Κείμενο: Hannah Wise c.2021 – The New York Times Company / Απόδοση: Μυρτώ Κατσίγερα
Αυτό το καλοκαίρι, όταν οι κάμερες στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο εστίαζαν στον Βρετανό καταδύτη Τομ Ντέιλι, εκείνος σχεδόν πάντα έπλεκε: δίπλα στην πισίνα, στις κερκίδες, στο λεωφορείο.
Οι βελόνες και το νήμα έγιναν η υπογραφή του Ντέιλι, μετά το καινούργιο του χρυσό μετάλλιο. Το BuzzFeed θεώρησε τις δημιουργίες του άξιες και αυτές ολυμπιακών τιμών. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εκείνοι που πλέκουν, που κάνουν βελονάκι και οι επίδοξοι δημιουργοί ενθουσιάστηκαν με την ήρεμη φυσιογνωμία του και τις σταθερές βελονιές του.
Ο 27χρονος Ντέιλι ήταν ένας από τους πολλούς ανάμεσά μας που στράφηκαν στις χειροτεχνίες τις πρώτες ημέρες της πανδημίας ως ένα απτό βάλσαμο για τους αγχωτικούς καιρούς και ως ένα υποκατάστατο των διαταραγμένων τελετουργιών. Προπονούνταν για τους Ολυμπιακούς του 2020 για τέσσερα χρόνια και ξαφνικά βγήκαν από το ημερολόγιο. Ο Ντέιλι και οι συναθλητές του είχαν συνηθίσει να πηγαίνουν καθημερινά στην πισίνα και να ακολουθούν ένα πρόγραμμα προπονήσεων με μεγάλη πειθαρχία· το αυστηρό lockdown της Βρετανίας το ανέτρεψε.
Τα μαξιλάρια του καναπέ του έγιναν ένα στρώμα προσγειώσεων για να εξασκείται στα άλματα και στα ακροβατικά που κάνουν τις καταδύσεις μαγευτικές να τις βλέπει κανείς. Τα μαθήματα spin, το τζόγκινγκ και οι ομαδικές προπονήσεις μέσω Zoom έγιναν ο κανόνας. Ο χρόνος στο σπίτι σήμαινε ότι μπορούσε να δεθεί με τον μικρό γιο του, τον Ρόμπι, και τον σύζυγό του, Ντάστιν Λανς Μπλακ. Αλλά λαχταρούσε επίσης μια νέα πρόκληση – κάτι με το οποίο θα μπορούσε να ασχολείται στον ελεύθερο χρόνο του.
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΕΛΟΝΙΕΣ
Μετά από πρόταση του συζύγου του, ο Ντέιλι άρχισε να βλέπει εισαγωγικά βίντεο για το πλέξιμο στο YouTube, όσο ταξίδευε στον Καναδά για έναν διαγωνισμό. «Στην αρχή ήμουν πολύ κακός σε αυτό», είπε. Όσοι έχουν μόλις ξεκινήσει να πλέκουν και να κάνουν βελονάκι ξέρουν πόσο δύσκολο είναι να μάθει κανείς βασικές τεχνικές για τις χειροτεχνίες μόνο από βίντεο. Αλλά μετά από πολλή εξάσκηση και πολλές συμβουλές από άλλους καταδύτες και προπονητές σχετικά με τις δικές τους ενασχολήσεις με τις τέχνες που περιλαμβάνουν νήματα, ο Ντέιλι βρήκε τον ρυθμό του.
«Με κάθε νέο πρότζεκτ που ξεκινούσα, ήθελα να μαθαίνω μια νέα βελονιά ή μια νέα δεξιότητα», είπε ο Ντέιλι. «Ήμουν εντελώς κολλημένος με αυτό».
Αφού τελειοποίησε τη βασική και την ανάποδη βελονιά, ο Ντέιλι κατέκτησε και τις πιο περίπλοκες τεχνικές για πολλά χρώματα και τον περασμένο Αύγουστο πρόσθεσε το κροσέ στο ρεπερτόριό του. Στοο Instagram του, αφιερωμένο στο πλέξιμο, @madewithlovebytomdaley, εμφανίζονται οι δικές του δημιουργίες καθώς και εκείνες που έχει φτιάξει ακολουθώντας δημοφιλή πατρόν και kits από εταιρείες όπως οι Wool and the Gang και We Are Knitters.
Όταν πήγε στο Τόκιο, το νέο χόμπι του Ντέιλι έγινε ακόμα πιο απαραίτητο. Τα μέτρα ασφαλείας για την πανδημία κράτησαν τους αθλητές των Ολυμπιακών απομονωμένους, δίνοντάς τους άφθονο χρόνο για να υπεραναλύουν κάθε τους κίνηση. Το πλέξιμο δεν έγινε μόνο μια μορφή διασκέδασης στον ελεύθερο χρόνο του, αλλά και ένας τρόπος για να διαχειρίζεται το άγχος του.
«Ήμουν ευγνώμων που είχα το μικρό μου πρότζεκτ για τη ζακέτα να μου δίνει αυτόν τον υγιή περισπασμό και ταυτόχρονα να βρίσκω ηρεμία και γαλήνη», είπε.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2021 ήταν ένα ορόσημο για τους αθλητές, που άρχισαν να μιλούν για την ψυχική τους υγεία και που, σε ορισμένες περιπτώσεις, επέλεξαν να θέσουν ως προτεραιότητα την ευημερία τους, πάνω από τους αγώνες. Επειδή η δουλειά τους φέρνει το σώμα τους στα όριά του, πολλοί συμμετέχοντες στους Ολυμπιακούς έχουν αναζητήσει αναζωογονητικές πρακτικές, όπως το να περνούν χρόνο με τους αγαπημένους τους, το γράψιμο και η ψυχοθεραπεία.
Ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν ότι το πλέξιμο, το βελονάκι και άλλες χειροτεχνίες μπορούν να μετριάσουν τα συμπτώματα του άγχους, της κατάθλιψης και της μοναξιάς. Οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις που χρειάζονται μοιάζουν με διαλογισμό και απαιτούν προσήλωση σε έναν στόχο, κάτι που μπορεί να βοηθήσει τους χειροτέχνες να βρουν έναν υγιή περισπασμό από το στρες. Σε μια εργασία που δημοσιεύτηκε το 2013 στο British Journal of Occupational Health, οι χειροτέχνες δήλωσαν ότι ένιωθαν πιο ευτυχισμένοι και πιο ήρεμοι. Και οι κοινότητες που σχετίζονται με τις χειροτεχνίες μπορούν να λειτουργήσουν σαν ένας αναγκαίος κοινωνικός δεσμός στις ζωές μας, ιδιαίτερα στους δύσκολους καιρούς.
Το πλέξιμο του Ντέιλι στους Ολυμπιακούς σίγουρα έχει στρέψει περισσότερη προσοχή στις χειροτεχνίες. Αλλά εκείνος χρησιμοποιεί το βήμα του και τα πλεκτά του για πολλά περισσότερα.
Αντί να αφήνει τις ζακέτες, τα πουλόβερ και τους σκούφους να μαζεύουν σκόνη μέσα σε μια ντουλάπα, ο Ντείλι κληρώνει τακτικά τα κομμάτια που φτιάχνει και δωρίζει τα έσοδα στο Brain Tumour Charity εις μνήμην του πατέρα του, Ρομπ Ντέιλι, που πέθανε από καρκίνο του εγκεφάλου το 2011.
Ο Ντέιλι έκανε το ολυμπιακό του ντεμπούτο όταν ήταν 14 χρονών, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου το 2008. Επέστρεψε με αργυρά μετάλλια από τους Ολυμπιακούς στο Λονδίνο το 2012 και τους αγώνες του Ρίο το 2016. Σε αυτά τα πρώιμα χρόνια της καριέρας του αντιμετώπισε τον σχολικό εκφοβισμό και ένα κύμα ανεπιθύμητου ενδιαφέροντος από τις σκανδαλοθηρικές βρετανικές εφημερίδες, συμπεριλαμβανομένων και υπαινιγμών ότι δεν έπαιρνε την καριέρα του στις καταδύσεις σοβαρά.
«Γνώρισα κάποιον»
Την ίδια ώρα, θρηνούσε την απώλεια του πατέρα του και μάθαινε περισσότερα πράγματα για τον εαυτό του. Αφού ερωτεύτηκε, ανακοίνωσε το 2013 σε ένα βίντεο στο YouTube ότι είναι γκέι. «Γνώρισα κάποιον», είπε σε αυτό το βίντεο. «Με κάνει να νιώθω τόσο ευτυχισμένος, τόσο ασφαλής. Περνάω πολύ όμορφα. Ε, λοιπόν, αυτός ο κάποιος είναι άντρας». Τώρα είναι παντρεμένοι.
Όταν βρίσκεται εκτός πισίνας, ο Ντέιλι αφιερώνει χρόνο στον ΛΟΑΤΚΙ ακτιβισμό. Είπε ότι μεγαλώνοντας ένιωθε σαν αουτσάιντερ. «Ποτέ δεν πίστευα ότι θα μπορούσα να κάνω το οτιδήποτε, γιατί ποτέ δεν βλέπεις τον εαυτό σου να εκπροσωπείται κατ’ αυτόν τον τρόπο», είπε.
Αλλά πολλά έχουν αλλάξει σε ό,τι αφορά την εκπροσώπηση στα αθλήματα από την εποχή που αποκάλυψε ότι είναι γκέι. Τουλάχιστον 185 αθλητές στους Αγώνες του Τόκιο αυτοπροσδιορίζονται ως γκέι, λεσβίες, αμφιφυλόφιλοι, διεμφυλικοί, queer ή μη δυαδικοί, αριθμός πολύ μεγαλύτερος από όλους τους προηγούμενους θερινούς Ολυμπιακούς μαζί, σύμφωνα με το Outsports.
«Το γεγονός ότι περισσότεροι άνθρωποι είναι ανοικτά ομοφυλόφιλοι ή αποκαλύπτουν την έμφυλη ταυτότητά τους νομίζω ότι θα βοηθήσει πολύ στο να εμπνεύσει τα μικρά queer παιδιά που δεν ξέρουν απαραίτητα αν θα καταφέρουν ποτέ να κάνουν κάτι με τον εαυτό τους», είπε. «Θέλω να προσπαθήσω να βοηθήσω στο να συνεχίσει να μεταδίδεται το μήνυμα, για να εξισορροπηθούν όσο το δυνατόν περισσότερο οι ανισότητες».
Η εμφάνιση του Ντέιλι στο Τόκιο ήταν η πιο επιτυχημένη συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς μέχρι σήμερα. Κέρδισε το χρυσό στις συγχρονισμένες καταδύσεις από βατήρα 10 μέτρων ανδρών με τον συναθλητή του Μάτι Λι και το αργυρό στις ατομικές καταδύσεις από βατήρα 10 μέτρων ανδρών.
Τι κάνει αφού κατάφερε να κερδίσει ένα χρυσό μετάλλιο, να γίνει meme και να κάνει θραύση στον κόσμο των χειροτεχνιών; Για αρχή, έχει γράψει τα απομνημονεύματά του με τίτλο Coming Up for Air, τα οποία πρόκειται να κυκλοφορήσουν αυτό το φθινόπωρο. Επίσης είπε ότι σκέφτεται σοβαρά να γίνει σχεδιαστής πλεκτών.
«Θα μου άρεσε πολύ να κάνω πιο προσβάσιμο στον κόσμο το να μάθει ότι μπορεί να δει κάτι σε ένα μαγαζί και μετά να το φτιάξει μόνος του».