Υπάρχει μια μεγάλη λογοτεχνική παράδοση στα μυθιστορήματα της μιας ημέρας (Οδυσσέας, Η κυρία Ντάλογουεϊ, Κάτω από το ηφαίστειο κ.ά.), ιστορίες, δηλαδή, το αφηγηματικό παρόν των οποίων γεμίζει λιγότερο από ένα εικοσιτετράωρο. Τέτοιο είναι το μυθιστόρημα της δημοφιλούς στην Αργεντινή συγγραφέως Κλαούdια Πινιέιρο (γεν. 1960), Η Ελένα ξέρει, που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα ελληνικά από τις εκδόσεις Carnivora. Η Πινιέιρο δημιουργεί εξαρχής δύο ασφυκτικές συνθήκες: η πρώτη είναι ότι η Ελένα, μια γυναίκα 65 ετών, πάσχει από Πάρκινσον. Κινεί με δυσκολία το ανυπάκουο σώμα της και γνωρίζει ότι η φθορά απλώνεται μέσα της κάθε στιγμή που περνάει. Η δεύτερη συνθήκη είναι ότι η Ελένα πρέπει να διαχειριστεί την αυτοκτονία της κόρης της. Ή, πιο σωστά, να αποδείξει ότι επρόκειτο για δολοφονία. Γιατί αν υπάρχει κάποιος που μπορεί να ξέρει τι συνέβη είναι η ίδια – η Ελένα ξέρει, όπως λέει ο τίτλος, μια φράση που επαναλαμβάνεται κάθε τόσο (μου θύμισε λίγο το Έτσι ισχυρίζεται ο Περέιρα του Ταμπούκι), παραλλάσσεται και τελικά αποδομείται. Ο αναγνώστης δεσμεύεται συναισθηματικά, υποφέρει μαζί με την Ελένα, νιώθει τον πόνο της, το πένθος, την απόγνωση. (Ενδείξεις όλες αυτές πολύ καλής λογοτεχνίας). Η συγγραφέας πάντως μοιάζει να θέλει να μας τραβήξει την προσοχή για να μας δείξει μια μεγαλύτερη εικόνα: την ισχύ της καθολικής πίστης στην κοινωνία της Αργεντινής, τις συντηρητικές αντιλήψεις που αυτή καλλιεργεί, τη σχέση που αναπτύσσουν οι άνθρωποι με το σώμα τους και το σώμα των άλλων.
ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
Πώς αντιδρά κάποιος αν τα χέρια του μυρίζουν θάνατο; Γιατί να θέλει κανείς να κλέψει το άγαλμα του Θεού της βροχής Τλάλοκ; Στα διηγήματα Το μυστήριο της αράχνης (εκδ. Έρμα), συναντιέται το λατινοαμερικάνικο παράδοξο με το χιούμορ, τη μελαγχολία και τις ανησυχίες του Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο.
ΕΚΔΗΛΩΣΗ
Αναγνώσεις, προβολές, παραστάσεις: ένα τριήμερο (27-29/8) Για τον Ντοστογιέφσκι με αφορμή τα 200 χρόνια από τη γέννησή του. Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν στο υπαίθριο θέατρο της οικίας της Όλιας Λαζαρίδου στην Αίγινα. Πολύ ωραία πρωτοβουλία, από αυτές που γενικά λείπουν και χρειαζόμαστε. Με τη χορηγία του λογοτεχνικού περιοδικού Φρέαρ.
ΕΚΔΟΣΗ
Στη σκιά της κρίσης του 2008 η δημοσιογράφος Τζέσικα Μπρούντερ πέρασε τρία χρόνια καταγράφοντας τη νέα νομαδική ζωή της Αμερικής. Το ρεπορτάζ της αποτυπώνεται στο βιβλίο Nomadland (που έγινε γνωστό φέτος μέσα από την οσκαρική κινηματογραφική του μεταφορά) που πλέον κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κυψέλη.