Η πρώτη φορά που είδα τον παιδικό διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision ήταν μια εποχή σαν κι αυτή, πίσω στο 2004, όταν ήμουν έξι χρονών. Λίγο η συμμετοχή της Ελλάδας σε εκείνη τη διοργάνωση, λίγο το «Shake It» του Σάκη Ρουβά και η Ρουσλάνα που ακουγόταν σε κάθε παιδικό πάρτι, λίγο η ευφορία εκείνου του καλοκαιριού με τρόπαιο στο Euro και Ολυμπιακούς Αγώνες, η προβολή του ήρθε κάπως οργανικά.
Σε αντίθεση με την ενήλικη Eurovision, καμία ελληνική συμμετοχή δεν έχει εντυπωθεί στη μνήμη. Για την ακρίβεια, η Ελλάδα δεν ήταν από τις πιο αξιομνημόνευτες χώρες στον διαγωνισμό. Διαβάζω για λανσαρίσματα στη δεκάδα με νεανικά συγκροτήματα από το 2003 (όταν διεξήχθη ο πρώτος διαγωνισμός στην Κοπεγχάγη) μέχρι το 2006, μια τελευταία θέση το 2007 και μια τελευταία συμμετοχή το 2008, όταν ο διαγωνισμός φιλοξενήθηκε στη Λεμεσό της Κύπρου. Ύστερα, απόσυρση.
Το μόνο που θυμάμαι είναι το νικητήριο τραγούδι του 2004: Ένα εννιάχρονο κορίτσι από την Ισπανία, η Μαρία Ισαμπέλ, είχε σαρώσει στη βαθμολογία με ένα ρυθμικό και άκρως εθιστικό ποπ φλαμένκο που θύμιζε πολύ το «Asereje» των Λας Κέτσαπ, το οποίο έπαιζε μανιωδώς στα ραδιόφωνα της εποχής.
Το τραγούδι είχε τίτλο «Antes muerta que sencilla», δηλαδή «Καλύτερα νεκρή παρά βαρετή». Χρόνια αργότερα, όταν βρήκα τη μετάφραση των στίχων του τραγουδιού, παραξενεύτηκα με το μήνυμα ενδυνάμωσης και ελευθερίας, μιας και αποτελείται από στίχους, όπως «Ποιον ενδιαφέρει τι λέει ο κόσμος από ‘δω και από εκεί;» ή «Μετά από τόσο κι άλλο τόσο διάβασμα, υπάρχουν φορές που οι γυναίκες θέλουν λίγο (x3) ελευθερία». Όχι, το τραγούδι δεν το έγραψε κάποιος ενήλικας. Το έγραψε η ίδια.
Πάμε λίγο στο 2023. Η Ελλάδα και η Κύπρος μπορεί να μη συμμετέχουν πια στον διαγωνισμό, αλλά η Eurovision Junior ακόμα συνεχίζεται. Ποιον ενδιαφέρει; Ίσως, μονάχα τις χώρες που έχουν καλλιεργήσει μια βιομηχανία παιδικών ταλέντων – όπως η Γαλλία, η Αρμενία, η Πολωνία, η Αλβανία και διάφορες μικρότερες που βρίσκουν τον διαγωνισμό ως μια ευκαιρία για διάκριση ή όρατοτητα, όπως το Καζακστάν και η Ουαλία.
Αν στην ενήλικη εκδοχή της Eurovision μιλάμε για την παντοκρατορία της Σουηδίας, για το πώς η Ιταλία καταφέρνει κάθε χρόνο να στέλνει ωραία τραγούδια και για το ποια χώρα έχει καπαρώσει «δωδεκάρι» λόγω συμμαχιών, στην παιδική εκδοχή της, όπου συμμετέχουν καλλιτέχνες και καλλιτέχνιδες μεταξύ εννιά και δεκαπέντε ετών, οι προβολείς πέφτουν στην πολυνίκη Γεωργία με τρεις διακρίσεις και το αν κάποια από τις Αρμενία, Μάλτα, Πολωνία και Γαλλία (που έχουν από δύο νίκες) θα τη φτάσουν.
Την περασμένη Κυριακή (26/11), με την 21η Eurovision Junior να φιλοξενείται στη Νίκαια, η διοργανώτρια Γαλλία ισοφάρισε σε νίκες τη χώρα του Καυκάσου, καταλαμβάνοντας την πρωτιά για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Αυτή τη φορά με τη Ζοέ Κλοζούρ, φιναλίστ του παιδικού The Voice Kids, που ερμήνευσε το «Cœur (Καρδιά)». Παρά τη βραχνή φωνή λόγω ασθένειας, ήταν φανερό από τις πρώτες νότες του τραγουδιού πως ο ντίσκο ρυθμός και η δραματική γέφυρα πριν το τελικό ρεφρέν θα έδιναν τη νίκη στη 13χρονη καλλιτέχνιδα και τη χώρα της.
Στα 150 λεπτά που κράτησε το σόου (υπερβολικά πολλά για μια διοργάνωση με 16 συμμετοχές), παρακολουθήσαμε ακροβατικά και flash mobs. Ακούσαμε την πρώτη συμμετοχή στην ιστορία της Eurovision που πατάει πάνω στις αρχές της K-Pop (γρήγορη και εντυπωσιακή χορογραφία, ελκυστικός ηλεκτρονικός ρυθμός στο ρεφραίν και συχνές εναλλαγές από μητρική γλώσσα σε αγγλικά) από την Αρμενία και εκπλαγήκαμε από τις εξαιρετικές φωνητικές ικανότητες των νεαρών καλλιτεχνών (αν είχα κλειστή την οθόνη του υπολογιστή μου, θα έλεγα πως πρόκειται για ενήλικες). Στο τέλος της βραδιάς, χαμογελάσαμε με τις αγκαλιές όλων των συμμετεχόντων στην κεντρική σκηνή, οι οποίες δεν επέτρεψαν τη Ζοέ Κλοζούρ να ολοκληρώσει τη νικητήρια εμφάνισή της.
Δημιουργήθηκε όμως και ένα άβολο συναίσθημα με το «χαριτωμένο» τραγουδάκι έναρξης που συμπεριέλαβε το μότο της διοργάνωσης (φέτος ήταν «Heroes (Ήρωες)»), τις postcards γυρισμένες σε διάφορα σημεία της Νίκαιας με ιδέες που δόθηκαν από μεγάλους που «κάθονται με τη νεολαία» (για το Θεό, πόσο σκέιτμπορντ να αντέξει κανείς;), την απολιτική χορωδιακή εκτέλεση του «We are the world», η οποία θα λειτουργούσε σαν «νοιάξιμο» για όσα συμβαίνουν στην Παλαιστίνη και τον κόσμο, και τα παιδιά που ανακοίνωναν τα δωδεκάρια στη βαθμολογία των κριτικών επιτροπών.
Ήταν οφθαλμοφανές πως οι παραγωγοί έβαζαν τα νεαρά άτομα να διαβάζουν από το autocue επαινετικά σχόλια για τη φετινή διοργάνωση. Πολλά από αυτά, εξαιτίας της έκθεσης, δεν τα διάβαζαν καν. Ανακοίνωναν τους «δώδεκα βαθμούς» και εγκατέλειπαν αμέσως τη σκηνή, με την κάμερα να απαθανατίζει τη γρήγορη φυγή. Ήταν κάπως cringe. Kαι να το παρακολουθείς, αλλά πόσω μάλλον να το ζεις.
Είχα πολλά χρόνια να παρακολουθήσω Eurovision Junior. Το έκανα ως Eurofan επειδή μου είχε λείψει η ενήλικη εκδοχή της. Βέβαια, δεν είναι το ίδιο. Εδώ μιλάμε για ένα διαγωνισμό παιδιών. Δεν αφορά ενήλικους Εurofans που είναι παθιασμένοι με τη Eurovision και την παίρνουν τόσο σοβαρά ακόμα και στη Junior, στον βαθμό που σχολιάζουν αρνητικά και κριτικάρουν αβυσσαλέα τις συμμετοχές των νεαρών καλλιτεχνών στο YouTube. Ως μέτρο προστασίας απέναντι στους συμμετέχοντες και τους νεαρούς θεατές, η ΕΒU έχει απενεργοποιήσει τα σχόλια κάτω από τα τραγούδια τους στην πλατφόρμα. Βέβαια, υπάρχει και το ζήτημα του κατά πόσο αυτά τα παιδιά πιέζονται για μια υψηλή επίδοση στον διαγωνισμό. Παραμένει απορία. Το σίγουρο είναι πως το θέαμα απευθύνεται μόνο σε παιδιά και εφήβους.
Για την ιστορία, έψαξα να δω τι απέγινε η Μαρία Ισαμπέλ του 2004. Πέντε χρόνια μετά τη νίκη της, με το τραγούδι της να είναι επιτυχημένο σε Αργεντινή, Κολομβία και Πουέρτο Ρίκο, αποσύρθηκε από τη μουσική βιομηχανία στην ακμή της καριέρας της. Αιτία, οι υψηλές απαιτήσεις. Γι’ αυτό και οι γονείς της την ενθάρρυναν να αφοσιωθεί στις σπουδές της. Σήμερα είναι 28 χρονών και φροντίζει τη νεογέννητη κόρη της.
