Με έναν σχεδόν μαγικό τρόπο, κάποιες σκηνές του σινεμά μοιάζουν περισσότερο χριστουγεννιάτικες ακόμα και από ένα στολισμένο έλατο. Οι κινηματογραφικές αίθουσες, και τα τελευταία αρκετά χρόνια οι καναπέδες μας, είναι γεμάτες από τέτοιες αναμνήσεις. Ποιες όμως είναι τελικά αυτές; Δύσκολα μπορεί κάποιος να καταλήξει μόνο σε μερικές. Ακολουθούν, λοιπόν, εκείνες που επέλεξαν οι συντάκτες του «Κ» με καθαρά υποκειμενικά κριτήρια.
Die Hard (1988)
Κάθε φορά που συναντιόμαστε με την αδερφή μου στις γιορτές, λογομαχούμε για το αν η πρώτη ταινία «Πολύ σκληρός για να πεθάνει» είναι χριστουγεννιάτικη ταινία. Βέβαια, στην περίπτωση που διέθετε μια στάλα λογικής, θα συμφωνούσε μαζί μου, καθώς η δράση λαμβάνει χώρα Παραμονή Χριστουγέννων, στο Νακατόμι Πλάζα, το οποίο φιλοξενεί μια χριστουγεννιάτικη μάζωξη εργαζομένων. Ο αστυνόμος Τζον ΜακΛέιν (Μπρους Γουίλις) εμφανίζεται με δώρα στις πρώτες σκηνές της ταινίας, ενώ ο villain Χανς Γκρούμπερ, είναι μοχθηροτερος κι από τον Γκριντς, χάρη στην ενέργεια που έφερε στον χαρακτήρα ο ανεπανάληπτος Άλαν Ρίκμαν. Κάθε Χριστούγεννα τη βλέπουμε παρέα, ουρλιάζοντας δυνατά στο σαλόνι την εμβληματική ατάκα “Yippie ki-yay, motherf****r”, με τους γονείς να μας κοιτούν περίεργα. Παρά τις διαφωνίες μας, ο κοινός συντονισμός μας αποδεικνύει την εορταστική φύση της ταινίας. – Παντελής Τσομπάνης
The Νightmare before Christmas (1993)
Σε ένα από αυτά τα αγγλόφωνα περιοδικά που άλλαζαν χέρια τη δεκαετία του 1990 στις αίθουσες των φροντιστηρίων εκμάθησης ξένων γλωσσών, διάβασα για πρώτη φορά για τον Τζακ Σκέλινγκτον και τη stop-motion ταινία «Χριστουγεννιάτικος εφιάλτης». Για να είμαι ειλικρινής, στα χρόνια που ακολούθησαν, ο σκηνοθέτης της Χένρι Σέλικ σβήστηκε από τη μνήμη μου, σε αντίθεση με τον συν-συγγραφέα και παραγωγό της, τον Τιμ Μπάρτον, που συχνά αρέσκομαι να χάνομαι στο μπιζάρ, «σκοτεινοπαραμυθένιο» του σύμπαν. Τότε, 11 χρονών, όταν πρωτοπαρακολούθησα τον «Χριστουγεννιάτικο εφιάλτη», ανάθεμά με αν κατάφερα να ακολουθήσω την πλοκή του – με είχαν συνεπάρει οι εικόνες του που «ήταν και δεν ήταν» κινούμενα σχέδια. Με έλκυαν σαν μαγνήτης, με έπαιρναν από το Παγκράτι και με πέταγαν σε μια άχρονη, παράξενη καίτοι όμορφη Χριστουγεννιάτικη Πόλη. Μόνο αργότερα ανάγνωσα το φιλμ ως μια γοητευτική ιστορία «αγάπης και επανάστασης». Κάποτε, δεν αντιστάθηκα, φωτογραφήθηκα πλάι σε μια υπερμεγέθη κούκλα της Σάλι, έτερης του Τζακ πρωταγωνίστριας. Παρ’ όλα αυτά, ακόμα κι αν η ταινία είναι αριστούργημα, δεν τη βλέπω κάθε Χριστούγεννα, καθώς «so many films, so little time». Αν υπάρχει, όμως, ένα «γιορτινό» φιλμ που να αγαπώ περισσότερο, αυτό είναι που βάζω μέσα στην καρδιά μου. – Παναγιώτης Κούστας
Bridget Jones’s Diary (2001)
Αυτή η ταινία δε θα είχε απολύτως καμία τύχη σήμερα: η Μπρίτζετ Τζόουνς, μια κανονικού μεγέθους γυναίκα, αντιμετωπίζεται περίπου ως μια μικρή όρκα η οποία ξεβράστηκε στο χιονισμένο Λονδίνο, όπου ο μοναδικός προβληματισμός που απασχολεί τους πάντες είναι το πώς θα παντρευτούν το συντομότερο δυνατό, τα χουφτώματα του θείου ξεπερνιούνται ως χαριτωμένες ιδιοτροπίες και όλοι καπνίζουν αρειμανίως στα μπαρ. Όμως, ο Μάρκ Ντάρσι με το χριστουγεννιάτικο πουλόβερ της μαμάς του και τον α λα Τζέιν Ώστεν ιπποτισμό του, εξακολουθεί να είναι ό,τι πιο καυτό έχει παράξει ποτέ το μαζικό σινεμά σε άνδρα, και η αξιαγάπητη Μπρίτζετ, βγαλμένη κατευθείαν από την τοξική κουλτούρα των 90s στην οποία μεγαλώσαμε, μας θυμίζει μια παλιά μας φίλη που ανυπομονούμε να αγκαλιάσουμε συγκαταβατικά κάθε Χριστούγεννα. – Ελίζα Συναδινού
Love Actually (2003)
Ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας ερωτεύεται την κατά πολύ νεότερή βοηθό του, της οποίας τα οπίσθια σχολιάζονται παραπάνω από μία φορά από άτομα και των δύο φίλων. Ένας νεαρός άντρας κάνει ερωτική εξομολόγηση στη γυναίκα του κολλητού του με τον δεύτερο να βρίσκεται μερικά μέτρα μακριά. Ένας διευθυντής κολακεύεται από τις άσεμνες κινήσεις της πρόστυχης γραμματέως του και της αγοράζει δώρο ένα κολιέ ενώ η γυναίκα του πρέπει να αρκεστεί σ’ένα χιλιοπαιγμένο σιντί της Τζόντι Μίτσελ. Παρότι 20 χρόνια μετά την κυκλοφορία του, το «Love Actually», τα κλισέ και οι καρικατούρες του δεν ηχούν το ίδιο, παραμένει η αγαπημένη μου χριστουγεννιάτικη ταινία: για τη θαλπωρή της, σαν την αγκαλιά παλιού φίλου, που δεν ταιριάζετε πια, αλλά σας δένει κάτι που δεν αλλάζει, όσοι χειμώνες κι αν περάσουν. – Βάλια Δημητρακοπούλου
Bad Santa (2003)
Για το μεγαλύτερο μέρους του κόσμου, τα Χριστούγεννα είναι η ομορφότερη εποχή του χρόνου. Προσωπικά, και με εξαίρεση τα τελευταία χρόνια, είναι η χειρότερη· μία καταναλωτική κόλαση γεμάτη αδιάφορες κοινωνικές υποχρεώσεις. Έτσι, κάπως μοιραία, πάντα ένιωθα μία ταύτιση με τον χαρακτήρα του Μπίλι Μπομπ Θόρτον, έναν ξεπεσμένο άντρα ο οποίος αναγκαστικά δουλεύει ως Άγιος Βασίλης σε εποχιακό κατάστημα, προσπαθώντας να κερδίσει λίγα χρήματα για να τα ξοδέψει στο ποτό και σε τόνους αυτολύπησης. Μάλιστα, για έξτρα δόσεις κυνικότητας, ο βοηθός του είναι ένας αθυρόστομος άντρας με νανισμό που τον ξεπερνά στην «καφρίλα». Τελικά, τι το καλό έχει η συγκεκριμένη ταινία ; Αστεία που αντέχουν στον χρόνο, αν και δύσκολα θα άντεχαν -καλώς ή κακώς, είναι άλλη συζήτηση αυτή- στη σημερινή ζυγαριά του politically correct. Όπως, για παράδειγμα, κατάμαυρο χιούμορ για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα σε παιδιά δημοτικού, τα οποία έχουν την ατυχία να κάθονται στα γόνατα του χειρότερου Άγιου Βασίλη όλων των εποχών. Το πιο παράξενο από όλα; Στο τέλος της μέρας, το «Bad Santa» είναι μία feel good ταινία.
A Christmas Carol (2009)
Δεν ξέρω αν είναι η αγάπη μου για τα animation που κάνει το «A Christmas Carol» του 2009 να ξεχωρίζει ανάμεσα στον ανταγωνισμό των Xmas classics. Ίσως, είναι ο θαυμαστός κόσμος του Ντίκενς, το υπερφυσικό στοιχείο που αποδίδεται οπτικά με τρόπο γλαφυρό, το ρυτιδιασμένο, εκφραστικό πρόσωπο του Σκρουτζ, τα φαντάσματα που το ένα μετά το άλλο φωτίζουν τα σκοτεινά δωμάτια και μας εκτοξεύουν για μια στιγμή πάνω από τη χιονισμένη πόλη. Αυτό όμως που σίγουρα κάνει τη διαφορά είναι ο ταλαντούχος κύριος Τζιμ Κάρεϊ που μαζί με τους Γκάρι Όλντμαν και Κόλιν Φερθ δίνουν τις φωνές τους στους χαρακτήρες δημιουργώντας ένα οπτικοακουστικό διαμαντάκι. – Γιώργος Ψωμιάδης