Το 2012 είχα την τύχη να παρευρεθώ σε ένα δημοσιογραφικό ταξίδι στο Μονακό για ένα λανσάρισμα της La Prairie, που ένωσε τις δυνάμεις της με το ίδρυμα του πρίγκιπα Αλβέρτου Β΄, με στόχο την προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Εκεί, παρουσία της εγγονής του θρυλικού εξερευνητή Jacques Cousteau, Celine Cousteau, η ελβετική εταιρεία ανακοίνωσε και τη θεσμοθέτηση του βραβείου La Prairie για τις καινοτομίες που αποσκοπούν στην προστασία του περιβάλλοντος, το οποίο απονέμεται σε δράσεις όπως η προστασία του τρίτου μεγαλύτερου στον κόσμο κοραλλιογενούς υφάλου Toliara, στη Μαδαγασκάρη, ο οποίος απειλείται από την κλιματική αλλαγή. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, επισκεφτήκαμε και το Ωκεανογραφικό Μουσείο του Μονακό, όπου ενημερωθήκαμε πως κάθε χρόνο καταλήγουν στους ωκεανούς απίστευτοι τόνοι πλαστικού (4-10 εκατομμύρια σήμερα, παρακαλώ!), με σοβαρές επιπτώσεις στη θαλάσσια ζωή. «Στη Γαλλία αυτό μεταφράζεται σε 6.000 τόνους πλαστικού ετησίως, δηλαδή περίπου 12 τόνους ανά χιλιόγραμμο ακτογραμμής», μας ενημερώνει ο Patrick Fabre, πρόεδρος της περιβαλλοντικής ΜΚΟ Oceanoplastic.
Σχεδόν μία δεκαετία μετά, η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί ιδιαίτερα, έχει αλλάξει όμως αρκετά η νοοτροπία του κόσμου, καθώς και οι πρακτικές της βιομηχανίας, που αναγκάζεται να προσαρμοστεί στα καινούργια δεδομένα και να γίνει περισσότερο βιώσιμη. Στόχος ομολογουμένως δύσκολος, όμως είναι γεγονός ότι γίνονται φιλότιμες προσπάθειες. Ειδικά στη βιομηχανία της ομορφιάς, μία από τις πλέον ρυπογόνες, η αλλαγή έχει αρχίσει να γίνεται φανερή στην καθημερινότητά μας. Ανακυκλώσιμες συσκευασίες –ακόμα και επαναγεμιζόμενες εδώ και λίγο καιρό–, φιλικές συνθέσεις, λεπτομερής αναγραφή των συστατικών στις ετικέτες αντικαθιστούν σιγά σιγά τις παλιές και βοηθούν με τη σειρά τους στην ανάπτυξη μιας πιο φιλικής προς το περιβάλλον καταναλωτικής συμπεριφοράς.
Πρώτο ήρθε το κίνημα Green Beauty, που εστιάζεται στην περιβαλλοντική προστασία, ενημερώνοντας τους καταναλωτές για τις συνέπειες των προϊόντων ομορφιάς όχι μόνο στο σώμα, αλλά και στον πλανήτη. Στα χνάρια του βαδίζει το ολοκαίνουργιο Blue Beauty, που προχωράει ένα βήμα παραπέρα, καθώς περιλαμβάνει ολόκληρο τον κύκλο ζωής ενός προϊόντος, από τη δημιουργία και τη διάθεσή του στην αγορά μέχρι την απόρριψή του, με τρόπο ώστε να περιορίζεται στο ελάχιστο ο αντίκτυπός του στη θαλάσσια ζωή.
Δίνει μάλιστα έμφαση στα αντηλιακά, που είναι και επίκαιρα αυτή την εποχή και περιέχουν συστατικά που κατακάθονται στον βυθό, με αποτέλεσμα να καταστρέφουν τη χλωρίδα, ειδικά στους υφάλους, όπου λευκαίνουν τα κοράλλια, αποδυναμώνοντας την άμυνά τους. Το κίνημα Blue Beauty το ξεκίνησε η υπέρμαχος του clean beauty Jeannie Jarnot, ιδρύτρια του online store Beauty Herοes, η οποία μαζί με τον Kapua Browning, ιδρυτή του brand Honua, ανέλαβαν κάποια στιγμή την πρωτοβουλία να καθαρίσουν τις παραλίες στη Χαβάη, συγκεντρώνοντας 700 κιλά πλαστικό! (Αξίζει να σημειωθεί πως η πρώτη που απαγόρευσε από τον Ιανουάριο του 2021 δύο ευρέως χρησιμοποιούμενες αντηλιακές χημικές ουσίες –οξυβενζόνη και οκτινοξάτη– είναι η Χαβάη.)
Ήταν σειρά των μεγάλων εταιρειών να μπουν κι αυτές στο παιχνίδι και όχι μόνο για ηθικούς λόγους, αλλά επειδή στον σύγχρονο, «δικτυωμένο» κόσμο η άρνηση προσαρμογής μόνο αυτοκτονική μπορεί να είναι. Με τη δυναμική μάλιστα που τους δίνει η οικονομική τους ευρωστία, επιστράτευσαν τις ερευνητικές τους ομάδες και κάλυψαν πολύ γρήγορα μεγάλη απόσταση. Όπως η Biotherm, που έχει επενδύσει ιδιαίτερα στη βιωσιμότητα και συνεργάζεται φέτος με το Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο του Ιδρύματος Πρίγκιπας Αλβέρτος Α΄ του Μονακό. Η γαλλική μάρκα είχε πάντα το νερό στο DNA της (το εμβληματικό συστατικό της, το προβιοτικό Life Plankton, περιλαμβάνεται στα προϊόντα της από την ίδρυσή της το 1952, είναι 100% φυσικό και αναπαράγεται απεριόριστα μέσω μιας αποκλειστικής διαδικασίας βιολογικής ζύμωσης), ενώ αξιοποιεί την τεχνολογία για να δεσμεύσει ισχυρά φυσικά και πιο βιώσιμα ενεργά συστατικά, μέσω του προγράμματός της Water Lovers. Έτσι, όλες οι νέες συνθέσεις των αντηλιακών της δοκιμάζονται και αξιολογούνται με το Waterlife 7, μια πλατφόρμα δοκιμών που εστιάζεται σε επτά διαφορετικά είδη τα οποία αντιπροσωπεύουν την πολυμορφία της υδάτινης ζωής, όπως τα βακτήρια, το φυτοπλαγκτόν και τα κοράλλια. Αυτή η τεχνολογία οδήγησε στο λανσάρισμα του αντηλιακού Waterlover Sun Milk SPF30 & SPF50 με 97% βιοδιασπώμενη βάση και προσεκτικά επιλεγμένα αντηλιακά φίλτρα, το οποίο βραβεύτηκε το 2020 με το οικολογικό σήμα Nordic Swan Ecolabel. «Η Biotherm πηγάζει από το νερό και θέλει να του προσφέρει κι εκείνη με τη σειρά της. Πιστεύουμε ότι δεν αρκεί να μειώσουμε τον περιβαλλοντικό μας αντίκτυπο, πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Το Blue Beauty δεν είναι απλώς η φιλοσοφία μας. Είναι ένα ταξίδι που θα μας βοηθήσει να εξελιχθούμε σταδιακά από μια αφοσιωμένη στην ομορφιά μάρκα σε μια πλήρως βιώσιμη», τονίζει ο πρόεδρός της, Giulio Bergamaschi, εξηγώντας ότι «στόχος του προγράμματος Live By Blue Beauty δεν είναι μόνο να είμαστε αψεγάδιαστοι σήμερα, αλλά και να διασφαλίσουμε ότι βελτιωνόμαστε συνεχώς σε σχέση με το πού βρισκόμασταν χθες». Στην Ελλάδα, η Biotherm συνεργάζεται φέτος με τον Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό Helmepa σε μια εκστρατεία ενημέρωσης, ώστε να κινητοποιηθεί η κοινότητα των Water Lovers και όλοι μαζί να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τους ωκεανούς μας.
Σε ανάλογη τροχιά κινείται και η Garnier, με τα αντηλιακά της σειράς Ambre Solaire να προστατεύουν εξίσου την επιδερμίδα και τη θαλάσσια ζωή. Το γαλάκτωμά της έχει σύνθεση κατά 94% βιοδιασπώμενη και συσκευασία που όχι μόνο ανακυκλώνεται, αλλά και είναι φτιαγμένη από 100% ανακυκλωμένα υλικά. Επιπλέον, οι αντηλιακές κρέμες προσώπου Anti-age και Anti-dryness είναι συσκευασμένες στα πρώτα οικολογικά σχεδιασμένα σωληνάρια με χαρτόνι (-49% λιγότερο πλαστικό) και πιο ελαφρύ καπάκι. Τον περασμένο Μάρτιο, τέλος, η εταιρεία ανακοίνωσε τη συνεργασία της με την περιβαλλοντική μη κερδοσκοπική οργάνωση (ΑΜΚΕ) All for Blue.
Η Vichy από την πλευρά της, για να διασφαλίσει πως τα αντηλιακά της δεν έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υδρόβια ζωή, συμπεριλαμβανομένων των κοραλλιών, δοκιμάζει τα φίλτρα και τις νέες συνθέσεις σε συνθήκες ζωής τόσο των γλυκών νερών όσο και της θάλασσας. Πιο συγκεκριμένα, δοκιμάζονται σε επτά πλαγκτονικούς οργανισμούς και οργανισμούς που διαβιούν στα ιζήματα, αντιπροσωπευτικούς των υδρόβιων τροφικών αλυσίδων. Πρόκειται για βακτήρια, ασπόνδυλα, μικροάλγες και κοράλλια. Οι δοκιμές που έχουν διεξαχθεί βασίζονται σε επικυρωμένα διεθνή πρωτόκολλα. Σε ό,τι αφορά τα κοράλλια, η Vichy ανέπτυξε και δημοσίευσε μια συγκεκριμένη μέθοδο από κοινού με το Επιστημονικό Κέντρο του Μονακό, το οποίο βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της διεθνούς έρευνας πάνω στη βιολογία των κοραλλιών.
H Nuxe επίσης δεσμεύεται να προστατεύσει τους ωκεανούς με τα βιοδιασπώμενα αντηλιακά προϊόντα της, που σέβονται το περιβάλλον και δεν βλάπτουν την υδρόβια βιοποικιλότητα, αλλά και με τη συνεργασία της με την περιβαλλοντική ΜΚΟ Oceanoplastic, που στοχεύει στην καταπολέμηση της πλαστικής ρύπανσης των ωκεανών και συλλέγει απόβλητα στη θάλασσα και κατά μήκος των ακτών, προκειμένου να εντοπίσει πηγές πλαστικής ρύπανσης και να αντιμετωπίσει τα βαθύτερα αίτια. Το ετήσιο Rendez-vous Plasticitoyens προσέλκυσε πάνω από 600 εθελοντές το 2018, οι οποίοι κατάφεραν να συλλέξουν σχεδόν 5 τόνους πλαστικά απόβλητα.
Εκτός από το ερευνητικό της έργο, η Oceanoplastic πραγματοποιεί εκστρατείες ενημέρωσης και εκπαίδευσης του κοινού, των κατασκευαστών και των τοπικών αρχών και τους ενθαρρύνει να αναλάβουν την ευθύνη τους. Στην άλλη άκρη του κόσμου, στην Ιαπωνία, η Shiseido συστρατεύεται στην παγκόσμια προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μέσω του Shiseido Blue Project και με βασικό μήνυμα το «Σεβασμός στους ωκεανούς μας» από το 2019 στηρίζει μια σειρά παγκόσμιων πρωτοβουλιών για τον καθαρισμό των παραλιών και την προστασία των ωκεανών. Σε πρακτικό επίπεδο, η εξωτερική συσκευασία του νέου αντηλιακού στικ της έχει αντικατασταθεί κατά 72% με βιοδιασπώμενη σακούλα, ώστε να μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί ως τσαντάκι παραλίας, ενώ η very water resistant σύνθεσή του επιτρέπει τη διαρροή λιγότερων κατάλοιπων στο νερό.
Στην Ελλάδα, η Korres πρωτοστατεί στη βιώσιμη ομορφιά, με επίκεντρο τη βελτίωση της υγείας του πολύτιμου οικοσυστήματος του Αιγαίου, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος». «Στον δικό μας πλήρη κύκλο αξιακών επιλογών, τα πάντα ξεκινούν από τη γη και επιστρέφουν σε αυτήν. Η φύση μάς εμπνέει, μας διδάσκει, μας προσφέρει τις πρώτες ύλες μας. Η προστασία της βιοποικιλότητας, η μελέτη των βοτάνων, οι φιλικές προς το περιβάλλον διεργασίες, οι clean φόρμουλες, η μείωση του αποτυπώματός μας, όλα τα παραπάνω είναι η πυξίδα μας από τη δεκαετία του ’90. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας ασχολούμαστε αυτονόητα και με το θαλάσσιο περιβάλλον», εξηγεί η Κωνσταντίνα Αγγέλη, Head of R&D + Sustainability του brand, και συνεχίζει: «Με αφορμή τη νέα αντηλιακή σειρά Γιαούρτι στηρίζουμε το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας “Αρχιπέλαγος” σε μία από τις σημαντικότερες δράσεις του, που αφορά την αναδάσωση των θαλάσσιων λιβαδιών Ποσειδωνίας στο Αιγαίο. Οι “πνεύμονες της Μεσογείου”, όπως ονομάζονται αυτοί οι υποβρύχιοι κήποι, είναι απαραίτητοι για τη διατήρηση της υγείας και της παραγωγικότητας των θαλασσών μας, έχουν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στην αποθήκευση του μπλε άνθρακα και παράγουν έως και 20 λίτρα οξυγόνο ημερησίως. Πρόκειται για έναν πολύτιμο σύμμαχο του πλανήτη στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Τα νέα αντηλιακά Γιαούρτι δεν περιέχουν σιλικόνες και αντηλιακά φίλτρα δυνητικά επιβλαβή για τον υδάτινο κόσμο, που ειδικά για τη χώρα μας είναι περιουσιακό στοιχείο».
Μαζί της και η Αpivita, που φέτος, με αφορμή τη νέα της αντηλιακή σειρά, ενώνει τις δυνάμεις της με τον καινοτόμο οργανισμό Aegean Rebreath, ο οποίος είναι μέλος του οργανισμού 1% for the Planet, αποτελείται από ωκεανολόγους, περιβαλλοντολόγους και επιστήμονες της θάλασσας που μοιράζονται την ίδια ανησυχία και έχει αναπτύξει ένα ολιστικό μοντέλο, το οποίο περιλαμβάνει την απομάκρυνση των θαλάσσιων απορριμμάτων από τους βυθούς και τις ακτές, καθώς και την άμεση προώθησή τους για ανακύκλωση σε συνεργαζόμενους φορείς και εταιρείες. Εμείς πολύ απλά, με την αγορά ενός αντηλιακού προϊόντος Apivita από το ράφι ενός φαρμακείου, στηρίζουμε έναν μεγαλύτερο περιβαλλοντικό σκοπό, αφού η εταιρεία επιστρέφει στον πλανήτη μέσω φορέων για την προστασία του το 1% των πωλήσεων, καθώς και το 1% των πωλήσεων του Apivita Experience Store και των Apivita e-shops παγκοσμίως.