Το δεύτερο σε έκταση νησί των Κυκλάδων είναι αναμφίβολα και το πιο ποικιλόμορφο. Κάθε χρόνο, οι εραστές της τέχνης ανεβαίνουν στη Χώρα για το καθιερωμένο τους «προσκύνημα» στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, το οποίο έχει στο παρελθόν φιλοξενήσει ρετροσπεκτίβες καλλιτεχνών όπως ο Πικάσο, ο Κλέε, ο Ροντέν και ο Ματίς, αλλά και στο Ίδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως, που μέσα από τις εκθέσεις αναδεικνύει το έργο σημαντικών σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών. Άλλοι ταξιδιώτες, πάλι, έρχονται για τις κάπου 70 παραλίες της, ορισμένες από τις οποίες είναι γαλήνιες ακόμα και τον Αύγουστο. Άλλοι την προτιμούν για τις ποικίλες πεζοπορικές της διαδρομές, τις οποίες απολαμβάνουν όλο τον χρόνο.
Ζώντας εδώ από το 1989, έχω απολαύσει όλες τις «ατραξιόν» και τις απίστευτες μεταξύ τους αντιθέσεις: στη δυτική πλευρά το τοπίο είναι ξερό και ανεμοδαρμένο, στην ενδοχώρα βλέπεις σημεία με φυλλοβόλα δέντρα, μηλιές και ηράνθεμα. Κοντά στη Χώρα, με τις ενετικές επαύλεις, το τοπίο αποκτά ιταλικό στιλ, ενώ η ήρεμη ανατολική πλευρά είναι διάστικτη με περιστερώνες και λευκά χωριουδάκια. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα νησιά των Κυκλάδων, εδώ υπάρχει σχεδόν παντού νερό σε αφθονία: γοργά ποτάμια, βρύσες, πηγές, ακόμα και καταρράκτες.
Παλιά, σχεδιάζαμε μόνοι μας διαδρομές πάνω σε υποτυπώδεις χάρτες και κάναμε πεζοπορίες στα ψηλότερα βουνά, στην κορυφογραμμή από το χωριό Αμμόλοχος μέχρι το Άνω Γαύριο, στο πλάι του ποταμού από την αρχαία πρωτεύουσα Παλαιόπολη μέχρι τη θάλασσα και τη βυθισμένη προβλήτα, στο κάστρο πάνω από το Κόρθι και στους ανεμόμυλους.
Πλέον οι πεζοπόροι έχουν μια πιο αξιόπιστη πηγή, το Andros Routes, πρωτοβουλία του μη κερδοσκοπικού φορέα Κέντρο Σύγχρονης Έρευνας και Δράσης για την Άνδρο. Το 2012, μια ομάδα εθελοντών αποφάσισε να συντηρήσει το δίκτυο μονοπατιών που χρησιμοποιούνταν στο νησί επί αιώνες, πολύ πριν χαραχθούν δρόμοι. Από τότε έχουν καθαρίσει και σηματοδοτήσει πάνω από 300 μονοπάτια που σχηματίζουν μια διαδρομή 160 χλμ., συμπεριλαμβανομένης της συνεχούς πεζοπορικής διαδρομής 100 χλμ. «Andros Route», από βορρά προς νότο.
Η πρωτοβουλία (androsroutes.gr) έχει δημιουργήσει έναν αξιόπιστο χάρτη, ενώ κάθε φθινόπωρο διοργανώνει ένα φεστιβάλ που προσελκύει κόσμο από όλη την Ευρώπη, αλλά και από μακρινά μέρη όπως το Κολοράντο. Το 2015, μάλιστα, η διαδρομή «Andros Route» έλαβε τη διακεκριμένη ευρωπαϊκή πιστοποίηση Leading Quality Trails-Best of Europe από την Πανευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πεζοπορικών Συλλόγων (European Ramblers Association), καθιστώντας έτσι το νησί έναν από τους κορυφαίους πανευρωπαϊκά προορισμούς για πεζοπορία.
Οι διαδρομές φέρνουν τους περιπατητές σε επαφή με τα πολυάριθμα καταφύγια άγριας ζωής του νησιού, ενώ τα φεστιβάλ τους φέρνουν κοντά στους ντόπιους, οι οποίοι μαγειρεύουν για εκείνους, τους δίνουν να γευτούν τα σπιτικά τους τουρσιά και τους καταφέρνουν να χορέψουν και εκείνοι ελληνικούς χορούς. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό εγχείρημα, που διαχειρίζονται εξ ολοκλήρου εθελοντές και χάρη στο οποίο οι κάτοικοι των απομακρυσμένων χωριών έρχονται κοντά με ξένους επισκέπτες με τρόπο που ο παραδοσιακός τουρισμός δεν μπόρεσε και ούτε θα μπορέσει ποτέ να κάνει.