Μια σειρά από ψηλά καρστικά βράχια καλυμμένα με βλάστηση σχηματίζουν έναν κλειστό κόλπο. Άσπρη άμμος, μπροστά από τα τιρκουάζ νερά της θάλασσας. Αυτή είναι η παραλία Maya Bay, μήκους 250 μ. και πλάτους 15 μ., στο νησί Ko Phi Phi Le της δυτικής Ταϊλάνδης, που ανήκει στο Εθνικό Πάρκο Hat Noppharat Thara–Mu Ko Phi Phi. Ανέκαθεν προσήλκυε κόσμο, όμως μετά τα γυρίσματα της ταινίας The Beach με τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο (2000), η φήμη της απογειώθηκε. Το 2018 ξεπέρασε το όριο του κορεσμού, με την επισκεψιμότητα να αγγίζει τα 6.000 άτομα τη μέρα. Συνωστισμός στην παραλία και τη θάλασσα, σκουπίδια, πατημένα φυτά, τρομαγμένα ζώα και ένας βυθός με το 50% των κοραλλιών κατεστραμμένα, ήταν το αποτέλεσμα της τεράστιας δημοφιλίας της. Το καθεστώς προστασίας της Maya Beach ήταν εικονικό, αφού στην πραγματικότητα το οικοσύστημά της παρέμενε απροστάτευτο.
Το 2018 οι ταϊλανδέζικες αρχές αποφάσισαν να απαγορεύσουν την πρόσβαση στο κοινό για τέσσερις μήνες, οι οποίοι εν τέλει έγιναν σχεδόν τέσσερα χρόνια. Η Maya Beach άνοιξε και πάλι την 1η Ιανουαρίου 2022, αφού καθαρίστηκε και φυτεύτηκε με δέντρα και κοράλλια. Στα χρόνια που έμεινε κλειστή είδε την πανίδα της να επιστρέφει. Εκατό μαυροπτέρυγοι καρχαρίες εντοπίστηκαν από υποβρύχια κάμερα, όταν το 2018 είχαν καταγραφεί μόλις έξι. Το πρόσφατο άνοιγμα πλαισιώθηκε και από μία νέα σειρά κανονισμών. Τα σκάφη δεν επιτρέπεται να αγκυροβολούν στον κόλπο και οι επισκέπτες μπορούν να προσεγγίζουν τη Maya Bay με τα πόδια, μέσω ενός μονοπατιού πίσω από τα βράχια και μίας πλωτής προβλήτας. Η επισκεψιμότητα ελέγχεται, με ανώτατο όριο τα 3.000 άτομα τη μέρα, τα οποία μοιράζονται σε επτά ή οκτώ βάρδιες, από τις 10 το πρωί έως τις 4 το απόγευμα. Το κολύμπι και το σνόρκελιγνκ απαγορεύονται μέχρι να χωροθετηθεί μία συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή για μπάνιο.
Και τώρα;
Μέσα σε διάστημα μικρότερο του ενός μήνα από την ημέρα που «ξανάνοιξε» η Maya Bay, ήδη έχουν ανέβει στο Youtube βίντεο από τη νέα εποχή της. Στην παραλία ο κόσμος είναι αισθητά λιγότερος, το θέαμα δεν συγκρίνεται με τα προ 2018 πλήθη. Στη θάλασσα, όπου παλαιότερα τα τουριστικά σκάφη κυριολεκτικά έπεφταν το ένα πάνω στο άλλο, γιατί δεν υπήρχε χώρος για όλα, δεν εμφανίζεται πια ούτε ένα πλωτό μέσο στο οπτικό πεδίο. Αυτά είναι τα θετικά. Το αρνητικό είναι ότι στις εικόνες του μονοπατιού βλέπεις -και πάλι- ένα νευρικό πλήθος που ανυπομονεί να φτάσει στην παραλία. Πολλά άλλαξαν από το 2018, όμως η νευρικότητα και η βιασύνη του πλήθους είναι ακόμα εκεί.
Το πρόβλημα με προορισμούς σαν τη Maya Bay είναι ότι εντάσσονται σε μια γενικότερη φιλοσοφία τουρισμού. Στο μοντέλο, δηλαδή, που ακολουθούσε επί δεκαετίες η Ταϊλάνδη, με μεγάλες μάζες επισκεπτών, οι οποίες δεν έδιναν ιδιαίτερη σημασία στην προστασία του περιβάλλοντος. Πλέον, η Ταϊλάνδη δείχνει να θέλει να μεταπηδήσει σε ένα διαφορετικό τουριστικό μοντέλο. Να περάσει από τον «ηδονιστικό μαζικό τουρισμό», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στον διεθνή Τύπο, σε μικρότερους αριθμούς επισκεπτών που μένουν, ξοδεύουν και σέβονται παραπάνω τον προορισμό, χωρίς να τον αντιμετωπίζουν σαν κάτι αναλώσιμο. Μόνο όταν αυτό συμβεί, η Maya Bay θα είναι πραγματικά προστατευμένη.