«Αν παρατηρήσουμε πολύ προσεκτικά το βάδισμα κάποιου, καταλαβαίνουμε τον τρόπο σκέψης του. Αν παρατηρήσουμε πολύ προσεκτικά τους συλλογισμούς κάποιου, καταλαβαίνουμε τον τρόπο με τον οποίο βαδίζει», γράφει κάπου ο Τόμας Μπέρνχαρντ (1931-1989) στη νουβέλα Βαδίζοντας (1971), η οποία βασίζεται σ’ αυτή την αντιπαραβολή βαδίσματος-σκέψης (κατά το πρότυπο των φιλοσοφικών περιπάτων), αν και, πιθανόν, η διαδικασία του βαδίσματος να αποτελεί ένα τυπικό όχημα, ένα διακοσμητικό στοιχείο ή προτεινόμενο συνοδευτικό: η σκέψη είναι αυτή που αφορά τον Μπέρνχαρντ, καθώς τελικά οι δύο φίλοι, ο ανώνυμος αφηγητής και ο Όλερ, οι οποίοι κουβεντιάζουν περπατώντας, πιθανόν να κατέληγαν στα ίδια συμπεράσματα αν συζητούσαν καθιστοί. Τι συζητούν; Τίποτα, κατά κάποιον τρόπο, αλλά και τα πάντα. Κάθε τόσο πάντως μιλούν για τον κοινό τους φίλο, Κάρερ, ο οποίος τρελάθηκε, και προσπαθούν να βάλουν σε μια σειρά όσα θα περιγράφονταν ως μόνιμη αγωνία. «Η ύπαρξη είναι μια παρανόηση, λέει ο Όλερ. Αυτό πρέπει να το πάρουμε απόφαση από νωρίς, για να έχουμε ένα θεμέλιο πάνω στο οποίο θα μπορέσουμε να υπάρξουμε, λέει ο Όλερ». Με επαναλήψεις και αναδιπλώσεις ο Μπέρνχαρντ δημιουργεί μια θεατρικότητα, το κάνει να μοιάζει με φάρσα, σαν να θέλει να αφαιρέσει το στοιχείο του πραγματικού, γεγονός, βέβαια, που έχει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Και απορεί κανείς πώς τελικά βάδιζε αυτός ο γίγαντας των ευρωπαϊκών γραμμάτων. Νευρικά και γρήγορα; Αφηρημένα; Με σταθερό ρυθμό ή κάθε τόσο επιτάχυνε για να γλιτώσει από τις σκέψεις του;
Το Βαδίζοντας κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κριτική, σε μετάφραση Μαρίας Γκεγκοπούλου.
ΕΠΙΛΟΓΕΣ
ΘΕΑΤΡΟ
Το ημερολογιακό μυθιστόρημα Δόκτωρ Γκλας (εκδ. Printa) του Γιάλμαρ Σέντερμπεργκ (1869-1941) θα ανέβει τον Οκτώβριο για 14 παραστάσεις στο θέατρο Φούρνος από τη θεατρική ομάδα Νεάπολις. Κάτι ανάμεσα σε νουάρ και ερωτική παρωδία, βαθιά συγκινητικό πάντως, ένα αριστούργημα της σουηδικής λογοτεχνίας.
ΠΡΟΣΩΠΟ
Ο Χαβιέ Μαρίας (Καρδιά τόσο άσπρη, Ερωτοτροπίες κ.ά.) θα ήταν ανάμεσα στους βασικούς υποψηφίους του βραβείου Νόμπελ σε λίγες μέρες – ένας από τους πολύ σημαντικούς Ευρωπαίους πεζογράφους. Πέθανε την περασμένη εβδομάδα σε ηλικία 70 ετών από πνευμονία, έπειτα από επιπλοκές του κορωνοϊού.
ΦΕΣΤΙΒΑΛ
Ξεκινάει το 8ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών με καλεσμένους 44 ποιητές από 13 χώρες, αναγνώσεις, κάποιες προβολές και παραστάσεις (μεταξύ άλλων και μια εκδοχή αρχαίας ελληνικής μουσικής) σε επιλεγμένα σημεία της πόλης. Ένας σημαντικός θεσμός σημαντικών ανθρώπων που αγαπούν την ποίηση με τον τρόπο που πρέπει. Έως 23/9. poetscircle.gr