Κανείς άνθρωπος δεν ωφελήθηκε ποτέ από τη μακροχρόνια υπερέκθεση. Το ίδιο ακριβώς φρονώ πως ισχύει και για τα φυτά. Στην περίπτωσή τους, τα πράγματα είναι μάλλον ακόμα χειρότερα, καθώς δεν διαθέτουν καμία δυνατότητα επιλογής. Σε τούτο το συμπέρασμα κατέληξα βλέποντας αυτόν τον καιρό σε πάρκα, πλατείες και νησίδες ανθισμένες λαντάνες (Lantana camara), οι οποίες αποτελούν μία από τις καθιερωμένες επιλογές των δήμων για τον «στολισμό» του δημόσιου χώρου. Ταλαίπωρες λόγω της χρόνιας έλλειψης φροντίδας, σκονισμένες, απότιστες και ακλάδευτες, μοιάζουν με σκιά του πραγματικού εαυτού τους, έτσι όπως αυτός αποκαλύπτεται αν κάποιο έμπειρο χέρι τις περιποιηθεί σωστά.
Οι πανέμορφες, κυκλικές ταξιανθίες της λαντάνας συνδυάζουν συνήθως δύο, σπανιότερα τρία, χρώματα, φιλοτεχνώντας ποικιλόμορφους συνδυασμούς ακόμα και πάνω στο ίδιο φυτό από κόκκινες, ρόδινες, πορτοκαλί, κίτρινες ή λευκές πινελιές. Οι Ολλανδοί εξερευνητές της Κεντρικής Αμερικής, που στα τέλη του 17ου αιώνα αντίκρισαν τις αυτοφυείς λαντάνες, εντυπωσιάστηκαν από τη χαρακτηριστική τούτη διχρωμία (κίτρινα άνθη στο κέντρο, πορτοκαλί στην περιφέρεια) και, αντιλαμβανόμενοι την καλλωπιστική και εμπορική τους αξία, έστειλαν καραβιές ολόκληρες από αυτές στη χώρα τους. Πρόκειται βεβαίως για έναν οικολογικό μηχανισμό που ανέπτυξε το είδος, με μόνο σκοπό να κατευθύνει ταχύτερα τις πεταλούδες, τις μέλισσες και τα κολιμπρί στα ανοιχτόχρωμα, νεότερα, ξέχειλα από νέκταρ και μη γονιμοποιημένα άνθη. Δελεαστική όπως στους παραπάνω επικονιαστές του αποδείχθηκε η ανθοφορία της λαντάνας και για τους ανθρώπους, με αποτέλεσμα να εξαπλωθεί γρήγορα στις περιοχές του πλανήτη που ικανοποιούν την ανάγκη της για τροπικές ή υποτροπικές συνθήκες. Φανερώθηκε, όμως, επίσης η επεκτατική της τάση. Σε αρκετές χώρες σήμερα λοιπόν καταπολεμάται, όχι με μεγάλη πάντως επιτυχία, ως ζιζάνιο που συνιστά μεγάλο κίνδυνο για την αυτοφυή χλωρίδα. Αιτία γι’ αυτό είναι ότι τα πτηνά ορέγονται και διασπείρουν παντού τους (ήπια τοξικούς για εμάς) μέλανες, στιλπνούς καρπούς της που σχηματίζει κάθε χρόνο σε τεράστιο αριθμό. Για να αντιμετωπιστεί προληπτικώς και πιο αποτελεσματικά το πρόβλημα, αναπτύχθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες πολλές ποικιλίες που παράγουν στείρους σπόρους.
Καθόλου πάντως δεν μας απασχολούν εμάς όλα αυτά, καθώς η χώρα μας, λόγω του κρύου που επικρατεί χειμωνιάτικα, δεν επιτρέπει στο φυτό να εξαπλώνεται ανεμπόδιστα. Ενώ μάλιστα στον τόπο καταγωγής του είναι αειθαλές, εδώ χάνει τα φύλλα του σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, ανάλογα με τη δριμύτητα του ψύχους. Καλλιεργείται λοιπόν άφοβα ως καλλωπιστικός θάμνος με μάλλον ακανόνιστο σχήμα, ο οποίος ψηλώνει σχετικά γρήγορα μέχρι ενάμισι μέτρο και άλλο τόσο μεγαλώνει και σε διάμετρο. Τα φύλλα του είναι ωοειδή, οδοντωτά και χνουδωτά, ενώ αν τα τρίψετε μυρίζουν, κατά τη γνώμη μου, δυσάρεστα. Η πλούσια ανθοφορία της λαντάνας ξεκινάει την άνοιξη και συνεχίζεται χωρίς διακοπή μέχρι τα τέλη φθινοπώρου. Φυτέψτε την απευθείας στο έδαφος, για να προσφέρετε χρώμα στον κήπο σας ή για να κρύψετε ένα άχαρο σημείο του με το πυκνό φύλλωμά της. Λόγω της ορθόκλαδης ανάπτυξής της, μπορείτε επίσης, δένοντάς τη με σύρμα, να καλύψετε χαμηλούς φράχτες ή άλλες κατασκευές. Για όσους έχουν τη δυνατότητα να φιλοξενούν φυτά μόνο σε μπαλκόνι, προσφέρεται η νάνα ποικιλία, η οποία, επειδή μεγαλώνει πιο αργά και δεν ξεπερνά στο μπόι το ένα μέτρο, αποτελεί ιδανική επιλογή για γλάστρες και ζαρντινιέρες. Αναντίρρητα βεβαίως, μπορεί επίσης να φυτευτεί ομαδικά σε μικρούς κήπους, για να σχηματίσει όμορφες μπορντούρες ή φράχτες που κλαδεύονται χαμηλά.
Ζέστη και ήλιος
Προσαρμόζεται σε όλα τα είδη εδάφους που δεν νεροκρατούν, αγαπά τη ζέστη και τον ήλιο. Δεν έχει πρόβλημα με τον καύσωνα, αρκεί να ποτίζεται τακτικά. Χρειάζεται όμως προστασία από τον παγετό. Νωρίς κάθε άνοιξη την κλαδεύουμε, για να της δώσουμε το σχήμα που επιθυμούμε, και λιπαίνουμε, για να διασφαλίσουμε πλούσια ανθοφορία. Προσφέρεται για φύτευση σε παραθαλάσσιες θέσεις, ενώ σπανίως προσβάλλεται από έντομα και ασθένειες.
Ευχαριστούμε τις Γεωπονικές Επιχειρήσεις Χορομίδης για την αρωγή τους στη φωτογράφιση.
