Από τη Madeleine Aggeler / c.2022 The New York Times Company / Απόδοση: Νίνα Ζβε
Στο πρώτο μας ραντεβού, ο CC κι εγώ συναντηθήκαμε σε μια πλωτή πλατφόρμα, κάπου σε έναν μακρινό γαλαξία. Όπως συμβαίνει συχνά με τα ταξίδια στο διάστημα, υπήρξαν ορισμένες τεχνικές δυσκολίες. Ο CC –όπως μου ζήτησε να τον αποκαλώ– υποτίθεται πως ήταν κάτι σαν κουνέλι, αλλά εμένα μου έμοιαζε με μικρό κοριτσάκι με κουκούλα, μεγάλα γατίσια αυτιά και ουρά. Η φωνή μου είχε καθυστέρηση, με αποτέλεσμα η συζήτησή μας να χάνει τη φυσική της ροή. Και για αρκετά λεπτά, το σώμα μου, αυτό μιας ψηλόλιγνης ξανθιάς γυναίκας με κοντό μπουφάν και κολάν, περιφερόταν σκυμμένο, θυμίζοντας σκύλο ράτσας τεριέ που ψάχνει το κατάλληλο μέρος για να κάνει την ανάγκη του.
«Με συγχωρείς», άκουσα τη φωνή μου να λέει μερικά δευτερόλεπτα αφότου το είχα όντως πει. «Δεν ξέρω γιατί συμβαίνει αυτό». «Μην απολογείσαι!» είπε ο CC. Είχε δει πολύ πιο παράξενα πράγματα, όπως με διαβεβαίωσε. Αυτά έχουν οι επαφές στην εικονική πραγματικότητα.
Είχα ταιριάξει με τον CC μία εβδομάδα νωρίτερα στο Nevermet, μία από τις συνεχώς αυξανόμενες υπηρεσίες γνωριμιών εικονικής πραγματικότητας (VR), που προσφέρουν τη δυνατότητα στους χρήστες να ταιριάζουν με άλλους λάτρεις του VR και να κανονίζουν να βρεθούν μαζί τους κάπου στο metaverse. Άλλη πλατφόρμα είναι το Flirtual, που υπόσχεται «ασφαλή, μαγικά ραντεβού σε μια εικονική πραγματικότητα», ενώ υπάρχει και το Second Life’s Lonely Hearts Dating Agency. Ακόμα και η Match Group, η εταιρεία που έχει δημιουργήσει εφαρμογές όπως το Match, το OkCupid, το Tinder και το Hinge, ανακοίνωσε τον Νοέμβριο ότι θα λανσάρει το Single Town, έναν εικονικό, διαδικτυακό χώρο, όπου μοναχικά άτομα θα μπορούν να συναντιούνται και να κανονίζουν εικονικά ραντεβού.
ΒΟΛΤΑ ΣΤΟ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜΑ
Το μόνο που χρειάζεστε για να βγείτε ραντεβού εικονικής πραγματικότητας είναι να έχετε ένα πλήρως φορτισμένο headset και να ανοίξετε την καρδιά σας. Στη συνέχεια, εσείς και η συντροφιά σας μπορείτε να απολαύσετε ένα ατελείωτο ηλιοβασίλεμα στην παραλία του Όρμου της Γαλήνης του VRChat ή να εξερευνήσετε ένα μετα-αποκαλυπτικό τοπίο στο Race Against Fate. Μπορείτε επίσης να παίξετε κυνηγητό σε έναν κόσμο με μαγεμένα, κινούμενα τείχη ή να φλερτάρετε σε μια υποβρύχια σπηλιά ενώ γύρω σας πλέουν γιγάντιες εξωγήινες μέδουσες. Μπορείτε επίσης να συναντηθείτε σε ένα μπαρ, μια αρκετά δημοφιλή επιλογή για εικονικά ραντεβού, όπως ενημερώθηκα.
Το Nevermet «άνοιξε» φέτος, την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, και ο στόχος του ήταν απλός: να επαναδιαμορφώσει την ανθρώπινη φύση. «Σκοπεύουμε να αλλάξουμε την αγορά του χώρου των γνωριμιών, όπου η φυσική σωματική έλξη πλέον θα αποτελεί έναν από μια σειρά παραγόντων και όχι τον πρωταρχικό τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή», μου λέει ο CEO του Nevermet, Καμ Μάλεν, στο τηλέφωνο.
Οι γνωριμίες και τα ραντεβού επικεντρώνονται πάρα πολύ στην εμφάνιση, υποστηρίζει ο Μάλεν. Με την εικονική πραγματικότητα, οι άνθρωποι μπορούν επιτέλους να εξελιχθούν, να ξεπεράσουν το επιφανειακό κομμάτι και να επικοινωνήσουν σε ένα βαθύτερο επίπεδο με την καρδιά και το πνεύμα.
Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΜΕΤΡΑΕΙ ΚΑΙ ΣΤΟ VR
Το περιβάλλον του Nevermet είναι παρόμοιο με εκείνο άλλων εφαρμογών γνωριμιών, όπως το Tinder ή το Bumble, αλλά, αντί για φωτογραφίες με ένα τεράστιο χαμόγελο από γάμο φίλου ή αγκαλιά με ένα τεράστιο ψάρι, τα προφίλ των χρηστών φέρουν τα άβατάρ τους στο metaverse. Αντί για περιγραφές που αναφέρουν ότι ψάχνουν για έναν «σύντροφο στις περιπέτειες», οι χρήστες συχνά παραθέτουν τα usernames τους στο VRChat και στο Discord, καθώς και μια λίστα με τα αγαπημένα τους παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας.
Η εμφάνιση εξακολουθεί να μετράει, φυσικά. Πολλοί χρήστες θέλουν να έρθουν σε επαφή με κάποιο άτομο του οποίου το άβαταρ είναι μια γυναίκα με όμορφα μεγάλα μάτια και ένα μικροσκοπικό τζιν σορτσάκι – ή ίσως ένας αρρενωπός μπρατσαράς με θεληματικό πιγούνι. Ωστόσο, άλλοι τόσοι θέλουν να έρθουν κοντά με μια ωραία ανθρωπόμορφη αλεπού που λατρεύει τα φυτά εσωτερικού χώρου ή με έναν δαίμονα χωρίς πρόσωπο, με κοφτερά δόντια και πολύ καλές επικοινωνιακές δεξιότητες. Εξεπλάγην με την επιτυχία που είχε το πρώτο μου άβαταρ – ένα γιγάντιο, χαμογελαστό μανιτάρι, το οποίο άλλαξα όταν ένας άνδρας με άβαταρ κουνελιού μού είπε ότι του έφερνε στον νου παιδιά.
Προτού ακόμη αρχίσουν οι διάφοροι developers να βγάζουν στην κυκλοφορία εφαρμογές για το metaverse, υπήρχε ήδη μια ακμάζουσα κοινωνική σκηνή γύρω του, που, όπως έμαθα, χαρακτηριζόταν συχνά από δράματα, ίντριγκες, πολύ αλκοόλ και ERP (ερωτικό παιχνίδι ρόλων, εικονικό σεξ επί της ουσίας).
ΕΙΚΟΝΙΚΕΣ ΕΡΩΤΙΚΕΣ ΕΠΑΦΕΣ
Οι χρήστες του VR με τους οποίους μίλησα μου περιέγραψαν ομάδες φίλων του metaverse ως γόρδιους δεσμούς ρομαντικής έντασης, όπου διαφορετικά άτομα κάθε μέρα έχουν ερωτικές περιπτύξεις μεταξύ τους. Υπάρχουν και VR clubs, τα οποία είναι πολύ δημοφιλείς χώροι όπου ο κόσμος πηγαίνει για να πιει και να παρτάρει.
«Είναι σαν κλίκα», δηλώνει ο 23χρονος Στόνι Μπλου για τον χώρο των γνωριμιών εικονικής πραγματικότητας. «Θυμίζει σχολικά δράματα, αλλά από άτομα που έχουν τελειώσει το σχολείο εδώ και πολλά χρόνια».
Ο Μπλου γνώρισε τη σύζυγό του, την 27χρονη Ελέιν Καραπέτιαν, στο πλαίσιο της εικονικής πραγματικότητας. Είναι και οι δύο δημιουργοί στο VRChat. Αρχικά, τους έφερε κοντά η αγάπη τους για το συγκρότημα 100 Gecs και δέθηκαν ακόμα περισσότερο όταν ο Μπλου βοήθησε την Καραπέτιαν να διαχειριστεί ορισμένα συναισθηματικά μπερδέματα. Όπως είπε ο ίδιος: «Από ό,τι φαίνεται, η λύση για τα προβλήματά της με τα αγόρια ήταν ένα άλλο αγόρι, που τύγχανε να είμαι εγώ».
Σύντομα, ο Μπλου και η Καραπέτιαν βρέθηκαν αντιμέτωποι με το γεγονός ότι ένα από τα μεγαλύτερα ατού των γνωριμιών εικονικής πραγματικότητας –ότι μπορείς να γνωρίζεις άτομα από ολόκληρο τον κόσμο– είναι και ένα από τα μεγαλύτερά του μειονεκτήματα. Όταν γνωρίστηκαν, ο Μπλου έμενε στο Νιουκάστλ της Αγγλίας, ενώ η Καραπέτιαν στο Ουισκόνσιν. Παρότι περνούσαν πολύ χρόνο στην εικονική πραγματικότητα, ήταν και για τους δυο τους σημαντικό να βρεθούν και ζωντανά το συντομότερο, για να δουν αν ταίριαζαν όντως αρκετά και στην πραγματική ζωή.
ΟΧΙ ΟΠΩΣ ΜΙΑ ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΣΧΕΣΗ
Τον Μάιο του 2021, η Καραπέτιαν πέταξε στο Ηνωμένο Βασίλειο και, ευτυχώς, όλα πήγαν καλά. Στη συνέχεια, το ζευγάρι ανακάλυψε άλλη μια αρνητική πτυχή των εικονικών γνωριμιών. Το να περνάς χρόνο με κάποιον μέσα σε μια εικονική πραγματικότητα μπορεί να μοιάζει με μια κανονική σχέση αλλά δεν είναι. «Άπαξ και γνωρίσεις κάποιον ζωντανά, η εικονική πραγματικότητα δεν σε καλύπτει πια», λέει ο Μπλου. Η πρώτη τους εικονική συνάντηση αφότου η Καραπέτιαν επέστρεψε στην Αμερική ήταν χάλια. «Κλαίγαμε και οι δύο γιατί ήταν τρομερά λυπηρό. Σκεφτόμασταν πως ήταν χάλια, πως δεν θέλαμε να βρισκόμαστε σε μια εικονική πραγματικότητα».
Λιγότερο από έναν χρόνο αργότερα, ο Μπλου ταξίδεψε στις ΗΠΑ και παντρεύτηκε την Καραπέτιαν. Τώρα, η Καραπέτιαν περιμένει τη βίζα της για να μετακομίσει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Και παρόλο που για τους δυο τους ήταν εξαιρετικά σημαντικό να περνούν χρόνο μαζί στην αληθινή ζωή, η Καραπέτιαν λέει πως ξέρει πολύ κόσμο που θα προτιμούσε να κρατήσει την εμπειρία των εικονικών ραντεβού καθαρά στο διαδίκτυο. «Τα περισσότερα από τα άτομα που ξέρω ότι συνάπτουν σχέσεις εικονικής πραγματικότητας δεν συναντιούνται ποτέ ζωντανά. Μάλλον έτσι είναι το παιχνίδι».
Σχετικά με το Nevermet, ο Μάλεν είπε πως, παρότι η πλειονότητα των χρηστών του φαντάζονται ότι θα συναντηθούν κάποια μέρα και στον πραγματικό κόσμο, «πιστεύουν επίσης ότι μια μέρα η εικονική πραγματικότητα θα έχει γίνει τόσο ζωντανή εμπειρία, που όλο και περισσότερες σχέσεις θα αναπτύσσονται αποκλειστικά διαδικτυακά».
ΤΟ «ΑΟΡΑΤΟ ΑΓΓΙΓΜΑ»
Ήδη, πολλοί χρήστες του VR λένε ότι βιώνουν το λεγόμενο «phantom touch» (κάτι σαν αόρατο άγγιγμα), νιώθουν δηλαδή ό,τι συμβαίνει στα άβατάρ τους. Ορισμένοι λένε ότι, όταν κάποιος αγγίζει τα χέρια τους στην εικονική πραγματικότητα, το νιώθουν όντως στα αληθινά τους χέρια. Αυτό το φαινόμενο σχετίζεται κατά βάση με το ERP (το ερωτικό παιχνίδι ρόλων), αλλά μπορεί να συντελέσει και στη δημιουργία πιο βαθιών συναισθημάτων, που μπορούν να προκληθούν και με μια πιο αγνή μορφή επαφής. Ο Μπλου θυμάται μια στιγμή, προτού αρχίσουν να βγαίνουν, κατά την οποία εκείνος και η Καραπέτιαν χάιδευαν ο ένας το κεφάλι του άλλου. Πρόκειται για μια πολύ δημοφιλή μορφή επαφής στην εικονική πραγματικότητα. «Καθόμουν και μου χάιδευε το πρόσωπο και σκεφτόμουν πως ήταν κάτι τρομερά ζεστό, που μας έφερνε πολύ κοντά».
Συχνά υπάρχει μια τάση απόρριψης της εικονικής πραγματικότητας από άτομα που δεν είναι χρήστες της και προτιμούν να παραμένουν στον πραγματικό κόσμο και να απολαμβάνουν τη «μαγεία» των ζωντανών γνωριμιών – όπως τη δυσκολία στον προγραμματισμό, τον ιδρώτα στο άνω χείλος και τις φουσκάλες από τα καινούργια παπούτσια που επέλεξαν να φορέσουν γιατί δεν κατάλαβαν ότι θα ήταν όρθιοι στη συναυλία. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι είναι μια μορφή στρουθοκαμηλισμού που πολλοί προτιμούν, αντί να παιδεύονται αναζητώντας την αγάπη στον αληθινό κόσμο.
Δείτε, για παράδειγμα, τις αντιδράσεις για το We Met in Virtual Reality, ένα νέο ντοκιμαντέρ του HBO για τις γνωριμίες εικονικής πραγματικότητας. Όταν κυκλοφόρησε το τρέιλερ τον Ιούλιο στο Twitter, ο Μπλου θυμάται να βλέπει πολλή κακία στο διαδίκτυο. Υπήρχαν σχόλια του τύπου «Τι ντροπή είναι αυτή» και «Γιατί δεν βγαίνουν από το σπίτι τους;». Αλλά για πολλούς χρήστες του VR, το να έχουν πρόσβαση σε μια ακμάζουσα ερωτική ζωή στο διαδίκτυο δεν είναι ένας τρόπος να αποφύγουν τον ευρύτερο, αληθινό κόσμο, αλλά ένας τρόπος να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτόν. «Πολλοί χρήστες μας ζουν σε μικρές πόλεις», λέει ο Μάλεν. «Ορισμένοι είναι στρατιωτικοί και ταξιδεύουν συνεχώς. Άλλοι έχουν κοινωνικό άγχος. Κάποιοι περιορίζονται λόγω υποβοηθούμενης διαβίωσης. Πολλοί άνθρωποι νιώθουν στα καλύτερά τους σε αυτές τις εικονικές μορφές».
Η εικονική πραγματικότητα είναι δυνατόν να λειτουργήσει και ως ένας χώρος όπου οι χρήστες μπορούν με ασφάλεια να πειραματιστούν με τη σεξουαλική τους ταυτότητα και την έκφραση του φύλου τους. Σύμφωνα με τον Άντονι Ταν, συνδημιουργό της εφαρμογής Flirtual, η πλειονότητα των χρηστών της ανήκουν στο ηλικιακό φάσμα 18-30, ενώ οι μισοί αυτοπροσδιορίζονται ως LGBTQ+.
Προτού ολοκληρώσει τη φυλομετάβαση, η Καραπέτιαν είπε πως ήταν φορές που έμπαινε σε έναν ιδιωτικό κόσμο εικονικής πραγματικότητας και επέλεγε ένα θηλυκό άβαταρ για λίγο. Επίσης, στο VRChat γνώρισε και πολλούς φίλους που είναι τρανς και τη βοήθησαν να νιώσει ασφαλής και να προχωρήσει με τη δική της φυλομετάβαση. «Πριν από την εικονική πραγματικότητα, ζούσα σε ένα περιβάλλον που δεν ήταν πολύ δεκτικό», είπε. «Το VR έφερε κοντά μου μια ομάδα ανθρώπων που με βοήθησαν να εξερευνήσω διάφορα πράγματα».
ΕΙΚΟΝΙΚΟ «ΣΤΗΣΙΜΟ»
Πίσω στο απώτερο διάστημα, ο CC κι εγώ παίξαμε μια απομίμηση του Beat Saber, ενός δημοφιλούς VR game στο οποίο κόβεις πολύχρωμα τουβλάκια στα δύο με φωτόσπαθα στον ρυθμό διαφορετικών κομματιών. Ήταν διασκεδαστικό και κοπάνησα μόνο μία φορά το τραπεζάκι μου. Ο CC ήταν ένα άτομο στο οποίο είναι εύκολο να μιλάς, γοητευτικό, αλλά και πολύ πρόθυμο να με βοηθήσει να καταλάβω τον πολύπλοκο κόσμο του VR. Εμφανίστηκε στο ραντεβού μας, σε αντίθεση με το πρώτο άτομο με το οποίο ταίριαξα στο Nevermet, που μου έστειλε μήνυμα μία ώρα μετά το ραντεβού ζητώντας συγγνώμη που έχασε την αίσθηση του χρόνου. Ήταν η πρώτη φορά που με έστηναν, είτε στην εικονική πραγματικότητα είτε στον αληθινό κόσμο, και παρότι ήταν ενοχλητικό, ήμουν ευγνώμων που δεν χρειάστηκε να κουνηθώ από τον καναπέ μου.
Η αλήθεια είναι πως η διαγαλαξιακή συνάντηση με τον CC δεν ήταν ακριβώς ραντεβού. Την πρώτη φορά που μιλήσαμε, εξήγησα πως είμαι δημοσιογράφος που γράφει ένα άρθρο και συμφώνησε να με ξεναγήσει. Μάλλον ήταν καλύτερα έτσι, όπως και να ’χει. Μου είπε ότι είχε αρχίσει να βλέπει κάποιο άτομο στην εικονική πραγματικότητα, το πρώτο με το οποίο είχε ταιριάξει στο Nevermet, για την ακρίβεια. Δεν είναι «τελείως επίσημο», αλλά «η σχέση» πηγαίνει καλά. Οι δυο τους μένουν σε απόσταση μιάμισης ώρας στην πραγματική ζωή, αλλά ο CC άρχισε να τα μασάει όταν ρώτησα αν είχαν σχέδια να συναντηθούν ζωντανά. «Ένας λόγος είναι οι επιφυλάξεις μου σχετικά με την πανδημία», είπε. Ο CC λέει ότι παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση των χρηστών του VR κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η εικονική πραγματικότητα μπορεί να αποτελέσει μια πολύ ελκυστική μορφή τεχνολογίας για άτομα που βρίσκονται στο σπίτι και έχουν χρήματα και περίσσιο χρόνο. Πρόκειται για έναν εύκολο τρόπο να ξεφύγει κανείς από τις κοινοτοπίες και τις δυσκολίες του πραγματικού κόσμου και να έρθει σε επαφή με άλλους ανθρώπους χωρίς να ρισκάρει να εκτεθεί σε επιβλαβείς ιούς. Κι αν μπορεί να γνωρίσει καινούργια άτομα, να φλερτάρει και να βγει ραντεβού σε εξωτικές τοποθεσίες, ακόμα καλύτερα.
ΕΝ ΑΝΑΜΟΝΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ
Ωστόσο, δεν είναι εμφανές αν η πανδημία έφερε μια νέα εποχή στον τομέα της εικονικής πραγματικότητας. Παρότι εταιρείες όπως η Meta και η Google στηρίζουν το VR, πάνε δεκαετίες τώρα που ο τομέας δεν έχει απογειωθεί.
Το 1989, οι New York Times περιέγραψαν τη νέα τότε τεχνολογία σε ένα ρεπορτάζ που έγινε πρωτοσέλιδο: «Φορώντας ένα ειδικό κράνος και γάντια, μπορεί κανείς να νιώσει πως μπαίνει σε τρισδιάστατους κόσμους φτιαγμένους στον υπολογιστή και να χειριστεί τον υπολογιστή χρησιμοποιώντας τα χέρια του με φυσικό τρόπο». Ο δημοσιογράφος Άντριου Πόλακ έγραψε: «Δύο άνθρωποι θα μπορούν κάποτε να παίζουν εικονικό τένις μεταξύ τους χωρίς να βγουν από το σαλόνι τους».
Λίγο πάνω από τρεις δεκαετίες αργότερα, τα headsets δεν διαφέρουν πάρα πολύ από εκείνα τα κράνη, αν και έχουν γίνει πολύ πιο οικονομικά. Το 1989, ένα σετ με κράνος και γάντια εικονικής πραγματικότητας μπορεί να στοίχιζε μέχρι και 200.000 δολάρια. Σήμερα, ένα headset Oculus Quest 2 της Meta θα σας κοστίσει 399 δολάρια. Η σχετικά φυσιολογική τιμή τους έχει συντελέσει στην ευρύτερη διάδοση των headsets – και, προς απόγνωση των ενηλίκων, έχει καταστήσει πλατφόρμες όπως το VRChat πολύ δημοφιλείς μεταξύ παιδιών που κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα μέσα σε αυτούς τους πολύ προσεκτικά σχεδιασμένους κόσμους.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΓΙΑ ΛΙΓΟΥΣ (ΚΑΙ ΝΕΟΥΣ)
Παρά τη συνεχώς αυξανόμενη δημοφιλία του, το VR παραμένει σχετικά εξειδικευμένη υπόθεση. Ο Ταν υπολόγισε ότι υπάρχουν μόνο περίπου 25 εκατομμύρια VR headsets στον κόσμο. Για να κατανοήσουμε καλύτερα αυτό το νούμερο, αρκεί να αναφερθεί πως η Nintendo πούλησε πάνω από 12 εκατομμύρια κονσόλες Switch από τον Απρίλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2020. Παρότι μεγάλο μέρος της ανάπτυξης του VR οφείλεται σε παιδιά των οποίων οι γονείς τούς πήραν γυαλιά εικονικής πραγματικότητας Quest για δώρο γενεθλίων ή Χριστουγέννων, ο Ταν ελπίζει ότι το VR θα μπορέσει να εξαπλωθεί και πέρα από την Gen Z και τους σκληροπυρηνικούς gamers που το χρησιμοποιούν τώρα. «Ακόμα και οι γονείς μου ή άτομα της ηλικίας τους λένε ότι τους αρέσει το VR όταν το δοκιμάζουν, οπότε νομίζω πως θα του δώσουν μια ευκαιρία», λέει ο Ταν. Ωστόσο, μέχρι να υπάρξει ευρεία εξάπλωση του VR, πιστεύει πως η επιτυχία των γνωριμιών εικονικής πραγματικότητας θα οφείλεται στη διάδοση από στόμα σε στόμα. Όπως ακριβώς έγιναν πιο δημοφιλείς οι εφαρμογές γνωριμιών όπως το Tinder και το Bumble όταν αποστιγματίστηκαν οι διαδικτυακές γνωριμίες.
«Έχουν δημιουργηθεί αληθινές σχέσεις και νομίζω πως αυτό είναι απόδειξη ότι λειτουργεί για τους ανθρώπους», λέει.