Η Βικτόρια Γκρέι, 34 ετών, περιέγραψε πριν από λίγο καιρό στο κρατικό αμερικανικό ραδιόφωνο (NPR) πώς είναι να ζει κανείς με δρεπανοκυτταρική αναιμία. Μια μη ιάσιμη γενετική ασθένεια με χαμηλό προσδόκιμο ζωής και δύσκολη καθημερινότητα. Περιέγραψε τις επισκέψεις στο νοσοκομείο για τις μεταγγίσεις αίματος, το αίσθημα κόπωσης και αδυναμίας, το ότι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις σπουδές της και αργότερα να παραιτηθεί απ’ τη δουλειά της. «Κάποιες φορές είναι σαν να με χτυπάει κεραυνός στο στήθος», είπε. «Είναι φρικτό να ξέρω ότι μπορεί να πάθω εγκεφαλικό ή ανακοπή ανά πάσα στιγμή, επειδή έχω μέσα μου αυτά τα δύσμορφα κύτταρα». Όταν της προτάθηκε από ένα νοσοκομείο στο Νάσβιλ να συμμετάσχει σε μια πειραματική θεραπεία, δεν χρειάστηκε να το σκεφτεί ιδιαίτερα. Έτσι, η κ. Γκρέι έγινε πριν από δύο χρόνια ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο δοκιμάστηκε θεραπευτικά η τεχνική CRISPR, η οποία αυτή τη στιγμή αποτελεί κάτι σαν το Ελ Ντοράντο της γενετικής και, όπως σχολιάστηκε χαρακτηριστικά στο Science Focus του BBC, πρόκειται για την «επανάσταση που θα ορίσει τον 21ο αιώνα».
Πολλές φορές η τεχνολογία CRISPR-Cas9 παραλληλίζεται με την επεξεργασία ενός εγγράφου κειμένου (διορθώνεις μία λέξη) ή με το μοντάζ μιας ταινίας (κόβεις – προσθέτεις μια σκηνή). Συχνότερα παρομοιάζεται με ένα ψαλίδι, αφού αυτό που συμβαίνει είναι ότι «κόβεται» ένα τμήμα του DNA. «Η τεχνολογική πρόοδος των τελευταίων ετών φέρνει πολύ κοντά στην πραγματοποίηση στόχους δεκαετιών όσον αφορά τη γονιδιακή θεραπεία. Με την τεχνολογία αυτή μπορούμε να στοχεύσουμε συγκεκριμένες θέσεις στο DNA ενός ασθενούς και να τις τροποποιήσουμε προκειμένου να θεραπευτεί μια κληρονομική ή επίκτητη ασθένεια. Γίνεται με εισαγωγή, απομάκρυνση ή αλλαγή του γενετικού υλικού στα κύτταρα του ασθενούς», μου εξηγεί η Μυρτώ Πούλου, βιοεπιστήμονας – γενετίστρια του Εργαστηρίου Ιατρικής Γενετικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. «Έχει βοηθήσει σημαντικά στη βασική έρευνα, στην κατανόηση των μηχανισμών δράσης μοριακών βλαβών στα γονίδια και στην ακριβή “μοντελοποίηση” ασθενειών. Αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια μοριακών γενετιστών».
Ελάτε να εξερευνήσουμε πώς οι νέες τεχνολογίες στην τροποποίηση του γενετικού υλικού αλλάζουν τον κόσμο.
Διαβάστε περισσότερα στο νέο τεύχος του ανανεωμένου περιοδικού «Κ» που κυκλοφορεί την Κυριακή 15 Μαΐου μαζί με την «Καθημερινή της Κυριακής».