⇒➊➋➌➍
«Εύχομαι να έρθει η στιγμή που θα κρατήσω έναν άλλο άνθρωπο από το χέρι»
Η Ειρήνη Γεωργή εργάζεται σε διαφημιστική εταιρεία ως διευθύντρια Δημιουργικού. Το Σάββατο 29 Φεβρουαρίου 2020 είχε πάει σε ένα αποκριάτικο πάρτι με θέμα «Stranger Things». Ήταν με δύο μικρότερες σε ηλικία φίλες της και μετά το πάρτι κατέληξαν σε ένα R’n’B club. «Οι φίλες μου φλέρταραν, εγώ ήμουν μόνη μου, αλλά χόρευα σαν να μην υπάρχει αύριο». Η ίδια ζει μόνη της και θα υπέθετε κανείς ότι βίωσε την πιο σκληρή πτυχή της καραντίνας. Όμως αυτό είναι μια υπόθεση που η ίδια διαψεύδει: «Το ότι ζω μόνη είναι το μόνο θετικό του όλου πράγματος. Δεν νιώθω εγκλωβισμένη μέσα στο μικροσκοπικό μου σπιτάκι, νιώθω ότι είναι το βασίλειό μου και είμαι ελεύθερη να κάνω ό,τι θέλω, όποτε θέλω – ελευθερία που δεν έχεις εύκολα όταν συζείς. Έχω συγκατοικήσει με συντρόφους δύο φορές στη ζωή μου και, ακόμα και στις ευτυχισμένες περιόδους των σχέσεων, η συγκατοίκηση προκαλούσε τριβές και εντάσεις για σχετικά ασήμαντα πράγματα που όμως φάνταζαν τεράστια. Οπότε το να ζω μόνη δεν είναι μοναξιά, είναι ευτυχία». Αυτό που τη δυσκόλεψε ήταν οι πολλές ώρες δουλειάς χωρίς δυνατότητα διεξόδου. Όπως λέει, «για μήνες δούλευα δωδεκάωρα και Σαββατοκύριακα ασταμάτητα, σε τρομερή πίεση, και ήμουν σε υπερκόπωση, χωρίς να βλέπω φως στον ορίζοντα και χωρίς να έχω καμιά δυνατότητα να ξεσκάσω. Χωρίς ανθρώπινη επαφή, χωρίς να μπορώ να βγω να πιω ένα ποτό, να δω έναν άνθρωπο, να γελάσω – κάτι που βοηθάει τρομερά στο να διαχειριστείς το άγχος». Αν της έλειψε κάτι ουσιαστικά, είναι η σύνδεση. Και προφανώς δεν μιλάμε για τη σύνδεση στο ίντερνετ: «Ναι, μου έλειψε η ερωτική επαφή, η σύνδεση με έναν άλλο άνθρωπο. Έστω στο chat. Είχα πιο μεγάλες προσδοκίες από τα dating apps, αλλά δεν φταίνε αυτά. Έχω τον φόβο ότι αυτή μπορεί να είναι απλώς η αρχή της υπόλοιπης ζωής μου, που είναι πολύ τρομακτικό σαν ενδεχόμενο, αλλά στα 44 μου χρειάζεται να το δω ρεαλιστικά». Τη ρωτάω αν μέσα από αυτή τη δοκιμασία μπήκε στη διαδικασία να αναθεωρήσει κάποια δεδομένα της ζωής της: «Έχω την εντύπωση ότι η αξία του “μαζί” είναι συνάρτηση της αξίας του “μόνος”. Εννοώ ότι δεν έχω ανάγκη από άλλους ανθρώπους για να είμαι χαρούμενη. Απολαμβάνω τη δική μου παρέα, άρα, αν επιλέξω να είμαι με κάποιον άλλο, πάει να πει ότι αυτό το “μαζί” αξίζει για μένα πάρα πολύ, για να το βάλω πιο πάνω και να το προτιμήσω από τη δική μου παρέα». Όσο για τα σχέδια που κάνει για τη στιγμή που θα έχει τελειώσει οριστικά όλο αυτό; «Η “επόμενη μέρα” για μένα θα είναι δύο εβδομάδες μετά το εμβόλιο. Τότε θα βάλω ένα από τα ωραία φορέματα που έχω αγοράσει μέσα σ’ αυτή τη χρονιά και δεν έχω φορέσει και θα βγω να δω φίλους και να αγκαλιαστώ. Εύχομαι να έρθει η στιγμή που θα κρατήσω έναν άλλο άνθρωπο από το χέρι».
➊⇒➋➌➍
«Όλα θα πάρουν τον σωστό δρόμο, το σύμπαν μάς το χρωστάει»
«Το πιο δύσκολο κομμάτι της καραντίνας για μένα ερχόταν πάντα αμέσως μετά τη δουλειά. Εκεί που θέλεις να αποφορτιστείς μετά από μια κουραστική ημέρα. Να πιεις ένα ποτήρι κρασί και να φας με φίλους, να πας σινεμά ή ακόμη και να δεις μια σειρά στο Netflix, αλλά επειδή το έχεις επιλέξει, όχι επειδή δεν έχεις τι άλλο να κάνεις. Αυτή η ώρα της ημέρας με δυσκόλεψε και με δυσκολεύει αληθινά», λέει η Αρετή Παρασκευάκου, που ασχολείται με την επικοινωνία και τις δημόσιες σχέσεις. Η ίδια πέρασε από διάφορα στάδια τον τελευταίο χρόνο για να διαχειριστεί τη μοναξιά και τον ελεύθερο χρόνο της: «Εξασκήθηκα στη ζαχαροπλαστική, έκανα binge watching, αλλά και couch-crashing στο πατρικό μου και σε κολλητές, γέμισα το σπίτι μου με φυτά και γλάστρες, επιδόθηκα στο διάβασμα, σε μαραθωνίους επιτραπέζιων, βρήκα τους ρυθμούς μου στη γυμναστική και… ύπνος, πολύ ύπνος. Αλλά το καλύτερο ήταν η γνωριμία μου με το περπάτημα». Δεν ακούγονται και άσχημα, πάντως, όλα αυτά. Αν μάλιστα δεν είχε παρατραβήξει η απειλή, θα είχαμε μείνει στην αρχική σκέψη ότι η περίοδος του περιορισμού μάς έδωσε τη δυνατότητα να ρίξουμε ταχύτητα και να αναθεωρήσουμε κάποια δεδομένα. Η Αρετή ομολογεί ότι δεν υπήρξε κάτι που να μην πέρασε από το μικροσκόπιο και να μην το είδε με άλλο μάτι: «Μετά από τόσο μεγάλο διάστημα στάσιμο στην ίδια φάση ζωής, αναγκάζεσαι να τα σκεφτείς όλα και παραπάνω από μία φορά. Τα αναλύεις, παίρνεις αποφάσεις και μετά τα αναλύεις ξανά. Η καραντίνα προσωπικά με πέτυχε σε μια φάση αναπροσαρμογής και ανασυγκρότησης σε θεωρητικό επίπεδο και με “ανάγκασε” να σηκώσω μανίκια και να μπω στο πρακτικό της υπόθεσης. Για να είμαι απολύτως ειλικρινής, εάν δεν είχα βρεθεί σε αυτή την κατάσταση, ίσως να ζούσα ακόμα σε μια ασφυκτική φούσκα. Εκτίμησα όσο ποτέ άλλοτε το “μόνος”, έμαθα πώς να περνάω καλά μόνη μου και ανακάλυψα αντοχές που σίγουρα δεν πίστευα πως έχω. Όμως τον τελευταίο χρόνο μού έλειψε και το “μαζί” στην ουσία του. «Όσοι μένουμε μόνοι μας έχουμε να αντιμετωπίσουμε ατελείωτες ώρες χωρίς κάποιον να μιλήσουμε ή και να του γκρινιάξουμε ότι δεν αντέχουμε άλλο! Οι διαπροσωπικές μας σχέσεις στηρίζονται στο digital, πράγμα που από ένα σημείο και μετά σε κουράζει». Οπότε; Σχέδια για την επόμενη μέρα –που πλησιάζει– μετά από αυτή την εμπειρία; «Θέλω να κάνω ένα ταξίδι στον αδερφό μου, ο οποίος μένει στην Αμερική και σε λίγο θα κλείσω δύο χρόνια που δεν τον έχω δει. Νιώθω πως, όταν έρθει η στιγμή και ξεμπερδέψουμε, όλα θα πάρουν τον σωστό τους δρόμο. Άλλωστε το σύμπαν μάς το χρωστάει».
➊➋⇒➌➍
«Ζωγραφική και κηπουρική, τα δικά μου όπλα»
Ο Τάσος Χαλκιόπουλος, δημιουργός του blog Athensville, θυμάται ακόμη την εκδρομή με πούλμαν που κανόνιζε με την παρέα του τον περασμένο Μάρτιο και την ακύρωσαν τελευταία στιγμή, «για να μην κολλήσουμε αυτό το άγνωστο πράγμα». Και έκτοτε η νέα πραγματικότητα: «Συνειδητοποίησα ότι τις πόλεις τις κάνουν οι άνθρωποι. Όσο για το σπίτι, με δυσκόλευε το να βρω τρόπο να γεμίσω τις ώρες μου. Έναν μήνα άντεξα το Netflix, απλούστατα γιατί μισή ώρα μετά δεν θυμόμουν τι είχα δει. Ένας κιμάς το κεφάλι μου. Αγόρασα μια τηλεόραση και όπως ήρθε, έφυγε. Δεν ήθελα να καώ “λόγω συνθηκών”. Δεν αποδέχτηκα να με πάρει αυτό το ρέμα. Όχι». Αντ’ αυτού: «Το είδα σαν πρόκληση. Τη στιγμή που θα πήγαινε να με ρίξει κάτω, που θα έλεγα ότι βαριέμαι, έπαιρνα τα κλειδιά μου και έβγαινα έξω. Έστω στην άδεια πόλη. Έστω η ανταλλαγή μιας κουβέντας. Είχα αποφασίσει να περπατάω ή να κάνω ποδήλατο καθημερινά 6-8.30, ώστε να επιστρέφω κουρασμένος και να έχω έναν καλό βραδινό ύπνο. Πρέπει να ομολογήσω βέβαια ότι τον τελευταίο μήνα έχει επέλθει η κούραση της επανάληψης. Ζω κάθε μέρα την ίδια μέρα. Ένας χυλός κούρασης τα καλύπτει όλα». Αν όμως του τσιγκλήσεις λίγο τη μνήμη, αν τον προκαλέσεις να φτιάξει μια λίστα με highlights από τη μοναχική του ζωή την περίοδο της καραντίνας, τότε επανέρχεται η εικόνα του τελευταίου χρόνου, αυτή τη φορά πιο χρωματιστή – κυριολεκτικά και μεταφορικά: «Κάποια στιγμή σκέφτηκα: Τάσο, δεν έχεις απωθημένα, είσαι ΟΚ. Και τότε γύρισα πίσω στην παιδική μου ηλικία. Ήθελα πάντα να ζωγραφίζω, να έχω αυτό που λέμε φυσικό ταλέντο. Στην πραγματικότητα κάτι κουτσοκατάφερνα, αλλά κανείς ποτέ δεν μίλησε για ταλέντο. Έτσι ξεκίνησα online tutorials ζωγραφικής. Με τα πινέλα στο χέρι, ενίοτε με το ζόρι, πείσμωσα. Τελικά, με πολλές ώρες θέασης και πειραματισμού, αποκωδικοποίησα τη μέθοδο, το πώς να ζωγραφίζεις καλά και να εκφράζεσαι μέσα από τις ζωγραφιές σου, κάτι που μέχρι πρόσφατα θαύμαζα στους άλλους. Επίσης ασχολήθηκα, όπως πολλοί, με τα φυτά στη βεράντα μου. Παρακολουθούσα για πρώτη φορά την ανάπτυξή τους, κλάδευα, φύτευα, αφαιρούσα τα ξερά, και πλέον σίγουρα γνωρίζω καλύτερα από πέρυσι τον κόσμο τους. Και διάβασα περισσότερο από ποτέ! Κυρίως ιστορία και φιλοσοφία, τόσο που κατάλαβα καλύτερα τον κόσμο μας και υιοθέτησα μια πιο χαλαρή αντιμετώπιση της ροής της ζωής». Θα έλεγε κανείς ότι ο Τάσος ενσαρκώνει την περίπτωση ανθρώπου για τον οποίο η μοναχικότητα γίνεται εφαλτήριο για νέες δημιουργικές οδούς. Συνέβη κάτι εξίσου δημιουργικό και στην αντίληψη πάνω στις σχέσεις; «Η απόσταση έριξε δυνατό φως στις φιλικές μου σχέσεις. Είδα να ολοκληρώνονται σχέσεις που είχαν κάνει τον κύκλο τους. Από την άλλη, εκτίμησα ακόμα περισσότερο την αξία του “μαζί”, της συνάντησης, της συναναστροφής, της κουβέντας, της διάδρασης ως κομματιού της φύσης μας. Πιστεύω ότι στο εξής θα είμαι πιο εξωστρεφής. Η πανδημία φώτισε την ανάγκη να είμαστε πιο χαλαροί με όλα και την ικανότητα να εκτιμάμε αυτό που έχουμε σήμερα, τώρα».
➊➋➌⇒➍
«Η ζωή με τον Άλφι»
«Μένω στο κέντρο και δεν θα ξεχάσω ποτέ τις πρώτες ημέρες του Μαρτίου του 2020. Πόσο περίεργο το αίσθημα του να συναντάς κάποιον και να προσπαθείς να απομακρυνθείς όσο περισσότερο γίνεται, από φόβο μήπως κολλήσεις. Και από την άλλη, αυτή η μαγική ησυχία, που σιγά σιγά άρχισα να την εκτιμώ περισσότερο. Έμοιαζε σαν η πόλη να βρίσκεται σε μόνιμο διαλογισμό. Όσο περίεργο φάνταζε το “ταξίδι” στον έξω κόσμο, τόσο δύσκολα ήταν μέσα στο σπίτι», περιγράφει ο Μιχάλης Σταύρου, δικηγόρος στο επάγγελμα. Όσο για την καθημερινότητα μέσα στο σπίτι: «Μου έλειψε η ανθρώπινη επαφή, το να βγω έξω με φίλους, να γνωρίσω νέα πρόσωπα και να φλερτάρω». Το Netflix, η γυμναστική και η καθαριότητα αποδείχτηκαν και στην περίπτωση του Μιχάλη σωτήρια, τουλάχιστον σε πρώτη φάση: «Δεν θυμάμαι πόσες φορές είδα το “Unorthodox”. Όπως και η γυμναστική στο σπίτι αλλά και έξω από αυτό. Επίσης, πολλές δουλειές στο σπίτι! Όλα αυτά κυρίως το πρώτο δίμηνο του lockdown. Το διάστημα του δεύτερου κύματος της πανδημίας, δυσκολεύτηκα αρκετά».
Δεν ήταν ο μόνος… Όλες οι έρευνες που έγιναν σε όλο τον κόσμο συμφώνησαν στο ότι οι άνθρωποι που ζουν μόνοι, στη δεύτερη φάση του lockdown, όταν η περισυλλογή και η αυτοαπασχόληση είχαν πια ξεφτίσει, άρχισαν να αποζητούν αυτό που ορίζει η φύση τους: το χάδι και την αγκαλιά, το άγγιγμα και τη σωματική επαφή. Και καθώς η συντροφική σχέση δεν έρχεται με παραγγελία ούτε αποτελεί επιλογή για όλους, ήρθαν να καλύψουν το κενό τα πάντα πρόθυμα κατοικίδια. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση του Μιχάλη: «Τον Γενάρη του 2021 αποφάσισα να υιοθετήσω ένα σκυλάκι. Ήταν κάτι που το σκεφτόμουν καιρό και έτσι πήρα τη μεγάλη απόφαση. Είναι μεγάλη η ευθύνη, αλλά μεγάλη και η χαρά. Σίγουρα αναθεώρησα τις απόψεις μου ως προς την αξία της συντροφικότητας, ωστόσο, όταν δεν μπορείς να αποφύγεις τη μοναξιά σου, καταφέρνεις να βρεις θησαυρούς και μέσα από αυτήν. Τι σχέδια κάνει για το μέλλον; «Σίγουρα αυτό που θα ήθελα να κάνω είναι να ταξιδέψω. Αυτή τη φορά, όμως, θα έχω μαζί μου και τον Άλφι». ■