Δεν είναι μόνο το ότι έχω φάει πετριά –δεκαετίες τώρα– με την ελληνική γλώσσα. Είναι ότι ως δημοσιογράφος υποχρεούμαι να αναγνωρίζω τη διαφορετική βαρύτητα που έχουν οι λέξεις. Ας δούμε λοιπόν μαζί τι γίνεται με τη στείρωση. Αν είναι υποχρεωτική ή όχι και κυρίως γιατί.
Ο νόμος δεν είναι τωρινός. Από το 2021 θεσμοθετήθηκε και κατόπιν πάγωσε η διαλαλημένη υποχρεωτική στείρωση των ζώων συντροφιάς, καθώς υπήρχαν πρακτικά κωλύματα για την εφαρμογή του. Το Εθνικό Μητρώο δεν ήταν έτοιμο, η διαδικασία για τη λειτουργία του ΕΦΑΓΥΖΣ (Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού) δεν είχε αποσαφηνιστεί, νομικές λεπτομέρειες δεν είχαν ακόμη διευθετηθεί.
Όλα αυτά είναι τώρα έτοιμα, μας λέει το αρμόδιο υπουργείο. Ήρθε η ώρα να εφαρμοστεί ο νόμος. Αυτός που ζητούσαμε όλοι· φιλόζωοι, κτηνίατροι και απλοί πολίτες που φρίττουν στη θέα των ταλαίπωρων αδέσποτων. Άρα η στείρωση γίνεται –και ορθώς– υποχρεωτική. Έτσι δεν είναι; Όχι ακριβώς. Βλέπετε, υποχρέωση σημαίνει απουσία εναλλακτικής πρότασης. Και η εναλλακτική πρόταση υπάρχει: αν δεν θες να στειρώσεις, πληρώνεις 150 ευρώ και καταχωρίζεις το DNA του ζώου σου στην ειδική βάση δεδομένων. Σωστά; Ούτε. Οι κτηνίατροι που αντιδρούν (και απεργούν ακόμη, την ώρα που γράφεται αυτό το άρθρο) φαίνεται να πιστεύουν ότι αυτό το νέο μητρώο ζώων συμβάλλει μόνο στη διόγκωση της γραφειοκρατίας και μεταλλάσσει τους ίδιους από φροντιστές υγείας σε γραμματείς του κράτους. Αυτού του κράτους που μας υποσχέθηκε Αστυνομία Ζώων και αυστηρούς ελέγχους για να εντοπίζονται τα δεσποζόμενα ζώα χωρίς μικροτσίπ (επίσης υποχρεωτικό), αλλά τελικά ασχολήθηκε με «άλλες προτεραιότητες».
Και είναι λογικό. Το να νομοθετείς είναι σχετικά εύκολο. Και αδάπανο. Το να διανέμεις κονδύλια για νέες δομές είναι μια προσφιλής πρακτική όλων των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων. Το να δημιουργείς όμως ελεγκτικούς μηχανισμούς που λειτουργούν… Εδώ είναι το ζόρι.
«Τι μας λες τώρα, Φραντζεσκάκη;» θα πει αύριο ο καλοπροαίρετος αναγνώστης. «Εσύ δεν έγραφες το ένα άρθρο μετά το άλλο για την ανάγκη στείρωσης των ζώων; Εσύ δεν την προπαγάνδιζες με τόσο πάθος;» Η απάντηση είναι ναι. Και όχι. Βλέπετε, οι λέξεις έχουν τη σημασία τους. Και η στείρωση είναι πάντα προτιμητέα. Πολύ συχνά επιβεβλημένη. Αλλά ποτέ υποχρεωτική. Υποχρεωτική δεν μπορεί να είναι, γιατί κάθε ζώο έχει τις οργανικές ιδιαιτερότητές του. Για μια ιατρική, επεμβατική πράξη, υπάρχει ένα τεράστιο πρωτόκολλο που πρέπει να τηρηθεί, μέχρι να ληφθεί μια απόφαση, θετική ή αρνητική. Και αυτό είναι δουλειά του κτηνίατρου. Δεν είναι δική μου. Και σίγουρα δεν είναι του νομοθέτη.
Επιβεβλημένη μπορεί να είναι, ανάλογα με τις περιστάσεις. Αυτές που δημιουργούν η κοινωνία και η επιθυμία μας για την αξιοπρέπεια και την ευζωία των ζώων.
Προτιμητέα είναι πάντα. Αλλά το προτιμητέο δεν μπορεί να γίνει νομική υποχρέωση, όταν αγνοούνται όλα τα παραπάνω. Πολλώ δε μάλλον, όταν η εναλλακτική που προτείνεται απλώς απαλλάσσει το κράτος από τις ευθύνες του και τις πετάει μπαλάκι σε έναν επαγγελματία ιδιώτη.
Η κυβέρνηση οφείλει να προσφέρει μια άλλη λύση. Και αυτή τη φορά να συμβουλευτεί εκείνους που ξέρουν καλύτερα. Για όλους όσοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η στείρωση είναι η καλύτερη πρόταση για έναν κόσμο χωρίς αδέσποτα.