Στην ανθρώπινη ιστορία παρατηρείται συχνά το φαινόμενο πολιτισμοί, εποχές και ιδεολογίες να επιλέγουν κάποιο λουλούδι ως σύμβολο των αξιών που υιοθετούν.
Η τουλίπα για τους Οθωμανούς των αρχών του 18ου αιώνα αποτελούσε έμβλημα πλούτου και ηδονοθηρίας, ενώ για τους Ιάπωνες μέχρι σήμερα το άνθος της κερασιάς συμβολίζει το κάλλος, μαζί και την εφήμερη φύση του. Η ριζική, μέσα στο πέρασμα των αιώνων, μεταβολή των αντιλήψεων δεν είναι σπάνια: το τριαντάφυλλο αφιερώθηκε από τους αρχαίους Έλληνες στη θεά Αφροδίτη και στον έρωτα, όμως αυτό άλλαξε ριζικά τον Μεσαίωνα, όταν συνδέθηκε με τη Θεοτόκο και την αγνότητα. Εντυπωσιακή επίσης, θαρρώ, είναι η μεταστροφή που συνέβη στην περίπτωση της ιθαγενούς στη χώρα μας γαριφαλιάς (Dianthus caryophyllus), αν αναλογιστούμε πως σημειώθηκε μέσα σε λιγοστές δεκαετίες. Στην Ελλάδα, σε προηγούμενες γενιές, το γαρίφαλο, ως λουλούδι όμορφο και ευωδιαστό που προκόβει ανέξοδα στις αυλές, προσφερόταν μεταξύ φίλων ως ένδειξη λαϊκής αβροφροσύνης ή καρφωνόταν στο πέτο για να προσδώσει μια ρομαντική αύρα.
Την ίδια εποχή πάντως, ενσάρκωνε τον φλογερό χαρακτήρα κινημάτων που αγωνίζονταν να ανατρέψουν την επικρατούσα τάξη πραγμάτων. Προβλήθηκε έτσι κατά κόρον από το σοβιετικό καθεστώς, φορέθηκε από τις πρωτεργάτριες της γυναικείας χειραφέτησης και ταυτίστηκε με σοσιαλιστικά κόμματα σε ολόκληρο τον πλανήτη. Άφησε ανεξίτηλα ασφαλώς σημάδια στην ιστορική μας μνήμη, όταν σε μαύρα για την Ελλάδα χρόνια έγινε σύμβολο ακατάβλητου φρονήματος μέσα στις αίθουσες των Έκτακτων Στρατοδικείων. Όταν ο κόσμος ήταν χωρισμένος σε Ανατολικό και Δυτικό Μπλοκ, μυριάδες κόκκινα γαρίφαλα συμμετείχαν κάθε χρόνο στις παρελάσεις ή αντιστοίχως στις διαδηλώσεις για την Εργατική Πρωτομαγιά. Πριν από τριάντα χρόνια όμως, όλα αυτά ξαφνικά άλλαξαν, περίπου την ίδια εποχή που εμείς εδώ καλοδεχτήκαμε τις περιβόητες παχιές αγελάδες. Χιονόλευκα, ρόδινα και άλικα γαρίφαλα καλλιεργούνταν εντατικά ανά την επικράτεια, για να ραίνουν τις τραγουδίστριες και να σκεπάζουν τις πίστες. Την εκτόνωση διαδέχτηκε η παρακμή, ενώ στον τομέα της ανθοκομίας η γαριφαλιά ασφαλώς και δεν απολαμβάνει πια τις πιένες του παρελθόντος. Αδίκως όμως, καθώς δεν ευθύνεται εκείνη για τις δικές μας αυθαίρετες αναγωγές και τις επιλογές που μας έφεραν προ αδιεξόδου. Ως πανέμορφο, πολυετές καλλωπιστικό που καλλιεργείται εύκολα και παράγει σε αφθονία δρεπτά άνθη που αντέχουν στο βάζο μέχρι δύο εβδομάδες, η ορμητική επανεμφάνισή της είναι βέβαιο ότι βρίσκεται προ των πυλών.
Οδηγίες φροντίδας
→ Η γαριφαλιά είναι φυτό ιδανικό για γλάστρες. Σε ύψος φτάνει τα 80 εκ., έχει όμως εύθραυστα φύλλα και ανθοφόρους βλαστούς, έτσι θα πρέπει, αρχικώς τουλάχιστον, να τη στηρίζετε. Απαιτεί γόνιμο έδαφος που στραγγίζει καλά, αλλιώς κινδυνεύουν να σαπίσουν οι ρίζες. Ποτίζουμε όταν το χώμα στεγνώσει, χωρίς να βρέχουμε τα φύλλα, καθώς προσβάλλεται τότε εύκολα από μύκητες. Αν δεν φωτίζεται αρκετά, η ανθοφορία υποχωρεί, ενώ όταν τα μπουμπούκια της μαραίνονται, ας προσέξουμε παραπάνω στο πότισμα.
→ Ανθίζει από τις αρχές του καλοκαιριού μέχρι τα τέλη του φθινοπώρου και σε αυτό το διάστημα φρόνιμο είναι να τη λιπαίνουμε με κατάλληλα σκευάσματα και να κόβουμε τακτικά τα ξερά φύλλα και τα ώριμα άνθη της.