Το Κέντρο Έρευνας, Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας «Αρχιμήδης» συνδέει την πανεπιστημιακή κοινότητα και την έρευνα με την οικονομία και την κοινωνία.
Πώς μπορεί η έρευνα που παράγεται στα ελληνικά πανεπιστήμια να μη μένει στο ράφι, αλλά να μεταφέρεται από το εργαστήριο στην οικονομία και στην κοινωνία; Μπορεί να συνδεθεί η ερευνητική κοινότητα με την επιχειρηματικότητα; Πού θα μπορούσαν να εκκολάπτονται οι καλύτερες επιχειρηματικές ιδέες της πανεπιστημιακής κοινότητας, από τις οποίες θα μπορούσαν να δημιουργηθούν νεοφυείς επιχειρήσεις; Το Κέντρο Έρευνας, Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας «Αρχιμήδης», που ξεκίνησε τη λειτουργία του ως αυτόνομη διοικητική μονάδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το φθινόπωρο του 2019, δίνει απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα. «Σκοπός μας είναι η δημιουργία ενός οικοσυστήματος μέσα στο οποίο άνθρωποι και πόροι του πανεπιστημίου θα συνδυάζονται με ανθρώπους και πόρους εκτός του πανεπιστημίου, προκειμένου να προάγουν την ανάπτυξη και τη διάχυση της έρευνας και της γνώσης», διευκρινίζει ο καθηγητής Νικόλαος Μυλωνάς, διευθυντής του Κέντρου.
Για να επιτύχει τους στόχους του, το Κέντρο «Αρχιμήδης» είναι οργανωμένο σε δύο γραφεία: το Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας, που αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ των ερευνητών και της βιομηχανίας, και τον Επιχειρηματικό Επιταχυντή, που προσφέρει εξατομικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες, εκπαίδευση σε θέματα επιχειρηματικότητας, συνεργατικούς χώρους εργασίας, καθοδήγηση από έμπειρα στελέχη της αγοράς και δικτύωση με άλλους φορείς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Το Κέντρο «Αρχιμήδης» απευθύνεται στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας του ΕΚΠΑ, μέλη ΔΕΠ, ερευνητές, φοιτητές και αποφοίτους που επιθυμούν να αξιοποιήσουν εμπορικά την εφαρμοσμένη έρευνα ή να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση. Στον πρώτο χρόνο της λειτουργίας του έχει υποδεχθεί 34 επιχειρηματικές ομάδες, στις οποίες παρείχε και συνεχίζει να παρέχει υπηρεσίες σε διάφορα στάδια της επιχειρηματικής τους ιδέας.
Ταυτόχρονα, έχουν απευθυνθεί στο Κέντρο είκοσι έξι ερευνητές, μέλη ΔΕΠ του ΕΚΠΑ με δραστηριότητα σε διάφορους τομείς της εφαρμοσμένης έρευνας, στους οποίους παρέχονται υπηρεσίες συμβουλευτικής και υποστήριξης σε θέματα προστασίας και διαχείρισης της διανοητικής τους ιδιοκτησίας (διαδικασίες κατάθεσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, εμπορική αξιοποίηση εφευρέσεων), όπως και σε θέματα ίδρυσης και ανάπτυξης τεχνοβλαστών (spinoffs).
To «Κ» παρουσιάζει πέντε επιχειρηματικές ομάδες (CureCancer, Strees, WhyMath, Adwork, Εμβιοδιαγνωστική) που επωφελούνται από τις υπηρεσίες του Επιχειρηματικού Επιταχυντή και ένα καινοτόμο ερευνητικό έργο (Lumiblast) που υποστηρίζει το Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας.
CureCancer
Ένα «κλικ» ενάντια στον καρκίνο
Η Δήμητρα Γαλίτη επί χρόνια δεχόταν στο οδοντιατρείο της ασθενείς με καρκίνο. Διαπίστωσε ότι πολύ συχνά δεν γνώριζαν τι φάρμακα έπαιρναν, ώστε να τη βοηθήσουν να συσχετίσει τα συμπτώματά τους με τα φάρμακα και να τους δώσει την κατάλληλη θεραπεία, ενώ η τηλεφωνική επικοινωνία με τον γιατρό τους δεν είχε αποτέλεσμα, γιατί δεν θυμόταν απέξω τη φαρμακευτική τους αγωγή. Τότε εμπνεύστηκε το CureCancer, ένα καινοτόμο, ασθενο-κεντρικό, πλήρως λειτουργικό ψηφιακό εργαλείο, στο οποίο ο ασθενής σημειώνει τις θεραπείες του και καταγράφει τα συμπτώματά του, τα οποία με ένα κλικ τα επικοινωνεί στον γιατρό του. Με τον τρόπο αυτόν τα συμπτώματα αντιμετωπίζονται άμεσα, άρα με μεγαλύτερη επιτυχία, αποφεύγεται η εισαγωγή στο νοσοκομείο, οπότε μειώνεται και το κόστος θεραπείας.
Οι ασθενείς με καρκίνο εγγράφονται δωρεάν και δημιουργούν οι ίδιοι το αρχείο τους, όπου καταγράφουν το ιατρικό ιστορικό και τις θεραπείες τους και αναρτούν τις γνωματεύσεις και τις εργαστηριακές εξετάσεις τους. Επίσης σημειώνουν και παρακολουθούν τα συμπτώματά τους, τα οποία οφείλονται είτε στη θεραπεία για τον καρκίνο είτε στον ίδιο τον καρκίνο, και, πρακτικά, επικοινωνούν με τον γιατρό τους με ένα κλικ. Η χρήση του CureCancer, σημειώνει η κυρία Γαλίτη, «συμβάλλει στην αύξηση της επιτυχίας της θεραπείας λόγω της άμεσης ενημέρωσης και επικοινωνίας με τον γιατρό».
Εκτός από τους ασθενείς και τους ογκολόγους τους, το CureCancer απευθύνεται στους επαγγελματίες υγείας που φροντίζουν ασθενείς με καρκίνο και μετέχουν στη διεπιστημονική ομάδα αντιμετώπισης του κάθε ασθενούς, όπως ψυχολόγοι, διατροφολόγοι, καρδιολόγοι, δερματολόγοι, σχεδόν όλες οι ιατρικές ειδικότητες. Μέχρι τώρα, στην πλατφόρμα έχουν εγγραφεί 250 ασθενείς και 60 γιατροί.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε μελέτη για την αξιολόγηση του CureCancer από την Ελληνική Εταιρεία Ογκολόγων-Παθολόγων Ελλάδος, η οποία έχει καταγράψει εξαιρετικά θετική εικόνα των ασθενών για το εργαλείο, ενώ η πλατφόρμα σύντομα θα αναβαθμιστεί, δίνοντας τη δυνατότητα στους ασθενείς να επικοινωνούν μέσω αυτής με τον ογκολόγο τους και να λαμβάνουν συμβουλές, εγκαινιάζοντας την τηλε-
ογκολογία.
Lumiblast
Καινοτόμος θεραπεία καρκινικών όγκων
Το ερευνητικό έργο Lumiblast και η αντίστοιχη συνονόματη εφεύρεση στοχεύουν στην ανάπτυξη μιας πρωτοποριακής θεραπείας που θα αντιμετωπίζει, με μη επεμβατικό τρόπο, δύσκολα προσεγγίσιμους καρκινικούς όγκους. Η ιδέα ανήκει στον δρα Θεοδόση Θεοδοσίου, από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Όσλο, και οι αρχικοί εφευρέτες ήταν ο δρ Γεώργιος Βουγιουκαλάκης, αναπληρωτής καθηγητής Οργανικής Χημείας του αντίστοιχου τμήματος του ΕΚΠΑ, ο δρ Θεοδοσίου και ο καθηγητής Κρίστιαν Μπεργκ. Στο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που κατατέθηκε προς κατοχύρωση, εκτός από τους τρεις αρχικούς εφευρέτες, συμμετείχαν επίσης ο ερευνητής δρ Γιώργος Ρώτας, από την ερευνητική ομάδα του καθηγητή Βουγιουκαλάκη στο Εργαστήριο Οργανικής Χημείας, και ο καθηγητής Μιγκέλ Μιράντα από το Πολυτεχνείο της Βαλένθια.
Το ερευνητικό έργο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα εργασίας Future and Emerging Technologies (FET-Open) του προγράμματος-πλαισίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την έρευνα και την καινοτομία Horizon 2020. «Αν θέλαμε να δώσουμε μια υπεραπλουστευμένη περιγραφή για την εν λόγω θεραπεία, θα λέγαμε ότι θα συνδυάζει δύο παράγοντες που από μόνοι τους δεν είναι τοξικοί/βλαβεροί, οι οποίοι όμως, συνευρισκόμενοι στο εσωτερικό των καρκινικών κυττάρων, θα παράγουν έναν τρίτο, ισχυρό κυτταροτοξικό παράγοντα, ο οποίος θα προκαλεί επιλεκτικά τη θανάτωση των καρκινικών κυττάρων και μόνο, χωρίς να δημιουργούνται προβλήματα στα υγιή κύτταρα. Η πιθανή επιτυχής έκβαση αυτής της προσέγγισης απέχει χρονικά αρκετά από το να μεταφραστεί σε μια θεραπεία που θα δούμε να εφαρμόζεται στην κλινική», διευκρινίζει ο δρ Βουγιουκαλάκης.
Το έργο προβλέπεται να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2021, ωστόσο, λόγω των ελπιδοφόρων αποτελεσμάτων, των χρονοβόρων μελετών που απαιτούνται και των καθυστερήσεων που έχουν προκύψει στους διάφορους φορείς υλοποίησης λόγω των μέτρων για την αποφυγή της διάδοσης του Covid-19, έχει ζητηθεί και πιθανότατα θα δοθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή παράταση ενός έτους. Ήδη το Lumiblast έχει αποσπάσει το πρώτο βραβείο στην κατηγορία «Καινοτόμος Επιστήμη 2019» του «Ραντάρ Καινοτομίας 2019», μιας πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία εντοπίζει καινοτομίες υψηλού δυναμικού σε έρευνα που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Strees
Ψηφιακοί κατάλογοι πριν από την πανδημία
Πριν από λίγα χρόνια, μια παρέα τριών φίλων που τους ενώνει η αγάπη για το μπάσκετ γευμάτιζαν σε ένα συνοικιακό εστιατόριο. Το τραπέζι του Σπύρου Πηλιούνη, του Στέφανου Παπασπυριδάκου και του Κωνσταντίνου Παπαδημητρίου δεν άδειαζε από μεζέδες, καθώς συνέχιζαν να παραγγέλνουν. Μέχρι που παρατήρησαν κάποια στιγμή την ενόχληση της σερβιτόρας κάθε φορά που ζητούσαν τον κατάλογο για να επιλέξουν τα επόμενα πιάτα. Εκείνο το βράδυ γεννήθηκε η ιδέα του Strees. «Αντιληφθήκαμε την αξία ενός καταλόγου άμεσα διαθέσιμου στην “τσέπη” μας, όπως το κινητό μας τηλέφωνο, και, γιατί όχι, προσαρμοσμένου “μέσα” στο κινητό μας τηλέφωνο και διαπιστώσαμε ότι υπήρχε ένα κενό στην αγορά των μενού των χώρων μαζικής εστίασης, το οποίο αποφασίσαμε να καλύψουμε», θυμάται ο Στέφανος Παπασπυριδάκος. Το Strees γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 2019 και στην παρέα προστέθηκε ο Γιώργος Πατινιώτης. Το όνομα της εταιρείας προκύπτει από το αρχικό γράμμα της λέξης «save» και τη λέξη «trees», υποδηλώνοντας την ευθεία σύνδεση ανάμεσα στην αύξηση των ψηφιακών καταλόγων και τη σωτηρία εκατομμυρίων δέντρων. Το προϊόν απευθύνεται σε όλους τους χώρους μαζικής εστίασης και ο ψηφιακός κατάλογος κάθε επιχείρησης λειτουργεί μέσω διαδικτυακής εφαρμογής, στην οποία έχουν πρόσβαση όλοι από το κινητό τους, αρκεί να είναι συνδεδεμένοι στο ίντερνετ. Το Strees περιέχει Σύστημα Διαχείρισης Δεδομένων (CMS) το οποίο χρησιμοποιείται εύκολα και οποιαδήποτε στιγμή επιθυμεί ο εκάστοτε υπεύθυνος της επιχείρησης για τυχόν επεξεργασία και αλλαγές προϊόντων στον κατάλογο και προσφέρει μετάφραση του καταλόγου σε όλες τις γλώσσες από έμπειρους μεταφραστές.
Η υγειονομική κρίση και η ανάγκη για ανέπαφες συναλλαγές αύξησαν φυσικά τη ζήτηση του Strees, αλλά και τον ανταγωνισμό. Η εταιρεία, έχοντας επεκτείνει το πελατολόγιό της σε όλη την Ελλάδα, ετοιμάζεται πλέον να περάσει τα σύνορα της χώρας, ενώ αναβαθμίζει συνεχώς το τελικό προϊόν, με στόχο να προσθέσει νέες υπηρεσίες πέρα από την ψηφιοποίηση των καταλόγων.
WhyMath
Τα μαθηματικά γίνονται… παιχνίδι
Η Ολυμπία Καραλή είναι μαθηματικός. Διδάσκοντας την επιστήμη της, ήρθε αντιμέτωπη με ένα πρόβλημα: «Παρατηρούσα ότι οι περισσότεροι μαθητές αντιλαμβάνονταν τα μαθηματικά ως μια συμβολική γλώσσα που απαιτεί να μάθεις ορισμένους κανόνες και τεχνικές. Γι΄ αυτό και τελειώνουν το σχολείο και δεν έχουν κατανοήσει τι είναι τα μαθηματικά στην ουσία τους, για ποιον λόγο τα διδάσκονται και γιατί είναι απαραίτητα στην καθημερινότητά τους».
Έδωσε τη λύση ιδρύοντας την υπηρεσία WhyMath, που επικεντρώνεται στη βιωματική διδασκαλία των μαθηματικών. «Με τον τρόπο αυτόν τα παιδιά κατανοούν σε βάθος και αντιλαμβάνονται γιατί τα μαθηματικά είναι τόσο χρήσιμα στη ζωή τους. Αφού δουλέψουμε αρκετά αυτό το στάδιο, μεταβαίνουμε στο συμβολικό-αφηρημένο επίπεδο των μαθηματικών εννοιών», τονίζει η κυρία Καραλή.
Το WhyMath απευθύνεται στους μαθητές από την Α΄ τάξη του Δημοτικού έως και την Α΄ Γυμνασίου. Τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, το επέλεξαν εξήντα μαθητές. Συνεργάζεται με σχολεία, κέντρα μελέτης και εργοθεραπείας, ενώ λόγω του Covid-19 εγκαινίασε και διαδικτυακά εργαστήρια WhyMath σε συνεργασία με πλατφόρμες του εξωτερικού, τα οποία του επέτρεψαν να έχει τον εκπαιδευτικό εξοπλισμό σε ψηφιοποιημένη μορφή και έτσι να διατηρήσει τον βιωματικό χαρακτήρα του. Στα άμεσα σχέδια της ομάδας, στην οποία προστέθηκε πρόσφατα και η Θεοδώρα Καραλή, είναι η μετατροπή της μεθόδου σε ένα ψηφιακό εργαλείο, το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι εκπαιδευτικοί στις τάξεις τους προκειμένου να βοηθήσουν τους μαθητές να αναπτύξουν δεξιότητες για την επίλυση μαθηματικού προβλήματος.
«Το WhyMath θα πρέπει να το επιλέξουν όσοι γονείς θέλουν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να μάθουν και να αγαπήσουν τα μαθηματικά», υπογραμμίζει η κυρία Καραλή. Και καταλήγει: «Στην εποχή μας, λόγω της τεχνολογικής επανάστασης, τα μαθηματικά και η επίλυση προβλήματος είναι από τα σημαντικότερα εφόδια-δεξιότητες που θα πρέπει να έχουν οι νέοι ώστε να μπορούν να έχουν μια θέση στη νέα αγορά εργασίας».
Adwork
«Έξυπνη» τοποθέτηση προϊόντων
Μπορεί τα τελευταία χρόνια η τοποθέτηση προϊόντων στα τηλεοπτικά προγράμματα να αποτελεί κανόνα, υπάρχει ωστόσο μεγάλος αριθμός οπτικοακουστικών παραγωγών που δεν αξιοποιεί τη δυνατότητα διαφημιστικού χώρου που διαθέτει. Αυτόν τον «χαμένο θησαυρό» του τηλεοπτικού τοπίου αποφάσισαν να αξιοποιήσουν ο Νίκος Γεωργαλάκης και ο Ανδρέας Γεωργίου (αριστερά και δεξιά στη φωτογραφία αντίστοιχα), ιδρύοντας την Adwork τον Ιανουάριο του 2019 – στην πορεία, στην ομάδα προστέθηκε και ο δρ Θάνος Δήμας.
Η Adwork έχει αναπτύξει μια μεθοδολογία που αναγνωρίζει σκηνές στο περιεχόμενο των τηλεοπτικών σειρών και παραγωγών βίντεο, επιλέγει τις καταλληλότερες για «τοποθέτηση προϊόντων», προτείνει διαφημιστικά προϊόντα και κατηγορίες προϊόντων τα οποία ταιριάζουν καλύτερα με τη σημασιολογία των σκηνών και ενσωματώνει τα επιλεγμένα αυτά διαφημιστικά προϊόντα στις τελικές επιλεγμένες σκηνές (virtual product placement). Αυτό γίνεται με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) και την αξιοποίηση στατιστικών δεδομένων.
Η Adwork απευθύνεται σε επιχειρήσεις του διαφημιστικού κλάδου, media shops, τηλεοπτικούς σταθμούς, αλλά και βιομηχανίες επώνυμων προϊόντων και παραγωγούς οπτικοακουστικού υλικού. «Η Adwork Tech προσφέρει υπηρεσίες που αυξάνουν την αναγνωρισιμότητα των διαφημιζόμενων brands και μια εμπειρία χωρίς διακοπές στους θεατές», σημειώνει ο κύριος Γεωργαλάκης. «Δύο σημαντικά προβλήματα της διαφημιστικής αγοράς είναι η ενόχληση των τηλεθεατών από τις διαφημίσεις που διακόπτουν τη ροή προγράμματος, καθώς και τα συστήματα μπλοκαρίσματος των διαφημίσεων στο διαδίκτυο. Μέσω της στοχευμένης τοποθέτησης προϊόντων που προσφέρει η Adwork Tech, τα παραπάνω προβλήματα επιλύονται και οι θεατές αναπτύσσουν ισχυρότερη σύνδεση με το brand, οι τηλεοπτικοί σταθμοί δίνουν μεγαλύτερη αξία στις τηλεοπτικές σειρές, παλιές και καινούργιες, οι διαφημιστικές εταιρείες βρίσκουν περισσότερο χώρο για διαφήμιση προϊόντων». Αυτή την περίοδο ολοκληρώνεται η πλατφόρμα ΑΙ, έπειτα από επιτυχημένες δοκιμές σε τηλεοπτικές παραγωγές και βίντεο.
Εμβιοδιαγνωστική
Εξατομικευμένη διατροφή
Η προσπάθειά της να κάνει το μάθημα της βιολογίας πιο ενδιαφέρον για τους φοιτητές του τμήματος Διατροφής και Διαιτολογίας του ΤΕΙ Κρήτης, όπου δίδασκε επί σειρά ετών, οδήγησε την Καλλιόπη Γκούσκου στην ίδρυση το 2015 της Εμβιοδιαγνωστικής. «Φιλοδοξία μου ήταν να παρέχω μέσω της εταιρείας καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής, με στόχο την πρόληψη ή/και την εξατομικευμένη αντιμετώπιση πολυπαραγοντικών νοσημάτων, όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης», λέει. Το πιο σημαντικό εργαλείο που έχει στη διάθεσή της είναι το διατροφογενετικό τεστ GENOSOPHY®, το οποίο ανέπτυξε, και μάλιστα έπειτα από παρότρυνση των φοιτητών της. Μέσω του τεστ ένας διαιτολόγος, βασιζόμενος στη γενετική πληροφορία, μπορεί να διαμορφώσει εξατομικευμένα πλάνα διατροφής και τρόπου ζωής. Για να μπορέσει κάποιος να κάνει το διατροφογενετικό τεστ GENOSOPHY® απαιτείται ένα μικρό δείγμα κυττάρων από το εσωτερικό του μάγουλου, το οποίο λαμβάνεται με κατάλληλο βουρτσάκι. Αξιοποιώντας την πιο σύγχρονη τεχνολογία, τα λίγα αυτά κύτταρα είναι αρκετά ώστε να δώσουν DNA, από το οποίο θα διαβαστούν πάνω από 125 σημεία. Η πληροφορία που θα προκύψει από την ανάγνωση του DNA θα οδηγήσει σε εξατομικευμένες διατροφικές συστάσεις. Οι συστάσεις αυτές βασίζονται και σε ειδικούς ανατροφοδοτούμενους αλγόριθμους πρόβλεψης που έχει αναπτύξει η εταιρεία Εμβιοδιαγνωστική σε συνεργασία με το Εργαστήριο Βιολογίας – Γενετικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ.
«Η Εμβιοδιαγνωστική, μέσω του διατροφογενετικού τεστ GENOSOPHY®, παρέχει υπηρεσίες πρόληψης ή/και αποτελεσματικότερης παρέμβασης σε πολυπαραγοντικά νοσήματα όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης. Οι υπηρεσίες αυτές αποσκοπούν στη δημιουργία εξατομικευμένων προγραμμάτων διατροφής, αλλά και σε αλλαγές στον τρόπο ζωής. Ταυτόχρονα, ερχόμενος κάποιος στην εταιρεία μας, έχει την ευκαιρία να «υποστηριχθεί» μέσω υπηρεσιών life coaching, έτσι ώστε να καταφέρει να υιοθετήσει στοχευμένες αλλαγές που θα του επιτρέψουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής». Το τεστ χρησιμοποιούν ήδη πολλά διαιτολογικά γραφεία και έχουν υποβληθεί σε αυτό περισσότεροι από 800 Έλληνες. ■
| Ιnfo Έχουν ήδη ξεκινήσει οι αιτήσεις συμμετοχής για τον Β΄ Κύκλο Επιτάχυνσης, με στόχο νέες επιχειρηματικές ομάδες και νεοφυείς startups να επωφεληθούν από τις υπηρεσίες του Κέντρου. Η υποβολή των αιτήσεων μπορεί να γίνει έως την Παρασκευή 25/9. |