Η Αδελφή Μόνικα υπολογίζεται ότι γράφτηκε το 1815, χρονικά δηλαδή σε μια περίοδο ανάμεσα στον Μαρκήσιο ντε Σαντ και τον Λεοπόλδο φον Ζάχερ-Μαζόχ, δύο μορφές που δεν λειτουργούν μόνο ως χρονικά όρια, αλλά προσδιορίζουν το κείμενο και από άποψη περιεχομένου· σαδισμός και μαζοχισμός, ικανοποίηση και πόνος στην αυγή του 19ου αιώνα. Πριν καθιερωθεί, δηλαδή, ο όρος πορνογραφία και πριν αποκτήσει ένα σωρό προεκτάσεις. Η Αδελφή Μόνικα (εκδ. Ροές), γραμμένη από το χέρι του μεγάλου ρομαντικού Ε. Τ. Α. Χόφμαν (σε αυτόν αποδίδεται, έστω), είναι ένα άθροισμα ερωτικών περιπετειών και μάλιστα περιπετειών με αρκετή, ας πούμε, ένταση, πιο κοντά σε μια γοτθική φρίκη παρά σε ένα χαριτωμένο ρομάντζο. Οι πρωταγωνιστές του είναι κληρικοί, στρατιωτικοί και γυναίκες χαμένες σε έναν κόσμο ανδρών, απωθημένων και απαγορεύσεων. Το ερώτημα ίσως είναι πώς προσλαμβάνεται ένα τέτοιο κείμενο σήμερα. Τι ακριβώς διαβάζει ο αναγνώστης του 21ου αιώνα; Μια γκροτέσκα ερωτική φάρσα; Μια προκλητική σάτιρα των αντιλήψεων της εποχής; Ή απλώς ένα ερωτογράφημα; «Ο κόσμος της Αδελφής Μόνικας είναι ένας κόσμος που νοσεί, γεμάτος με σώματα πλασμένα από πόνο και ανθρώπους που βυθίζονται όλο και πιο πολύ στην κτηνώδη φύση τους», γράφει στο εξαιρετικό και πρωτότυπο επίμετρό της η Εύη Μαυρομμάτη. Κατά τα άλλα, συζητώντας για τον Χόφμαν, πρόσφατα κυκλοφόρησαν και το Ελιξίριο του διαβόλου (εκδ. Μάγμα) και οι νουβέλες Θραύσματα από τη ζωή τριών φίλων και Ορυχεία στη Φάλουν (εκδ. Angelus Novus).
Η Αδελφή Μόνικα κυκλοφορεί, σε μετάφραση Δήμητρας Φοινικοπούλου, από τις εκδόσεις Ροές.
ΕΠΕΤΕΙΟΣ
«Οι εξαντλημένες μας φωνές όταν / μαζί ψιθυρίζουμε / είναι βουβές κι άσκοπες / όπως ο αέρας στο ξερό χορτάρι […]». Αντιγράφω λίγους στίχους από τους Κούφιους aνθρώπους, από την έκδοση του Γαβριηλίδη (2017). Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Τ. Σ. Έλιοτ, πριν από 133 χρόνια.
ΦΕΣΤΙΒΑΛ
Το 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Λόγου και Τεχνών BRIDGE (2-4/10) στον πολυχώρο Σ22 στο κέντρο της Αθήνας: Έλληνες και γερμανόφωνοι Ελβετοί λογοτέχνες σε μια συνάντηση-«γέφυρα»ｻ που διοργανώνει ο Καιρός Πολιτισμού. Με το πιστοποιητικό εμβολιασμού σας. Περισσότερα στο kairosculture.org
ΕΚΔΟΣΗ
Μπαίνεις στον κόσμο του Θάνου Σταθόπουλου και ούτε ξέρεις πώς, αλλά ούτε και θέλεις να βγεις. Ημερολογιακές σημειώσεις; Πεζόμορφη ποίηση; Αποσπάσματα σκέψεων; «Εγώ στη θέση μου θα σ’ ερωτευόμουν», γράφει κάπου. Μια εξαιρετική αναγνωστική εμπειρία. Εισαγωγή στη μέρα, εκδ. Ίκαρος.