Σε αυτό τον τόμο, ο οποίος ξεκινά τον Μάρτιο του 1943, καλύπτονται η δράση των ελληνικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή και μια σειρά κρίσιμες πολιτικές διεργασίες.
«Προχθές τ’ απόγευμα ορκίσθηκε πρωθυπουργός ο Παπανδρέου», σημειώνει ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος στις 28 Απριλίου 1944. «Ορκίσθηκε πρωθυπουργός χωρίς κυβέρνηση, χωρίς υπουργούς. Εύχομαι να βγει σε καλό η απόφασή του, αλλά πιστεύω ότι βιάστηκε».
Παρών στο συνέδριο του Λιβάνου, σημείωσε το βράδυ της ημέρας που ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του (20/5/1944): «Δεν ξέρω τι θα βγει από τη σημερινή ημέρα. Πάντως η ημέρα αυτή είναι ιστορική. Όλα τα κόμματα και όλες οι αντιστασιακές οργανώσεις των βουνών και των πόλεων της Ελλάδος αποφασίσαμε να σχηματίσουμε την πιο πανελλήνια κυβέρνηση που έχει ποτέ υπάρξει. Για πρώτη φορά μπαίνουν οι Έλληνες κομμουνιστές σε ελληνική κυβέρνηση. Οι ευθύνες που αναλαμβάνουμε είναι τεράστιες. Ο Παπανδρέου διαχειρίστηκε με ευστροφία την αποστολή του. Όλοι μας δείξαμε διάθεση ελληνική».
Τα μεσάνυχτα της 25ης προς 26η Σεπτεμβρίου, γράφει: «Από τις έξι τ’ απόγευμα αξιώθηκα από τον Θεό να βάλω το πόδι μου σε χώμα ελληνικό. Βρίσκομαι στα Κύθηρα. Πολλές λεπτομέρειες είναι βαθιά συγκινητικές. Πολλά γεγονότα, που έγιναν αυτές τις λίγες ώρες, είναι μεγάλα. Είναι αδύνατον να τα περιγράψω απόψε».
Τέσσερις ημέρες αργότερα, σημειώνει: «Βρίσκομαι από χθες το βράδυ σ’ ένα χωριουδάκι έξω από την Τρίπολη, στο στρατηγείο της μεραρχίας του Άρη Βελουχιώτη». Στη συνέχεια περιγράφει την είσοδο, από κοινού με τον Βελουχιώτη και Βρετανούς αξιωματικούς, στην Τρίπολη (30/9) και την Πάτρα (5/10).
Το ημερολόγιο κλείνει στις 4 Ιανουαρίου 1945, μερικές ημέρες μετά τα Δεκεμβριανά: «Από χθες έπαψα να είμαι υπουργός. Χθες τ’ απόγευμα ορκίσθηκε η νέα κυβέρνηση. Πρωθυπουργός ο Πλαστήρας […]. Η κυβέρνηση δεν βασίστηκε στην έγκριση των κομμάτων. Όλα ωστόσο τα κόμματα θα υποστηρίξουμε την κυβέρνηση, όσο θα συνεχίσει απέναντι των στασιατών τη γραμμή που χάραξε η προηγούμενη κυβέρνηση. Ανώμαλη είναι η λύση που δόθηκε, αλλά ας ελπίσουμε να οδηγήσει σε ομαλότητα».
Κυκλοφορεί ο Β΄ τόμος την Κυριακή 31/10 με την «Καθημερινή»