόνος με το παιδί, μου είπε: “Δεν με καταλαβαίνει κανείς”».
Τον ρωτώ για τον μεγάλο του στόχο. «Εμείς θα αλλάξουμε την εκπαίδευση», λέει με αυτοπεποίθηση. «Μας απασχολούν όλα τα παιδιά, όχι μόνο τα χαρισματικά. Πλέον, θέλουμε στις σχολικές τάξεις –που περιλαμβάνουν παιδιά ποικίλων ικανοτήτων– να μπορείς να κάνεις το ίδιο μάθημα σε όλους και ο καθένας να το βλέπει με διαφορετικό τρόπο, αναλόγως των ικανοτήτων του. Πλέον, φεύγουμε από την αποστήθιση. Όταν τα παιδιά βγουν στην αγορά εργασίας, θα ερωτηθούν τι ξέρουν από το σχολείο. Ό,τι κι αν γνωρίζουν, δεν θα ισχύει σε πέντε χρόνια. Θα τα ρωτήσουν όμως τι μπορούν να μάθουν, πώς μπορούν να συνεργαστούν, αν έχουν επικοινωνιακά χαρακτηριστικά. Δεν θέλουμε να μετράμε δείκτες νοημοσύνης. Θέλουμε να υπάρχει ένα σύστημα που θα το κάνει αυτό αναπτύσσοντας δεξιότητες σε κάθε παιδί». ■